10 μέτρα για τη βία στα σχολεία από εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές (ΒΙΝΤΕΟ)

Mία επιστολή, οκτώ υπογραφές, δέκα εισηγήσεις…

Εκπαιδευτικές οργανώσεις, συνομοσπονδίες γονέων και εκπρόσωποι μαθητών παρέδωσαν σήμερα τις κοινές τους θέσεις στον Υπουργό Παιδείας Κώστα Χαμπιαούρη αναφορικά με τα ζητήματα αποκλίνουσας και βίαιης συμπεριφοράς στα σχολεία. Ζητούν μάλιστα, όπως τα μέτρα τύχουν υλοποίησης και εφαρμογής μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και σε κάθε περίπτωση πριν από την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς (2019-2020).

Αναλυτικά οι εισηγήσεις των εμπλεκομένων στον τομεά της Παιδείας:

Ολοκλήρωση των υψηλών περιφράξεων και των θυροτηλεφώνων σε όλα τα σχολεία Προδημοτικής, Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης, σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου τον Οκτώβριο του 2018 (για το μέτρο αυτό η ΠΣΕΜ εξέφρασε τη διαφωνία της).

Αύξηση του αριθμού των Εκπαιδευτικών Ψυχολόγων στην Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας, πρόσληψη Κοινωνικών Λειτουργών και τοποθέτηση αριθμού αυτών σε σχολικές μονάδες στις οποίες φοιτούν μαθητές/-τριες με ιδιαίτερα σοβαρά προβλήματα. Η όλη προσπάθεια μπορεί, επίσης, να ενισχυθεί και με την αξιοποίηση συναφών υπηρεσιών, όπως Σχολιατρική Υπηρεσία (Επισκέπτες/τριες Υγείας) με απώτερο σκοπό τα σχολεία να στηρίζονται σε καθημερινή βάση, πολυεπίπεδα, από ειδικούς.

Ουσιαστική στελεχιακή ενίσχυση υποστηρικτικών δομών, όπως της Ομάδας Άμεσης Παρέμβασης για να μπορεί να ανταποκριθεί στα αυξημένα αιτήματα των σχολικών μονάδων και του αριθμού των ΣΕΑ σε κάθε σχολική μονάδα. Διαπιστωμένα και αποδεδειγμένα η δράση και η στήριξη της ΟΑΠ προς τις σχολικές μονάδες και τα παιδιά, είναι σημαντική και καθοριστική. Ως εκ τούτου, η στελέχωση της ΟΑΠ επιβάλλεται να ενισχυθεί σε όλες τις βαθμίδες. Ταυτόχρονα, η αύξηση του αριθμού των ΣΕΑ σε κάθε σχολική μονάδα αποσκοπεί στην αμεσότερη και αποτελεσματικότερη συμβουλευτική αγωγή.

Να δοθεί περισσότερη έμφαση στον τομέα της Πρόληψης, κάτι που εκτός από διάφορες δράσεις και προγράμματα που επιβάλλεται να εφαρμόζονται μέσα από το ΑΠ, θα πρέπει, επίσης, να ενισχυθούν οι μηχανισμοί πρώιμου εντοπισμού και πρώιμης παρέμβασης τόσο στο επίπεδο του κάθε παιδιού όσο και στο επίπεδο του οικογενειακού του περιβάλλοντός του.

Συναισθηματική, μαθησιακή και κοινωνική στήριξη των παιδιών με αποκλίνουσα ή/και βίαιη συμπεριφορά μέσα από την επέκταση και εφαρμογή Εναλλακτικών Ατομικών ή/και Ομαδικών Προγραμμάτων Φοίτησης στις σχολικές μονάδες, συμπεριλαμβανομένων και προγραμμάτων στήριξης των παιδιών με μεταναστευτική βιογραφία σε τάξεις υποδοχής. Τα Προγράμματα αυτά, εκεί και όπου εφαρμόζονται, καταγράφουν σημαντικά θετικά αποτελέσματα προς όφελος τόσο του ίδιου του παιδιού όσο και των υπόλοιπων παιδιών της τάξης αλλά και του σχολείου. Συμπληρωματικά, σημειώνουμε εμφατικά την ανάγκη αναπροσαρμογής και αναδιαμόρφωσης των προγραμμάτων στήριξης και  ως προς τους όρους εργασίας των εργοδοτουμένων σε αυτά (μισθοδοσίας κ.ά.), ώστε να λειτουργούν ως επιπλέον κίνητρο και να επιδεικνύεται περισσότερο ενδιαφέρον.

Εισαγωγή του θεσμού  «Μεντορισμός – Υιοθεσία» στις σχολικές μονάδες, στο πλαίσιο του οποίου τα παιδιά με αποκλίνουσα συμπεριφορά θα επιλέγουν και θα έχουν ένα/μια εκπαιδευτικό στο σχολείο με τον/την οποίο/α θα έχουν την ευκαιρία να συζητούν, να εκφράζουν τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς τους. Συναφές με το μέτρο αυτό, είναι και η επιβεβλημένη επαναξιολόγηση και ο επαναπροσδιορισμός του ρόλου των σχολικών συνοδών, με ταυτόχρονο καθορισμό ξεκάθαρων προσόντων που να ταυτίζονται με τον ρόλο αυτό. Στόχος η αποτελεσματικότερη και ουσιαστικότερη στήριξη των παιδιών τα οποία πραγματικά έχουν ανάγκη συνοδού και η εξοικονόμηση κονδυλίων για τα Εναλλακτικά Προγράμματα Φοίτησης.

