Κοινωνικές Ασφαλίσεις, ΓΕΣΥ, ΑΤΑ – Οι αλλαγές το 2019 (Στοιχεία)

Έρχονται αυξήσεις εισφορών στις Κοινωνικές Ασφαλίσεις, ενώ από 1η Μαρτίου αρχίζουν κι οι εισφορές για το ΓεΣΥ

Αυξημένες υποχρεώσεις για τους πολίτες, τους εργοδότες, αλλά και το κράτος φέρνει η νέα χρονιά, αφού από την Πρωτοχρονιά θα αυξηθούν τα ποσοστά εισφοράς στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΤΚΑ), ενώ δύο μήνες αργότερα θα αρχίσουν και οι εισφορές για το ΓεΣΥ.

Ως μερικό αντιστάθμισμα, τουλάχιστον, για τους μισθωτούς, θα υπάρξει μερική αύξηση στα εισοδήματά τους, λόγω ΑΤΑ, η οποία εκτιμάται ότι θα ανέλθει πέριξ του 0,55% επί των ολικών μισθών.

Με αφορμή τα νέα δεδομένα, η Brief παρουσιάζει τις αλλαγές που έρχονται και χαρακτηριστικά παραδείγματα για καλύτερη κατανόηση του τι θα καταβάλλουμε με το «καλημέρα» της νέας χρονιάς.

Εισφορές στο ΤΚΑ
Ειδικότερα, όπως ανακοίνωσαν οι Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων πληροφορούν το κοινό, από την 1η Ιανουαρίου 2019 το ποσοστό εισφοράς στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων για τους εργοδότες, μισθωτούς, αυτοτελώς εργαζόμενους και προαιρετικά ασφαλισμένους διαφοροποιείται ως ακολούθως:

• Για τους μισθωτούς, το ποσοστό ασφάλισης αυξάνεται από 20,2% σε 21,5%, από το οποίο 8,3% (7,8% μέχρι σήμερα) καταβάλλεται από τον μισθωτό, 8,3% (7,8% μέχρι σήμερα) από τον εργοδότη και 4,9% (4,6% μέχρι σήμερα) από το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας.

Για παράδειγμα, για ακαθάριστο μισθό 1.000 ευρώ, ο μισθωτός θα καταβάλλει 83 ευρώ, όπως και ο εργοδότης, ενώ 49 ευρώ θα καταβάλλει το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας. Η διαφορά για τον μισθωτό σε σχέση με το τι θα ισχύει μέχρι το τέλος του χρόνου είναι 5 ευρώ επί των ακαθάριστων απολαβών του κάθε μήνα.

• Για τους μισθωτούς που καλύπτονται από επαγγελματικό σχέδιο συντάξεων χωρίς ο μισθωτός να εισφέρει σε αυτό, το ποσοστό ασφάλισης αυξάνεται από 20,2% σε 21,5%, από το οποίο 4,2% (3,95% μέχρι σήμερα) καταβάλλεται από τον μισθωτό, 12,4% (11,65% μέχρι σήμερα) από τον εργοδότη και 4,9% (4,6% μέχρι σήμερα) από το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας.

Παραδείγματος χάριν, για ακαθάριστο μισθό 1.000 ευρώ, ο μισθωτός θα καταβάλλει 42 ευρώ, ο εργοδότης 124 ευρώ και το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας 49 ευρώ. Η διαφορά για τον μισθωτό σε σχέση με το τι θα ισχύει μέχρι το τέλος του χρόνου είναι 2,05 ευρώ επί των ακαθάριστων απολαβών του κάθε μήνα.

• Για τους αυτοτελώς εργαζομένους, το ποσοστό ασφάλισης αυξάνεται από 19,2% σε 20,5%, από το οποίο 15,6% (14,46% μέχρι σήμερα) καταβάλλεται από τον ίδιο και 4,9%(4,6% μέχρι σήμερα) από το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας.

Για παράδειγμα, για ακαθάριστο μισθό 1.000 ευρώ, ο μισθωτός θα καταβάλλει 156 ευρώκαι το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας 49 ευρώ. Η διαφορά για τον μισθωτό σε σχέση με το τι θα ισχύει μέχρι το τέλος του χρόνου είναι 11,4 ευρώ επί των ακαθάριστων απολαβών του κάθε μήνα.

