Εσύ ξέρεις τα δικαιώματα σου ως ασθενής ;

Μπορεί στην Κύπρο το νομοθετικό πλαίσιο να παρέχει αποτελεσματική προστασία στους ασθενείς, ωστόσο, στα δημόσια νοσοκομεία επικρατούν ακόμα συνθήκες απαράδεκτες λίγο πριν το σχέδιο μάλιστα αυτονόμησης των κρατικών νοσηλευτηρίων.

Πολλές φορές τα παράπονα των ασθενών κάνουν λόγο για παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους περιγράφοντας μια χαοτική κατάσταση στα πλείστα κρατικά νοσηλευτήρια.

Πολλές φορές οι ασθενείς δεν γνωρίζουν ή δεν διεκδικούν τα δικαιώματά τους.

Το δικαίωμα ζωής, το δικαίωμα σωματικής και ψυχικής ακεραιότητας και ασφάλειας.

Το δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και της αξιοπρεπούς μεταχείρισης στην παροχή υπηρεσιών υγείας και το δικαίωμα προστασίας της υγείας με κατάλληλα μέτρα πρόληψης ασθενειών καθώς και φροντίδας υγείας αποτελούν τα βασικά ανθρώπινα δικαιωμάτων των οποίων η παραβίαση δεν πρέπει να γίνεται ανεκτή από κανένα.

Ανατρέχοντας στο Σύνταγμα, συναντούμε τον  Περί της Προστασίας των Ασθενών Νόμος (1) (I)/2005 (εφεξής «ο Νόμος») ο οποίος κατοχυρώνει τα δικαιώματα των ασθενών.

Ο Λειτουργός Δικαιωμάτων Ασθενών είναι ένας σημαντικότατος θεσμός που θεσπίστηκε δυνάμει του άρθρου 22. Είναι υπεύθυνος να παρέχει συμβουλές και βοήθεια για σκοπούς διαφύλαξης των δικαιωμάτων των ασθενών, να λαμβάνει και να χειρίζεται παράπονα ασθενών που χρήζουν άμεσου χειρισμού και να ενημερώνει το ιατρικό, παραϊατρικό, νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό του ιδρύματος, για όλα τα θέματα που αφορούν τις διατάξεις του Νόμου.

Το άρθρο 23 του Νόμου δίδει αρμοδιότητα στην Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων για τη διερεύνηση και επίλυση προβλημάτων τα οποία δεν ικανοποιήθηκαν από την απόφαση του Λειτουργού Δικαιωμάτων. Ασθενείς που έχουν παράπονο, προβληματισμό η απορία έχουν το δικαίωμα να απευθυνθούν στις υπηρεσίες αυτές, έτσι ώστε να τύχουν της άμεσης βοήθειας και εξυπηρέτησης.

Αν είσαι ασθενής έχεις δικαιώματα και μην διστάσεις να τα διεκδικήσεις.

Η δρ.  Αντρούλα Ελευθερίου, λειτουργός των Δικαιωμάτων των ασθενών, αναφέρει στο HealthNews ότι στην Κύπρο, υπάρχουν αδυναμίες και δυσκολίες στην υλοποίηση του νομοθετικού πλαισίου που έχει συναχτεί από το  2005. «Ήταν μια πρωτοποριακή νομοθεσία ωστόσο αυτό δεν αρκεί» , δηλώνει η δρ Ελευθερίου, αφού δεν προωθείται ο έλεγχος της υλοποίησης της, αναφερόμενη στον περί της Κατοχύρωσης και της Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών Νόμος του 2004 (Ν. 1(I)/2005)

Οι αδυναμίες, είναι κυρίως στα δημόσια νοσηλευτήρια με την απουσία ανάλογων μηχανισμών ελέγχου για παράδειγμα των ιατρών για την αξιολόγηση των υπηρεσιών που προσφέρουν, την πείρα και την επιστημοσύνη τους, ωστόσο παρόμοια προβλήματα καταγράφονται και στον ιδιωτικό τομέα.

