Ο νέος οδικός χάρτης για τις κρατικές εγγυήσεις

Δεν θα εφαρμοστεί αμέσως το Σχέδιο παραχώρησης κρατικών εγγυήσεων ύψους €1 δισ., παρά το γεγονός ότι την Πέμπτη η Βουλή άναψε το πράσινο φως στο νομοσχέδιο, μέσα από μια κατ’ επείγουσα διαδικασία συζήτησης. Η καθυστέρηση είναι αναπόφευκτη, λόγω των διαδικασιών που πρέπει να ακολουθηθούν, με εμπλοκή και της ΕΕ, αλλά και λόγω των βουλευτικών εκλογών της 30ής Μαϊου.

Υπολογίζεται πως το Σχέδιο των κρατικών εγγυήσεων θα τεθεί σε εφαρμογή σε τρεις μήνες. Έως τότε, θα πρέπει να υποβληθεί αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για έγκριση του Σχεδίου Παραχώρησης Κυβερνητικών Εγγυήσεων. Η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα εξετάσει τόσο το νομοσχέδιο όσο και το προσχέδιο του υπουργικού διατάγματος.

Λόγω των κομματικών τροπολογιών που ενσωματώθηκαν στο νομοσχέδιο, υπάρχει ανησυχία από την κυβέρνηση πως κάποιες από τις προσθήκες ενδεχομένως να μην γίνουν αποδεκτές από την Κομισιόν.  Όπως είχε αναφερθεί προ ημερών στη Βουλή, η διαδικασία έγκρισης του νομοσχέδιου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διαρκέσει γύρω στις 2 εβδομάδες. Στη συνέχεια, αφού η Κομισιόν δώσει το πράσινο φως, θα οριστικοποιηθεί το διάταγμα του υπουργού Οικονομικών, ο οποίος στη συνέχεια θα ενημερώσει την κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών.

Εκτιμάται πως… καλό Ιούνιο ή και αργότερα, ο Κωνσταντίνος Πετρίδης θα ενημερώσει τα νέα μέλη της Επιτροπής Οικονομικών για το διάταγμα. Οι νέες κοινοβουλευτικές επιτροπές υπολογίζεται να αρχίσουν τη λειτουργία τους μέσα Ιουνίου, συνεπώς όσα αφορούν τις διαδικασίες για εφαρμογή του νόμου για τις κρατικές εγγυήσεις θα πρέπει να αναμένονται προς τα τέλη Ιουνίου. Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται πρόνοια σύμφωνα με την οποία η αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή θα τύχει γραπτής ενημέρωσης πριν την έκδοση του διατάγματος.

Ενδυνάμωση των ελέγχων στο διάταγμα

Το διάταγμα του υπουργού Οικονομικών θα άπτεται τεχνικών θεμάτων καθώς και της πρακτικής διαδικασίας παραχώρησης και παρακολούθησης των κυβερνητικών εγγυήσεων. Μετά την έκδοση του διατάγματος από τον υπουργό, η Κεντρική Τράπεζα θα κατανείμει τις κυβερνητικές εγγυήσεις ανά πιστωτικό ίδρυμα. Στη συνέχεια θα γίνει πρόσκληση στις τράπεζες για να συμμετέχουν στο Σχέδιο. Οι τράπεζες θα πρέπει να απαντήσουν εντός 30 ημερών από την ημέρα έκδοσης του διατάγματος κατά πόσο αποδέχονται ή όχι να συμμετέχουν στο Σχέδιο των κρατικών εγγυήσεων. Μάλιστα, στην περίπτωση που οι τράπεζες, είτε δεν αποδεχτούν τη συμμετοχή τους στο Σχέδιο είτε αποδεχτούν μέρος των εγγυήσεων που τους έχουν κατανεμηθεί θα προχωρήσει δεύτερη κατανομή προς τα πιστωτικά ιδρύματα που έχουν αποδεκτεί ολόκληρο το ποσό που τους έχει κατανεμηθεί. Σύμφωνα με πληροφόρηση από το Υπουργείο Οικονομικών, από την ημέρα που θα εκδοθεί το διάταγμα η διαδικασία αναμένεται να αποπερατωθεί εντός 60 ημερών.

Στη Νομική Υπηρεσία η σύμβαση

Θα ακολουθήσει η υπογραφή της σύμβασης εγγύησης μεταξύ της Δημοκρατίας και της κάθε τράπεζας. Η σχετική σύμβαση θα περάσει από τον νομοτεχνικό έλεγχο της Νομικής Υπηρεσίας. Υπάρχουν ανησυχίες πως λόγω του μεγάλου φόρτου εργασίας της Νομικής Υπηρεσίας, ενδεχομένως να καθυστερήσει η ολοκλήρωση του νομοτεχνικού ελέγχου. Τα δάνεια που θα έχουν κρατικές εγγυήσεις,  θα πρέπει να εγκριθούν από τις τράπεζες μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2021. Στο νομοσχέδιο, όπως το κατάθεσε η κυβέρνηση, την ευθύνη για την παρακολούθηση των κρατικών εγγυήσεων και τη διαχείριση των εγγυήσεων που θα καταβληθεί θα είχε το Γενικό Λογιστήριο. Ωστόσο, μετά την έγκριση των τροπολογιών των κομμάτων, την ευθύνη θα έχει η Επιτροπή Παρακολούθησης που θα συσταθεί. Στην Επιτροπή θα συμμετέχουν ο Γενικός ή Βοηθός Γενικός Λογιστής,  ένας λειτουργός από το Υπουργείο Οικονομικών, δύο λειτουργοί της Κεντρικής Τράπεζας και ο Γενικός Ελεγκτής ή εκπρόσωπός του, ως παρατηρητής. Η Επιτροπή κάθε δύο μήνες θα ενημερώνει με έκθεση τον υπουργό Οικονομικών και την κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών. Επίσης, κάθε τρεις μήνες ο υπουργός θα ενημερώνει τη Βουλή. Στο μεταξύ, στο τελικό διάταγμα  θα ενσωματωθούν περαιτέρω ρυθμίσεις για τη ενδυνάμωση του ελέγχου. Μεταξύ άλλων, κάθε τρείς μήνες, οι τράπεζες θα πρέπει να στέλνουν στοιχεία στο Γενικό Λογιστήριο (νομοσχέδιο) ή στην Επιτροπή Παρακολούθησης (τροπολογία). Επίσης, θα πρέπει αποστέλλουν τις συμφωνίες  παραχώρησης δανείων και τις διάφορες βεβαιώσεις. Επιπρόσθετα, οι επιχειρήσεις και οι αυτοεργοδοτούμενοι οι οποίοι λάβουν δάνεια με κρατικές εγγυήσεις θα αποστέλλουν  τις βεβαιώσεις από το Τμήμα Φορολογίας και τις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Στο κυβερνητικό νομοσχέδιο αναφερόταν πως το Γενικό Λογιστήριο θα προχωρούσε σε ελέγχους σε σχέση με την απαγόρευση στις επιχειρήσεις , θα κάνουν απολύσεις προσωπικού για διάστημα έξι μηνών. Ωστόσο, λόγω της τροπολογίας, αυτό τον έλεγχο θα κάνει ενδεχομένως η Επιτροπή.