Κοινωνία
Εθνική Φρουρά: Θύματα δυσμενούς διάκρισης 195 γυναίκες υπαξιωματικοί – Κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των ανδρών οι προαγωγές
Οι γυναίκες εθελόντριες της 5ης, 6ης και 7ης σειρά της Εθνικής Φρουράς είναι «θύματα απαγορευμένης διάκρισης λόγω φύλου, τόσο στην πρόσβαση στην εργασία όσο και στην επαγγελματική ανέλιξη».
Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει έκθεση της επιτρόπου Διοικήσεως Μαρίας Στυλιανού – Λοττίδη, μετά από εξέταση παραπόνου που υποβλήθηκε από τον δικηγόρο Γιώργο Καραπατάκη, ο οποίος εκπροσώπησε 195 μόνιμες υπαξιωματικούς της Εθνικής Φρουράς, οι οποίες είχαν προσληφθεί ως εθελόντριες το 1993, το 1995 και το 1997. Οι άνδρες συνάδελφοί τους, που είχαν προσληφθεί την ίδια χρονική περίοδο, μονιμοποιήθηκαν άμεσα και η ανέλιξή τους ήταν πολύ πιο γρήγορη σε σχέση με τις γυναίκες, ακόμα και όταν κάποιες εξ αυτών διέθεταν περισσότερα τυπικά προσόντα και προηγούντο σε αρχαιότητα.
Αντρικό «προνόμιο»
Οι άνδρες μόνιμοι υπαξιωματικοί που είχαν προσληφθεί την ίδια χρονική περίοδο με τις παραπονούμενες συναδέλφους τους, παρά το ότι είχαν τα ίδια προσόντα και αρχαιότητα, μονιμοποιήθηκαν 12 με 13 χρόνια νωρίτερα, με αποτέλεσμα να έχουν και διαφορετική επαγγελματική ανέλιξη από τις γυναίκες. Οι γυναίκες σήμερα έχουν τον βαθμό του Επιλοχία, ενώ οι άνδρες είναι Αρχιλοχίες ή Ανθυπασπιστές και ιεραρχικά είναι ανώτεροι.
Η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται στους Κανονισμούς που προέβλεπαν ότι μια εθελόντρια για να διοριστεί ως μόνιμη υπαξιωματικός θα έπρεπε να έχει δύο χρόνια υπηρεσία. Αργότερα, αυτή η απαίτηση προϋπηρεσίας επεκτάθηκε στα 6 χρόνια. Οι άνδρες διορίζονταν άμεσα, χωρίς να απαιτείται προϋπηρεσία. Η απαίτηση των δύο χρόνων προϋπηρεσίας για τις γυναίκες θα μπορούσε να θεωρηθεί εύλογη, καθώς αντιστάθμιζε τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας των ανδρών. Ωστόσο, η επέκταση στα 6 χρόνια δεν μπορεί να δικαιολογηθεί.
Διαρκής διάκριση
Η επίτροπος Διοικήσεως παραπέμπει σε έκθεση που είχε ετοιμάσει τον Μάρτιο του 2021 και αφορούσε άλλο παράπονο γυναικών υπαξιωματικών, στο οποίο σημειωνόταν ότι το Υπουργείο Άμυνας το 2004 είχε 120 κενές θέσεις Επιλοχία και τις διέθεσε όλες σε άνδρες, παρά το ότι υπήρχαν 100 γυναίκες Λοχίες που είχαν δικαίωμα προαγωγής. Το ίδιο συνέβη και το 2005 και 2006, «ενώ κατά τα έτη 1992, 1993 και 1994 αποκλείστηκαν από το δικαίωμα διεκδίκησης, εφόσον δικαίωμα συμμετοχής στη διαδικασία δόθηκε μόνο στους άνδρες». Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι γυναίκες να προαχθούν σε Επιλοχίες το 2008 και 2010 και από τότε κατέχουν τον ίδιο βαθμό, ενώ οι άνδρες που είχαν προσληφθεί την ίδια χρονική περίοδο (1991 -1992) είναι ήδη Ανθυπασπιστές. Με Κανονισμούς του 2016 και 2017, καταργήθηκε η διαφορετική επετηρίδα ανέλιξης και αξιολόγησης ανδρών και γυναικών, αναγνωρίζοντας ότι υπήρχε δυσμενής διάκριση κατά των γυναικών, αλλά δεν λήφθηκε κανένα απολύτως μέτρο για άρση της αδικίας.