• Για τους προαιρετικά ασφαλισμένους εσωτερικού, το ποσοστό ασφάλισης αυξάνεται από 17,1% σε 18,4%, από το οποίο 14% (13% μέχρι σήμερα) καταβάλλεται από το ίδιο τον ασφαλισμένο και 4,4% (4,1% μέχρι σήμερα) από το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας.

Επί παραδείγματι, για ακαθάριστο μισθό 1.000 ευρώ, ο μισθωτός θα καταβάλλει 140 ευρώ και το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας 44 ευρώ. Η διαφορά για τον μισθωτό σε σχέση με το τι θα ισχύει μέχρι το τέλος του χρόνου είναι 10 ευρώ επί των ακαθάριστων απολαβών του κάθε μήνα.

• Για τους προαιρετικά ασφαλισμένους εξωτερικού, το ποσοστό εισφοράς αυξάνεται από 20,2% σε 21,5%, από το οποίο 16,6% (15,6% μέχρι σήμερα) καταβάλλεται από το ίδιο τον ασφαλισμένο και 4,9% (4,6% μέχρι σήμερα) από το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας.

Παραδείγματος χάριν, για ακαθάριστο μισθό 1.000 ευρώ, ο μισθωτός θα καταβάλλει 166 ευρώ και το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας 49 ευρώ. Η διαφορά για τον μισθωτό σε σχέση με το τι θα ισχύει μέχρι το τέλος του χρόνου είναι 10 ευρώ επί των ακαθάριστων απολαβών του κάθε μήνα.

Σημειώνεται ότι τα πιο πάνω ποσοστά και ποσά ισχύουν για τα έτη εισφορών 2019 μέχρι 2023.

Εισφορές στο ΓεΣΥ
Από 1η Μαρτίου αρχίζουν και οι εισφορές για το ΓεΣΥ, προκειμένου από 1η Ιουνίου όλοι οι Κύπριοι να μπορούν να απολαμβάνουν δωρεάν πρωτοβάθμια ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Βάσει των όσων έχουν συμφωνηθεί και ψηφισθεί από την Βουλή, οι εισφορές για το ΓεΣΥ ανά ομάδα πληθυσμού από 1/3/2019 μέχρι 28/2/2020 θα έχουν ως εξής:

• Κάθε μισθωτός θα καταβάλλει ποσοστό 1,70% επί των αποδοχών του: Δηλαδή, για κάθε 1.000 ευρώ ακαθάριστο μισθό θα καταβάλλει 17 ευρώ τον μήνα.
• Κάθε εργοδότης θα καταβάλλει ποσοστό 1,85% επί των αποδοχών κάθε μισθωτού του. Δηλαδή, για κάθε 1.000 ευρώ ακαθάριστο μισθό θα καταβάλλει 18,5 ευρώ τον μήνα.
• Κάθε αυτοτελώς εργαζόμενος θα καταβάλλει ποσοστό 2,55% επί των αποδοχών του. Δηλαδή, για κάθε 1.000 ευρώ ακαθάριστο μισθό θα καταβάλλει 25,5 ευρώ τον μήνα.
• Κάθε συνταξιούχος θα καταβάλλει ποσοστό 1,70% επί του ποσού της σύνταξης του. Ίδιο ποσοστό θα καταβάλλει και κάθε πρόσωπο που κατέχει ή ασκεί οποιοδήποτε αξίωμα, όπως επίσης και κάθε εισοδηματίας. Δηλαδή, για κάθε 1.000 ευρώ σύνταξης ή μηνιαίου μισθού θα καταβάλλονται 17 ευρώ τον μήνα. 
• Το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας θα καταβάλλει ποσοστό 1,65% επί των αποδοχών και συντάξεων όλων των δικαιούχων. Δηλαδή, για κάθε 1.000 ευρώ το κράτος θα πληρώνει συνολικά 16,5 ευρώ τον μήνα. 

Σημειώνεται πως, από την 1.3.2020 και μετά οι συνεισφορές θα αυξηθούν, αφού και το ΓεΣΥ θα μπει στην πλήρη εφαρμογή του και ως εκ τούτου οι δικαιούχοι θα απολαμβάνουν πλήρεις υπηρεσίες από το Σύστημα. 