Ο Κύπριος πολίτης, δεν διεκδικεί τα δικαιώματα του ως ασθενής και για να αλλάξει αυτό ουσιαστικά θα πρέπει όλα τα οργανωμένα σύνολα των πασχόντων ασθενών να κινητοποιηθούν και να τα διεκδικήσουν.
«Τα δικαιώματα των ασθενών δεν αφορούν τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο
συγκεκριμένο πεδίο των υπηρεσιών υγείας.

Η προστασία των εν λόγω δικαιωμάτων δεν συνεπάγεται ανάπτυξη ανταγωνιστικών σχέσεων με τους φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας, αλλά οριοθετεί τη μεταξύ τους σχέση, επιτρέποντας και στις δύο πλευρές να διαχειρίζονται αυτή τη σχέση προς όφελος του ασθενούς.» αναφέρει η δρ Αντρούλα Ελευθερίου

Η προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών δεν πρέπει να επεμβαίνει στις ιατρικές πρακτικές. Ορισμένοι εθνικοί ιατρικοί σύλλογοι ισχυρίζονται το αντίθετο, παρόλο που κανένα νομικό πλαίσιο για τα δικαιώματα των ασθενών, οπουδήποτε στον κόσμο δεν παρεμβαίνει στην άσκηση της ιατρικής.

Για αυτόν τον λόγο, σε ολόκληρη τη νομοθεσία για τα δικαιώματα των ασθενών, το ζήτημα της εσφαλμένης άσκησης του ιατρικού
επαγγέλματος εξετάζεται ξεχωριστά, δυνάμει του ποινικού κώδικα.

Ωστόσο, οι βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις δύσκολα μεταβάλλονται και η αντίσταση σε κάθε αλλαγή παραμένει σθεναρή.

Ασθενείς, οι οποίοι είναι εκτενώς ενημερωμένοι σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, μπορούν να έχουν τεράστια συμβολή στις προσπάθειες που καταβάλλονται για την προώθηση αλλαγών με σκοπό τη βελτίωση της παρεχόμενης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και της ποιότητας της ζωής τους.

Από το 2016 πάντως οι σύνδεσμοι ασθενών συμμετέχουν στην Ολομέλεια της Βουλής για τα θέματα Υγείας και  με αυτό τον τρόπο φαίνεται πως και οι ασθενείς θα έχουν λόγο σε αποφάσεις που αφορούν την υγεία.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ( όπως αυτοί δημοσιοποιούνται από το Υπουργείο Υγείας) 

Τηλέφωνο Τηλεομοιότυπο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας: Ανδρούλα Μακρίδου Ιωάννου 22603545 22604293

Νοσοκομείο Αρχιεπισκόπου Μακαρείου Γ: Μαίρη Πολεμιδιώτου 22405156 22315739

Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού: Ευδοξία Καυκαρίδου 25801240 25305783

Γενικό Νοσοκομείο Πάφου: Ανδρούλα Φιλιππίδου 26803170 26306103

Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας: Μαρία Αλέκου 24800415 24800451

Γενικό Νοσοκομείο Αμμοχώστου: Δημήτρης Καραδήμος 23200147

Συνομιλώντας με διάφορους ασθενείς φαίνεται πως οι περισσότεροι συμπολίτες μας δεν έχον πλήρη εικόνα των διακιωμάτων και υποχρεώσεων τους ενώ σχεδόν όλοι, επιθυμούν από το Κράτος να υλποιηθεί το Γενικό Σύστημα Υγείας και να δίνονται λεφτά για την υγεία από το κράτος υπεράνω συμφερόντων και θέσεων.

Η αξιοκρατία και η διαφάνεια από την άλλη είναι άλλοι δύο παράγοντες που ζητούν οι περισσότεροι ασθενείς μιας και για να μπορέσει να «αναστηθεί» το σύστημα υγείας στην Κύπρο χρειάζεται οργάνωση, μελέτη και συνολική προσπαθεια.

