Οικονομία
Ανάβει κόκκινο ο Οδυσσέας – Τριγμοί για λιμάνι και μαρίνα Λάρνακας του €1,2 δισ.
Μπορεί να έχει αρθεί το αδιέξοδο μεταξύ κράτους και Kition Ocean Holdings αναφορικά με την ενιαία ανάπλαση του λιμανιού και της μαρίνας Λάρνακας, ωστόσο, οι σκιές για το μέλλον της μεγαλύτερης επένδυσης στην Κύπρο, δεν έχουν ακόμη φύγει, με την Ελεγκτική Υπηρεσία να σπεύδει να χαράξει τις κόκκινες γραμμές. Με αφορμή πληροφορίες που φέρουν την εταιρεία να ζητά όπως δοθεί προτεραιότητα στην ανάπτυξη γης προκειμένου να εισπράξει χρήματα για να υλοποιήσει το υπόλοιπο μέρος της επένδυσης, η ΕΥ ξεκαθαρίζει μέσω του «Φ» πως τα έργα υποδομής σε λιμάνι και μαρίνα είναι υποχρεωτικά και αποτελούν ουσιώδεις όρους της συμφωνίας, γεγονός που δεν επιτρέπει την αλλαγή του σχεδιασμού.
Ο εκπρόσωπος Τύπου της ΕΥ, Μάριος Πετρίδης, εξήγησε πως στη σύμβαση παραχώρησης δόθηκαν στην Kition προς αξιοποίηση και φιλέτα γης, προκειμένου το έργο να καταστεί βιώσιμο, με την προϋπόθεση, ωστόσο, πως θα εκτελεστούν τα υποχρεωτικά έργα σε λιμάνι και μαρίνα. «Ο πυρήνας των υποχρεώσεων του ανάδοχου είναι τα έργα σε λιμάνι και μαρίνα. Γι’ αυτά τα έργα υπάρχουν συγκεκριμένες σχεδιαστικές απαιτήσεις και φυσικά χρονοδιαγράμματα. Η ανάπτυξη γης (σ.σ. οικιστικές μονάδες, εστιατόρια, καταστήματα κ.λπ. ) είναι σε μεγάλο βαθμό δική του επιλογή για το τι και πότε θα το κάνει» υπέδειξε, αναφέροντας παραδείγματα αναφορικά με τις υποχρεώσεις της ανάδοχου εταιρείας.
Σ’ ό,τι αφορά στο λιμάνι Λάρνακας, σύμφωνα με τον κ. Πετρίδη, ανάμεσα στις υποχρεώσεις της εταιρείας είναι οι εξής:
- Φιλοξενία cargo activities (εμπορευματικές δραστηριότητες) για την εξυπηρέτηση τοπικών εμπορικών αναγκών και της βιομηχανίας, συμπεριλαμβανομένου ελλιμενισμού, φόρτωσης, εκφόρτωσης και αποθήκευσης εμπορευμάτων.
- Φιλοξενία δραστηριότητας για κρουαζιερόπλοια.
- Εξυπηρέτηση κρουαζιερόπλοιων μήκους τουλάχιστον 330 μέτρων.
- Υλοποίηση τερματικού σταθμού κρουαζιέρας με επιφάνεια δόμησης τουλάχιστον 500 τ.μ.
- Φιλοξενία πλοίων του πολεμικού ναυτικού της Κύπρου και ξένου ναυτικού/παροχή ναυτικών υπηρεσιών.
- Φιλοξενία κυβερνητικών χρηστών (σ.σ. προβλέπονται έργα υποδομής για κρατικές υπηρεσίες).
Αναφορικά με τη μαρίνα Λάρνακας, ανάμεσα στα έργα που απαιτούνται είναι τα εξής:
- Ανάπτυξη θαλάσσιας περιοχής προκειμένου να επιτευχθεί χωρητικότητα 600 θέσεων ελλιμενισμού για σκάφη έως και 50 μέτρων.
- Αποκατάσταση χερσαίας περιοχής της μαρίνας, περιλαμβανομένων όλων των κτηρίων και υποδομών που απαιτούνται για τη λειτουργία της.
- Φιλοξενία κυβερνητικών χρηστών.
- Ανάπτυξη χώρου για συντήρηση σκαφών.
Σημειώνεται πως τα πλείστα από αυτά τα έργα προβλέπονται στην Α’ Φάση του έργου, για την οποία η εταιρεία κατέθεσε σειρά αιτημάτων για αλλαγές. Γι’ αυτό το θέμα καθώς και για σειρά άλλων ζητημάτων έχει ζητήσει ενημέρωση μέχρι την Παρασκευή η Ελεγκτική Υπηρεσία, με στόχο να ενημερώσει αμέσως την επιτροπή Ελέγχου της Βουλής και να ξεκινήσει τον έλεγχό της για τη μεγάλη επένδυση, που εκτιμάται πως θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου.
