ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ – ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΥΠΟΥ – Δέσμη παραβάσεων Δεκεμβρίου που αφορούν την Κυπριακή Δημοκρατία

1. Απόβλητα: Η Επιτροπή καλεί την ΚΥΠΡΟ να βελτιώσει την επεξεργασία των αποβλήτων της

Η Επιτροπή καλεί την Κύπρο να εφαρμόσει ορθά την οδηγία για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων (οδηγία 1999/31/ΕΚ) και την οδηγία-πλαίσιο για τα απόβλητα (οδηγία 2008/98/ΕΚ). Η οδηγία για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων θεσπίζει πρότυπα για τους χώρους υγειονομικής ταφής με σκοπό την αποφυγή των δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία του ανθρώπου, στο νερό, στο έδαφος και στον αέρα. Σύμφωνα με την εν λόγω οδηγία, τα κράτη μέλη πρέπει να λάβουν μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι σε χώρους υγειονομικής ταφής πραγματοποιείται διάθεση μόνο αποβλήτων που έχουν υποστεί επεξεργασία. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και το σχέδιο δράσης για μηδενική ρύπανση θέτουν ως φιλοδοξία για την ΕΕ τη μηδενική ρύπανση, προς όφελος της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος και της κλιματικής ουδετερότητας.

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην απόφασή του της 15ης Οκτωβρίου 2014, αποφάνθηκε ότι, πριν από την υγειονομική ταφή, τα απόβλητα πρέπει να υποβάλλονται σε επεξεργασία με τον πλέον κατάλληλο τρόπο ώστε να μειώνονται όσο το δυνατόν περισσότερο οι αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία. Μετά την απόφαση αυτή, το 2015 η Επιτροπή δρομολόγησε μελέτη για τη διερεύνηση της υγειονομικής ταφής ανεπεξέργαστων αστικών αποβλήτων στα κράτη μέλη. Στην Κύπρο, η μελέτη αποκάλυψε ελλείψεις σε τρεις από τις πέντε επαρχίες της χώρας. Το 21% της συνολικής ποσότητας αποβλήτων που παράγονται στην Κύπρο απορρίπτεται σε χώρους υγειονομικής ταφής χωρίς προεπεξεργασία, ιδίως στην επαρχία της Πάφου, όπου δεν πραγματοποιείται καμία προεπεξεργασία στα απόβλητα που αποστέλλονται στον χώρο υγειονομικής ταφής. Επιπλέον, η Κύπρος δεν έχει δημιουργήσει ολοκληρωμένο και επαρκές δίκτυο εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων για μεικτά αστικά απόβλητα.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει προειδοποιητική επιστολή στην Κύπρο, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις που εντοπίστηκαν από την Επιτροπή. Η Επιτροπή, εάν δεν λάβει ικανοποιητική απάντηση, μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.

2. Θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός: Η Επιτροπή καλεί την ΕΛΛΑΔΑ, την ΚΡΟΑΤΙΑ, την ΙΤΑΛΙΑ, την ΚΥΠΡΟ και τη ΡΟΥΜΑΝΙΑ να καταρτίσουν τα θαλάσσια χωροταξικά τους σχέδια