Να αρθεί η αδικία
Η επίτροπος Διοικήσεων είχε καλέσει το Υπουργείο Άμυνας να εντατικοποιήσει τις προσπάθειες με σκοπό τη διόρθωση, στον μέγιστο δυνατό βαθμό των συνεπειών που επήλθαν διαχρονικά σε βάρος των παραπονούμενων, και δη θα μπορούσε να εξεταστεί το ενδεχόμενο να προβεί σε απευθείας αναβάθμιση των υφιστάμενων κλιμάκων των γυναικών υπαξιωματικών, κατά παρόμοιο τρόπο με τη ρύθμιση που έγινε με την αναβάθμιση των κλιμάκων στην Αστυνομία, με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Το Υπουργείο Άμυνας είχε υποστηρίξει πως οι γυναίκες, ακόμα και αν είχαν το δικαίωμα να συμμετέχουν στις προβληματικές διαδικασίες επιλογής, δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι το αποτέλεσμα θα ήταν η επιλογή τους και ο διορισμός τους σε μόνιμη θέση ή η ανέλιξή τους στην ιεραρχία. Η επίτροπος, ωστόσο, στην έκθεσή της τονίζει ότι «η αρχή της ισότητας δεν κατοχυρώνει την ισότητα του αποτελέσματος, αλλά την ισότητα των ευκαιριών». Αυτό που συνεπώς στερήθηκαν οι γυναίκες υπαξιωματικοί δεν ήταν το αποτέλεσμα, το οποίος ίσως να επηρεαζόταν από παράγοντες πέραν του φύλου τους, αλλά την ευκαιρία να διεκδικήσουν και να επιδιώξουν το αποτέλεσμα αυτό, με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο είχαν την ευκαιρία να το διεκδικήσουν και να το επιδιώξουν οι άντρες συνάδελφοί τους.
Θετική δράση
Στην έκθεση της επιτρόπου Διοικήσεως επαναλαμβάνεται η εισήγηση για διόρθωση της αδικίας στον μέγιστο δυνατό βαθμό, όπως και των συνεπειών που επήλθαν διαχρονικά, με την εξέταση αναβάθμισης των υφιστάμενων μισθολογικών κλιμάκων.
«Κάτι τέτοιο», σημειώνει η επίτροπος Διοικήσεως, «θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια μορφή ‘θετικής δράσης’ ή ως ένα ‘θετικό μέτρο’ ή ‘θετική δικαιολογημένη διάκριση’, η οποία επιβάλλεται όταν σε συγκεκριμένες συνθήκες είναι απαραίτητη η υπό όρους λήψη μέτρων, τα οποία, ενώ εκ πρώτη όψεως φαίνεται να αποκλίνουν από την αρχή της ισότητας, στην πραγματικότητα αποσκοπούν και στην πραγμάτωση της ισότητας, υπό την ουσιαστική της έννοια».
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι από την υποβολή μέχρι την εξέταση του παραπόνου των γυναικών, οι γυναίκες της 3ης και 4ης σειράς εθελοντριών είχαν προαχθεί στον βαθμό του Αρχιλοχία. Ωστόσο, και πάλι βρισκόντουσαν σε δυσμενέστερη θέση από τους άντρες συναδέλφους τους, οι οποίοι κατέχουν τον βαθμό του Ανθυπασπιστή Γ’.
Ο θεσμός των εθελοντριών, όπως και των ΕΠΥ, έχει τερματιστεί εδώ και χρόνια και πλέον η ΕΦ προσλαμβάνει Επαγγελματίες Οπλίτες, τόσο άνδρες όσο και γυναίκες. Ο τρόπος πρόσληψης και οι όροι υπηρεσίας είναι εντελώς διαφορετικοί, όπως και ο χρονικός ορίζοντας της υπηρεσίας τους.
Πηγή: ΠΟΛΙΤΗΣ