Κατά τη στελέχωση των σχολείων θα πρέπει να συνυπολογίζονται οι περιπτώσεις παιδιών με αποκλίνουσα ή/και βίαιη συμπεριφορά, ώστε αυτά να στηρίζονται ανάλογα με την περίπτωση.

Να επιχορηγηθούν από το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας και να εφαρμοστούν, σε συνεργασία με την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου και τον Οργανισμό Νεολαίας, τις τοπικές αρχές, τις οικείες σχολικές εφορείες και άλλους οργανισμούς, διάφορα διεθνώς αναγνωρισμένα προγράμματα στήριξης και συναισθηματικής ενίσχυσης παιδιών (βλ. Communities That Care), σε απογευματινό, κυρίως, χρόνο.

Να γίνουν ενδεχόμενες τροποποιήσεις της νομοθεσίας με τις οποίες θα διασφαλίζεται η σωστή στήριξη παιδιών από υπηρεσίες και ειδικούς, όταν αυτό υποστηρίζουν οι ειδικοί και οι αρμόδιες επιτροπές, ακόμα και στις περιπτώσεις που οι γονείς, για διάφορους λόγους, δεν συμμερίζονται και δεν συναινούν στις αποφάσεις των ειδικών.

Ταυτόχρονα, να προχωρήσει η εφαρμογή Νομοθεσίας που εγκαθιδρύει ένα Σύστημα Ποινικής Δικαιοσύνης με παιδευτική αξία και φιλική για τα παιδιά, κάτι που θα έπρεπε να έχει ήδη ψηφιστεί και να αρχίσει να εφαρμόζεται..
Θεσμοθέτηση συγκεκριμένης διαδικασίας βάσει της οποίας θα διασφαλίζεται η εσωτερική υπηρεσιακή ενημέρωση σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης, των προβλημάτων/ιδιαιτεροτήτων που αντιμετωπίζουν οι μαθητές/-τριες.
Στην επιστολή οι εκπαιδευτικές οργανώσεις ΠΟΕΔ – ΟΕΛΜΕΚ – ΟΛΤΕΚ, οι οργανωμένοι γονείς Μέσης, Δημοτικής και Ειδικής Εκπαίδευσης, καθώς επίσης και οι εκπρόσωποι των μαθητών/-τριών Μέσης Εκπαίδευσης (Π.Σ.Ε.Μ. και Παιδοβουλή) αναφέρουν ότι σε κοινή συνάντηση τους την Πέμπτη, 14 Μαρτίου 2019, συζήτησαν διεξοδικά το θέμα, το οποίο κατά κοινή ομολογία χρήζει άμεσης διαχείρισης με τη λήψη απτών και συγκεκριμένων μέτρων, που θα συμβάλουν ουσιαστικά στην απάμβλυνσή του, προς όφελος πρωτίστως των παιδιών και του Δημόσιου Σχολείου.

“Χωρίς αμφιβολία, τα εν λόγω παθογενή φαινόμενα αποτελούν αντανάκλαση των ευρύτερων προβλημάτων της κοινωνίας και ως εκ τούτου χρειάζεται να αντιμετωπιστεί ολιστικά, σφαιρικά και εις βάθος. Μέσα σε αυτό, ακριβώς, το πλαίσιο θέλουμε να σας ευχαριστήσουμε για την αποδοχή του αιτήματός μας για να πραγματοποιηθεί κοινή συνάντηση, μαζί σας, των φορέων και εταίρων όλων των βαθμίδων της Εκπαίδευσης.”

“Η όλη προσπάθεια θα πρέπει να επικεντρώνεται, κυρίως, σε τρία επίπεδα με πρώτο και πολύ σημαντικό αυτό της Πρόληψης, στη συνέχεια στο δεύτερο επίπεδο της Αντιμετώπισης και τέλος στο τρίτο επίπεδο, της Καταστολής εκεί και όπου παρουσιάζονται σοβαρά περιστατικά αποκλίνουσας ή/και βίαιης συμπεριφοράς” τονίζουν.

“Μέσα από τη συζήτηση που έγινε στην κοινή συνάντηση που είχαμε, αποφασίσαμε όπως καταθέσουμε ενώπιον σας σειρά βραχυπρόθεσμων και άμεσα υλοποιήσεων μέτρων που επιβάλλεται να ληφθούν στο αμέσως επόμενο διάστημα, για να μπορέσουμε από κοινού να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τα φαινόμενα αποκλίνουσας ή/και βίαιης συμπεριφοράς που παρουσιάζονται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Λύκειο.”

Στην επιστολή τονίζεται ότι πρόκειται για “βραχυπρόθεσμα και άμεσα υλοποιήσαμε μέτρα τα οποία είναι αδήριτη ανάγκη να εφαρμοστούν, προκειμένου οι σχολικές μονάδες να μπορέσουν να διαχειριστούν αποτελεσματικά και ουσιαστικά τα φαινόμενα αποκλίνουσας ή/και βίαιης συμπεριφοράς μαθητών/-τριών.”