Η Επιτροπή καλεί την Ελλάδα, την Κροατία, την Ιταλία, την Κύπρο και τη Ρουμανία να διασφαλίσουν την ορθή εφαρμογή της οδηγίας 2014/89/ΕΕ περί θεσπίσεως πλαισίου για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Η οδηγία καθορίζει κοινή προσέγγιση για τα κράτη μέλη της ΕΕ όσον αφορά τον σχεδιασμό των θαλάσσιων περιοχών τους. Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός αποσκοπεί στην οργάνωση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στις θαλάσσιες περιοχές κατά τέτοιον τρόπο ώστε να επιτυγχάνονται διάφοροι οικολογικοί, οικονομικοί και κοινωνικοί στόχοι. Σ’ αυτούς τους στόχους συγκαταλέγονται η ανάπτυξη βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, η βιώσιμη χρήση των θαλάσσιων πόρων και η διατήρηση υγιών θαλάσσιων οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας. Η ορθή εφαρμογή της οδηγίας είναι σημαντική για την επίτευξη των στόχων αυτών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η οδηγία απαιτεί από τα παράκτια κράτη μέλη να καταρτίσουν θαλάσσια χωροταξικά σχέδια το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου 2021 και να υποβάλουν αντίγραφα των σχεδίων στην Επιτροπή και στα άλλα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη εντός τριών μηνών από τη δημοσίευσή τους. Η Ελλάδα, η Κροατία, η Ιταλία, η Κύπρος και η Ρουμανία δεν έχουν καταρτίσει τα θαλάσσια χωροταξικά τους σχέδια, και η Επιτροπή δεν έχει λάβει ενδείξεις ρεαλιστικού χρονοδιαγράμματος και διαδικασίας που θα οδηγούσε στην έγκριση των θαλάσσιων χωροταξικών σχεδίων πριν από το τέλος του 2021.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποφάσισε σήμερα να αποστείλει προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα, στην Κροατία, στην Ιταλία, στην Κύπρο και στη Ρουμανία, οι οποίες έχουν προθεσμία δύο μηνών για να αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις που εντοπίστηκαν από την Επιτροπή. Η Επιτροπή, εάν δεν λάβει ικανοποιητική απάντηση, μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.

3. Επαγγελματικά προσόντα: Η Επιτροπή καλεί την ΚΥΠΡΟ και τη ΡΟΥΜΑΝΙΑ να συμμορφωθούν με τους ενωσιακούς κανόνες

Η Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ρουμανίας και να αποστείλει συμπληρωματική αιτιολογημένη γνώμη στην Κύπρο λόγω παραβίασης των ενωσιακών κανόνων σχετικά με τα επαγγελματικά προσόντα. Η οδηγία της ΕΕ σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων (οδηγία 2005/36/ΕΚ) έχει θέσει σε εφαρμογή ένα σύγχρονο σύστημα αναγνώρισης σε ολόκληρη την ΕΕ. Οι εν λόγω κανόνες διευκολύνουν την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων όσων σκοπεύουν να εγκατασταθούν ή να παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε άλλα κράτη μέλη, ενώ παράλληλα εγγυώνται υψηλό επίπεδο προστασίας για τους καταναλωτές και τους πολίτες. Η εξασφάλιση της συνεκτικής εφαρμογής των κανόνων αυτών προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων απασχολεί ιδιαίτερα την Επιτροπή. Η Επιτροπή καλεί τη Ρουμανία να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει της οδηγίας 98/5/ΕΚ για τους δικηγόρους, εξασφαλίζοντας την αυτόματη αναγνώριση των ενωσιακών επαγγελματικών τίτλων δικηγόρων. Οι εν λόγω ειδικοί κανόνες διευκολύνουν τη μόνιμη άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος σε κράτος μέλος άλλο από εκείνο στο οποίο αποκτήθηκε ο επαγγελματικός τίτλος. Η Επιτροπή απευθύνεται στην Κύπρο λόγω της μη συμμόρφωσης ορισμένων εθνικών διατάξεων της νομοθεσίας της με την οδηγία 2005/36/ΕΚ και το άρθρο 49 της ΣΛΕΕ. Η Επιτροπή θέτει το ζήτημα αυτό όσον αφορά τους εθνικούς κανόνες για τα επαγγέλματα των μηχανικών, και ιδίως των αρχιτεκτόνων. Η Ρουμανία και η Κύπρος έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν στα επιχειρήματα της Επιτροπής. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στη Ρουμανία και να παραπέμψει την Κύπρο στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

4. Ανταλλαγή πληροφοριών ποινικού μητρώου: Η Επιτροπή κινεί διαδικασία επί παραβάσει κατά της ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ, της ΕΛΛΑΔΑΣ, της ΚΥΠΡΟΥ, της ΜΑΛΤΑΣ και της ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑΣ

Η Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει κατά της Βουλγαρίας, της Ελλάδας, της Κύπρου, της Μάλτας και της Πορτογαλίας λόγω της εσφαλμένης εφαρμογής της απόφασης-πλαισίου 2009/315/ΔΕΥ σχετικά με την ανταλλαγή πληροφοριών ποινικού μητρώου και της απόφασης 2009/316/ΔΕΥ του Συμβουλίου για τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS). Το σύστημα αυτό, που καθιερώθηκε τον Απρίλιο του 2012, επιτρέπει την ηλεκτρονική ανταλλαγή πληροφοριών ποινικού μητρώου μεταξύ των αρχών σε ολόκληρη την ΕΕ. Εξασφαλίζει ότι οι πληροφορίες ανταλλάσσονται μεταξύ των χωρών της ΕΕ με ομοιόμορφο, γρήγορο και συμβατό τρόπο. Παρέχει επίσης στους δικαστές, στους εισαγγελείς και σε άλλες αρμόδιες αρχές εύκολη πρόσβαση σε πλήρεις πληροφορίες σχετικά με το ποινικό ιστορικό των υπό κρίση προσώπων, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της ΕΕ στις οποίες το εν λόγω πρόσωπο έχει καταδικαστεί στο παρελθόν. Ως εκ τούτου, αποτρέπεται η δυνατότητα διαφυγής των παραβατών από το ποινικό παρελθόν τους όταν μετακινούνται από ένα κράτος μέλος της ΕΕ σε άλλο. Η Επιτροπή εντόπισε προβλήματα στη Βουλγαρία, την Ελλάδα, την Κύπρο, τη Μάλτα και την Πορτογαλία όσον αφορά την ηλεκτρονική διασύνδεση και την αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών ποινικού μητρώου μέσω του ECRIS, καθώς και την κοινοποίηση όλων των νέων καταδικαστικών αποφάσεων και ενημερώσεων σχετικά με τις καταδίκες στο κράτος μέλος ή στα κράτη μέλη ιθαγένειας του δράστη. Ένας άλλος λόγος ανησυχίας είναι οι απαντήσεις σε αιτήσεις παροχής πληροφοριών σχετικά με καταδικαστικές αποφάσεις: μερικές φορές οι απαντήσεις αυτές δεν δίνονται εντός των προθεσμιών, ενώ σε άλλες περιπτώσεις δεν δίνονται καν. Τα πέντε κράτη μέλη κατά των οποίων στρέφεται σήμερα η Επιτροπή έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να διευκρινίσουν τα μέτρα που έλαβαν προκειμένου να εξασφαλίσουν την ορθή εφαρμογή των εν λόγω μέσων στην πράξη. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το σύστημα ECRIS διατίθενται στο διαδίκτυο.

5. Φορολογία: Η Επιτροπή καλεί την ΚΥΠΡΟ να μεταφέρει στο εθνικό δίκαιο τους νέους κανόνες ΦΠΑ για το ηλεκτρονικό εμπόριο

Η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει δύο αιτιολογημένες γνώμες στην Κύπρο λόγω μη κοινοποίησης μέτρων για τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας (ΕΕ) 2017/2455 και της οδηγίας (ΕΕ) 2019/1995 (οδηγίες για τον ΦΠΑ στο ηλεκτρονικό εμπόριο). Οι νέοι κανόνες αποσκοπούν στην απλούστευση του ΦΠΑ για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές που συμμετέχουν σε διασυνοριακές διαδικτυακές πωλήσεις εντός της ΕΕ, και στη δημιουργία πιο δίκαιου περιβάλλοντος για τους ενωσιακούς πωλητές, με την κατάργηση της απαλλαγής από τον ΦΠΑ για τις εισαγωγές μικρής αξίας από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα κράτη μέλη όφειλαν να θεσπίσουν και να δημοσιεύσουν τις αναγκαίες εθνικές διατάξεις έως τις 30 Ιουνίου 2021. Εάν η Κύπρος δεν λάβει μέτρα εντός των επόμενων δύο μηνών, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.