«Μέχρι σήμερα πληροφορίες λένε πως ο ανάδοχος επιδιώκει να μειώσει τις υποχρεώσεις και να δώσει βάρος στην ανάπτυξη γης. Ζητήσαμε ενημέρωση και αυτό που μπορώ να σας πω είναι πως ένα τέτοιο σενάριο δεν είναι επιλογή για την Κυβέρνηση. Η Κυβέρνηση δεν έχει την ευχέρεια να τροποποιεί τα έργα. Η ευρωπαϊκή οδηγία, άρα και η κυπριακή νομοθεσία, καθορίζουν ποιες αλλαγές επιτρέπονται σε μία σύμβαση και αυτές αφορούν στις μη υποχρεωτικές εργασίες. Εάν ο ανάδοχος, για παράδειγμα, έχει ως επιχείρημα πως μειώθηκαν οι προβλέψεις για την κίνηση κρουαζιερόπλοιων, αυτός δεν είναι λόγος για αλλαγές διότι στον ορισμό της σύμβασης παραχώρησης λέει πως αναλαμβάνει (σ.σ. ο ανάδοχος) τον λειτουργικό κίνδυνο» υπογράμμισε ο κ. Πετρίδης.
Πρόσθεσε ακόμη πως εάν υπάρχει εισήγηση για αλλαγές πρέπει να οδηγηθεί ενώπιον της Κεντρικής Επιτροπής Αλλαγών και Απαιτήσεων. «Είναι το αρμόδιο όργανο κι εκεί θα εκφράσουμε και εμείς τις απόψεις μας. Δεν θα προκαταβάλουμε οτιδήποτε, αλλά αυτό που λέμε είναι πως οι εκπτώσεις στα υποχρεωτικά έργα δεν μπορούν να γίνουν» διεμήνυσε, υποδεικνύοντας πως αν παρέλθει η συμβατικά καθορισμένη ημερομηνία ολοκλήρωσης των υποχρεωτικών έργων (σ.σ. 31/3/27 για την Α’ Φάση), θα πρέπει να επιβληθούν οι προβλεπόμενες ρήτρες. «Ήδη παρατηρούμε μεγάλες καθυστερήσεις που προδιαγράφουν σοβαρή πιθανότητα για να παραβιαστούν οι προθεσμίες. Υπενθυμίζουμε πως από τον Απρίλιο 2022 ο ανάδοχος εισπράττει τα τέλη λιμανιού και μαρίνας. Δεν μπορεί να εισπράττει, αλλά να μην κάνει τα έργα που έχει υποχρέωση να κάνει», σημείωσε ο εκπρόσωπος Τύπου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας.
Πρέπει να ξεκινήσει τον Ιούνιο το έργο
Αναφορικά με τη σύσκεψη στο Προεδρικό τη Δευτέρα κατά την οποία, έπειτα από παρέμβαση του Προέδρου Χριστοδουλίδη, η εταιρεία συναίνεσε να καταβάλει μέρος της εγγυητικής για το λιμάνι ώστε να είναι σε ισχύ η σύμβαση, ο κ. Πετρίδης σημείωσε πως επρόκειτο για σωστό χειρισμό και πλέον η διαφορά μεταξύ κράτους και εταιρείας θα παραπεμφθεί σε διαδικασία ταχείας επίλυσης διαφορών. Εν τω μεταξύ, όμως, όπως τόνισε «το έργο πρέπει να προχωρήσει, αφού τέτοια διαφορά δεν αποτελεί λόγο αναστολής των διεργασιών».
Η τελευταία τοποθέτηση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας καταδεικνύει όπως η Kition Ocean Holdings, κύριος μέτοχος της οποίας είναι η Aroundtown, πρέπει ν’ αρχίσει τα μεγάλα έργα σε μαρίνα και λιμάνι τον προσεχή Ιούνιο, αφού είναι η τελευταία παράταση που της δόθηκε από το κράτος. Ωστόσο, μέχρι στιγμής τουλάχιστον η ανάδοχος εταιρεία δεν ξεκαθάρισε δημόσια εάν σε ενάμιση μήνα θα ξεκινήσουν τα έργα της Α’ φάσης.
Σημειώνεται πως η εταιρεία, δύο ακριβώς χρόνια αφότου παρέλαβε τα κλειδιά της μαρίνας και του λιμανιού, εκτέλεσε πολύ μικρής κλίμακας έργα, ενώ ακόμη δεν έχει παραδοθεί επίσημα η διατηρητέα αποβάθρα. Ανάμεσα σε άλλα δημιουργήθηκε εστιατόριο και παιδότοπος στη μαρίνα, καθώς και ένας μεγάλος χώρος στάθμευσης που εξυπηρετεί έναντι αντιτίμου τους επισκέπτες των Φοινικούδων.
Εάν δεν δινόταν παράταση δε, όπως αποκάλυψε σε προηγούμενο ρεπορτάζ του ο «Φ», έπρεπε ήδη να έχουν παραδοθεί τα πρώτα έργα και να βρίσκονταν σε εξέλιξη αρκετά άλλα, τόσο στο λιμάνι όσο και τη μαρίνα. Ανάμεσα σε αυτά είναι και ένα σημαντικό έργο υποδομής για τη Λάρνακα που αφορά στη δημιουργία δρόμου που θα ενώσει το παραλιακό μέτωπο των Φοινικούδων με τον κυκλικό κόμβο του λιμανιού. Γι’ αυτό το έργο, καθώς και για σειρά άλλων που αφορούν σε επέκταση της μαρίνας θα εκδοθούν πάντως άδειες από τον Δήμο Λάρνακας στις 26 Απριλίου, με την ανάδοχο εταιρεία να έχει προχωρήσει και σε διαδικασία προκήρυξης προσφορών. Ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, δεν ξεκαθαρίστηκε πότε θα ξεκινήσουν αυτά τα έργα, με την εταιρεία να συνεχίζει να προτάσσει την αξίωσή της για αλλαγές.