ΑΝΤΡΕΑΣ 26 ΧΡΟΝΩΝ « Δεν ξέρω αν είναι δικαίωμα μου να μην περιμένω σε λίστες αναμονής πολλών μηνών αλλά αν αυτό είναι τότε γιατί ΄δεν μπορώ να βρω το δίκιο μου ;»

ΜΑΙΡΗ 42 ΧΡΟΝΩΝ « Πολλές φορές ζήτησα από το προσωπικό κρατικού νοσοκομείου να μιλά με καλύτερο τρόπο αναρωτιέμαι κατά πόσον τα δικαιώματα των ασθενών θα πρέπει να τα γνωρίζουν οι ασθενείς ή αν θα πρέπει να γίνει και μια εκπαίδευση στους ήδη εμπλεκομένους»

ΔΗΜΗΤΡΗΣ 46 ΧΡΟΝΩΝ «Υπάρχει ιατρικό προσωπικό που σέβεται κάθε δικαίωμα του ασθενή , υπάρχουν όμως και άλλοι που τα καταπατούν. Πιστεύω ότι οι Κύπριοι δεν ξέρουμε πώς να διεκδικήσουμε τα δικαιώματα μας. Είναι όμως ελπιδοφόρο που έχουμε διάφορους συνδέσμους ασθενών που ενημερώνουν και βοηθούν τον κόσμο»

ΑΝΤΡΗ 30 ΧΡΟΝΩΝ « Τα δικαιώματα των ασθενών κάποια είναι γνωστά όμως κάποια άλλα όχι. Θα ήταν καλό να ελέγχονται όλοι οι λειτουργοί της υγείας, αν είναι τελοσπάντων καλοί σε αυτό που κάνουν και από την άλλη να ελέγχονται και τα παράπονα των ασθενών»

ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΚΑΙ ΜΕΛΗ
ΕΠΑΡΧΙΑΚΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΠΑΡΑΠΟΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ
(Από 15 Μαΐου 2015 μέχρι 14 Μαΐου 2019) 

Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων Ασθενών Λευκωσίας

Πρόεδρος Γιανούλλα Κυριακίδου

Τηλέφωνο: 22603680

ΜΕΛΗ Κυριάκος Χανίδης

Λουϊζα Μαυρομμάτη

Κλαίλια Σουρμελή Σκοτεινού

Μάριος Μαρκουλλής

Πρόεδρος Κωστάκης Χαρίτου

Τηλέφωνο: 25801231

ΜΕΛΗ :Ανδρέας Αλεξάνδρου

Σούζη Μακρή

Αντώνης Μούσουρος

Μύρια Βασιλείου

Πρόεδρος Χρύσω Κυριάκου Γιασουμή

Τηλέφωνο: 24800510

ΜΕΛΗ :Τούλα Ποσκώτη

Ανδρέας Σεργίου

Κώστας Χατζηαναστάσης

 Αντρούλα Χριστοδουλίδη

Πρόεδρος Σαββάκης Γεωργίου

Τηλέφωνο:26803476

ΜΕΛΗ : Κωστάκης Μιχαήλ

Ανδρέας Χαραλάμπους

Δέσποινα Ανδρέα Χατζησάββα

Χρύσω Γεωργίου Μουσουλίδου

Πάντως, με δεδομένο ότι όλες οι  νομοθεσίες πλέον θα εκπροσωπούνται και από Συνδέσμους και οργανώσεις ασθενών στα κέντρα λήψεως αποφάσεων και με φόντο το ΓΕΣΥ ευελπιστούμε πως όλοι οι ασθενείς στην Κύπρο καθώς και στην Ευρώπη θα χαίρουν της ανάλογης ορθής συμπεριφοράς και μεταχείρησης από τα αρμόδια πρόσωπα που έχουν δώσει όρκο για την διασφάλιση της Υγείας του πολυτιμότερου αγαθού στον πλανήτη

ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ   ΣΤΟ : http://www.moh.gov.cy/Moh/MOH.nsf/All/94A15074C2FBD34742257909003C916D/$file/Patient’s%20Right%20Booklet.pdf