Ειδικότερα:

• Κάθε μισθωτός θα συνεισφέρει ποσοστό 2,65% επί των αποδοχών του κι ο κάθε εργοδότης ποσοστό 2,90% επί των αποδοχών κάθε μισθωτού.
• Κάθε αυτοτελώς εργαζόμενος θα συνεισφέρει ποσοστό 4% επί των αποδοχών του.
• Κάθε συνταξιούχος θα συνεισφέρει ποσοστό 2,65% επί του ποσού της σύνταξης του. Ίδιο ποσοστό θα συνεισφέρει και κάθε πρόσωπο που κατέχει ή ασκεί οποιοδήποτε αξίωμα σε ποσοστό 2,65% επί των αποδοχών του, όπως επίσης και όλοι οι εισοδηματίες και τα άτομα που κατέχουν αξιώματα.
• Το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας θα καταβάλλει ποσοστό 4,70% επί των αποδοχών και των συντάξεων όλων των δικαιούχων.

Αξίζει, εξάλλου, να αναφερθεί πως στις περιπτώσεις μισθωτού απασχολούμενου σε περισσότερο από έναν εργοδότες μέσα στην ίδια περίοδο εισφοράς, την ευθύνη για την καταβολή των εισφορών την έχει ο ίδιος ο μισθωτός.

Η ΑΤΑ
Πάντως, για τους μισθωτούς από τα τέλη, περίπου, Ιανουαρίου, αναμένεται πως θα υπάρξουν αυξήσεις στα εισοδήματά τους, ένεκα της καταβολής της ΑΤΑ, η οποία εκτιμάται, βάσει των προκαταρκτικών εκτιμήσεων της ΟΕΒ, πως θα ανέλθει περίξ του 0,55% επί των ολικών μισθών.

Για παράδειγμα, για κάθε 1.000 ευρώ ακαθάριστο μισθό, ο μισθωτός θα έχει αύξηση στα εισοδήματά του κατά 5,5 ευρώ τον μήνα, μία αύξηση, ωστόσο, που δεν αναμένεται πως θα φανεί στα εισοδήματά του, λόγω τόσο της αύξησης των εισφορών στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και το ΓεΣΥ, όσο και υπολοίπων αποκοπών που γίνονται μηνιαίως επί των ακαθάριστων απολαβών του για το Ταμείο Προνοίας ή και για Σχέδιο Ιατροφαρμακευτικής Περίθαλψης.

Ανησυχούν οι εργοδότες
Αξίζει, πάντως, να τονισθεί πως για την αύξηση των εισφορών στο ΤΚΑ αλλά και το ΓεΣΥ, οι εργοδότες έχουν εκφράσει έντονες ανησυχίες. Ειδικότερα, όπως είχε ανακοινώσει η ΟΕΒ, «το οικονομικό επιτελείο της ΟΕΒ άρχισε επεξεργασία των δεδομένων με στόχο την αποτίμηση των επιπτώσεων από την αύξηση του έμμεσου εργατικού κόστους εντός του πρώτου τριμήνου 2019 κατά 2.35%».

«Το πρόσθετο κόστος είναι δυσβάστακτο και με σύνεση πρέπει να διαχειριστούμε την κατάσταση έτσι ώστε να περιοριστούν στο ελάχιστο οι πιθανές συνέπειες», τόνιζαν στην ανακοίνωσή τους οι εργοδότες.

Σε σχέση με την ΑΤΑ, η ΟΕΒ σε πρόσφατη εγκύκλιο της, αφού ανέφερε πως η αύξηση λόγω ΑΤΑ θα ανέλθει πέριξ του 0,55% επί των ολικών μισθών, σημείωνε πως, «θα προβεί σε νέα ενημέρωση των μελών της αμέσως μετά την έκδοση της σχετικής εγκυκλίου από το Τμήμα Στατιστικής του Υπουργείου Οικονομικών τον Ιανουάριο του 2019».

Στην ίδια εγκύκλιο υπενθύμιζε, ακόμη, ότι «όλες οι επιχειρήσεις θα αυξήσουν τις εισφορές τους στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων κατά 0,5% από 1/1/2019 και από την 1/3/2019 θα αρχίσουν την καταβολή εισφορών ύψους 1,85% στο Ταμείο Ασφάλισης Υγείας για σκοπούς ΓεΣΥ».