Το καμπαναριό της Αγγελόκτιστης όπως ήταν πριν 55 χρόνια

Του Σωκράτης Αντωνιάδης

Στη σπάνια αυτή φωτογραφία βλέπουμε πως ήταν η εκκλησία της Αγγελόκτιστης με το καμπαναριό της, στο χωριό Κίτι πριν ακριβώς από 55 χρόνια. Το ωραίο αυτό καμπαναριό κτίστηκε στις αρχές του 20oύ αιώνα στη νοτιοδυτική γωνία του λατινικού παρεκκλησίου, που οικοδομήθηκε τον 14ο αιώνα και εφάπτεται της νότιας πλευράς της βυζαντινής εκκλησίας της Παναγίας της Αγγελόκτιστης. Κατά τις εργασίες συντήρησης που έγιναν τη δεκαετία του 1950 από το Τμήμα Αρχαιοτήτων της αγγλικής διοίκησης, αποφασίστηκε να κατεδαφιστεί το εμφανιζόμενο στη φωτογραφία καμπαναριό και στη θέση του να κτιστεί ένα άλλο, γοτθικού τύπου, αυτό που βρίσκεται σήμερα πάνω από τη νότια είσοδο της εκκλησίας.

Μαζί με την αλλαγή αυτή, μετακινήθηκαν σε ψηλότερη θέση τα τρία φράγκικα οικόσημα του λατινικού παρεκκλησίου, έτσι ώστε σήμερα να βρίσκονται στη νεόκτιστη βάση πάνω στην οποία «κάθεται» το γοτθικό καμπαναριό. Στην ασπρόμαυρη φωτογραφία τα τρία οικόσημα που μόλις διακρίνονται, βρίσκονταν σε ορίζοντα διάταξη πάνω ακριβώς από τον κεντρικό ζωγραφισμένο με άσπρη μπογιά σταυρό.

Στην έγχρωμη φωτογραφία εμφανίζεται το καινούργιο γοτθικού τύπου καμπαναριό. Τα μετακινηθέντα σε ψηλότερο σημείο οικόσημα, βρίσκονται σε τριγωνική διάταξη στη βάση του καμπαναριού. Το οικόσημο στην κορυφή ανήκει στο Λουζινιανικό οίκοτων βασιλείων της Κύπρου και της Ιερουσαλήμ. Το δεύτερο, αριστερά, με τις τρεις λεοντοκεφαλές ανήκει στην οικογένειαGibelet, η οποία είχε κτίσει το λατινικό παρεκκλήσι στις αρχές του 14ου αιώνα και κατείχε για κάποιο διάστημα το φέουδο του Κιτίου. Το τρίτο οικόσημο με το σταυρό παραμένει αδιάγνωστο, όπως άγνωστη παραμένει και η σχέση του οικόσημου με την ιστορία του μεσαιωνικού οικισμού του Κιτίου.

Μέσα στο παρεκκλήσι βρίσκεται η επιτύμβια πλάκα της Simone, γυναίκας του Renier de Gibelet, που σύμφωνα με την επιγραφή πέθανε στις 5 Νοεμβρίου 1302 σε ηλικία 50 χρονών. Εικάζεται ότι ο Renier de Gibelet, έκτισε το παρεκκλήσι, για να τοποθετηθεί  μέσα σ’ αυτό ο τάφος της συζύγου του.