Από την Λάρνακα για την ανάδειξη της ευρύτερης κυπριακής λογοτεχνίας

Ο Αντώνης Γεωργίου συνομιλεί με τον Ανδρέα Τιμοθέου Πρόεδρο της Πολιτιστικής Κίνησης Λάρνακας «Φίλοι της Λογοτεχνίας και του Πολιτισμού»

 

Πότε ιδρύθηκε η Πολιτιστική Κίνηση Λάρνακας «Φίλοι της Λογοτεχνίας και του Πολιτισμού» ;

Με πρωτοβουλία του προέδρου της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών Λάρνακας  Κώστα Κατσώνη και με τη στήριξη, του ποιητή Λούη Περεντού, του Στέφανου Ζυμπουλάκη και άλλων νέων  λογοτεχνών,  πραγματοποιήθηκε στις 27 Ιουνίου 2012, στη Στέγη ένα λογοτεχνικό  συναπάντημα, στο οποίο είχαν προσκληθεί οι λογοτέχνες της Λάρνακας (πόλης και επαρχίας), με σκοπό τη συζήτηση και την ανταλλαγή απόψεων και τη δημιουργία μιας Ένωσης Λογοτεχνών στη Λάρνακα. Συστάθηκε τότε η Προσωρινή Επιτροπή Λογοτεχνών Λάρνακας, με πρόεδρο τον  Κώστα Κατσώνη. Αργότερα η όλη προσπάθεια μετονομάστηκε σε Πολιτιστική Κίνηση «Φίλοι της Λογοτεχνίας και του Πολιτισμού», η οποία εγγράφηκε ως σωματείο στις 7 Σεπτεμβρίου 2016. Στην προεδρία παρέμεινε μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017 ο Κώστας Κατσώνης.

 

Ποίοι είναι οι βασικοί σκοποί της Κίνησης;

Σκοποί μας είναι η προαγωγή, προβολή και ανάπτυξη  της λογοτεχνικής δημιουργίας της πόλης και επαρχίας Λάρνακας, παράλληλα με την ανάδειξη της ευρύτερης κυπριακής λογοτεχνίας και των δημιουργών της, καθώς και η συμβολή στη μελέτη και τη γνωριμία της ιστορίας της λογοτεχνικής δημιουργίας της Λάρνακας και των δημιουργών της, από τα πανάρχαια χρόνια ίσαμε σήμερα. Επιπλέον η σύσφιγξη των σχέσεων και η συνεργασία ανάμεσα στους λογοτέχνες και τους πνευματικούς ανθρώπους της πόλης και επαρχίας Λάρνακας και της Κύπρου γενικότερα, όπως και η συνεργασία με άλλους πολιτιστικούς φορείς, με τις τοπικές αρχές  και με σωματεία της Κύπρου και του εξωτερικού, για πραγματοποίηση εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων. Τέλος  η ανάδειξη του έργου των νέων λογοτεχνών και η παροχή ευκαιριών δημιουργικής δράσης και συμμετοχής στις δραστηριότητες του σωματείου. Το βραβείο Νέου Λογοτέχνη «Ναδίνα Δημητρίου», πιστεύω πως ανταποκρίνεται με τον καλύτερο τρόπο στον σκοπό μας αυτό.

 

Πείτε μας λίγα λόγια για τις κυριότερες δραστηριότητες σας; 

Στη διετία αυτή 2015-17 οργανώθηκαν διάφορες εκδηλώσεις πάντοτε σε συνεργασία με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, όπως: τα λογοτεχνικά αφιερώματα σε αποθανόντες Λαρνακείς λογοτέχνες, εκδήλωση για τους αείμνηστους ποιητές Θεοδόση Νικολάου, Παντελή Μηχανικό και Φοίβο Σταυρίδη, τιμητική εκδήλωση για την ποιήτρια Ναδίνα Δημητρίου,  ποιητική βραδιά με πανσέληνο στο μεσαιωνικό κάστρο Λάρνακας, βιβλιοπαρουσιάσεις  κ.α.  Τον Σεπτέμβριο του 2017 ανέλαβα την προεδρία, με Αντιπρόεδρο τον Κώστα Κατσώνη,  Γραμματέα τη Δέσποινα Κωνσταντίνου, ταμία τον Χρήστο Αργυρού και μέλη  την Αγγέλα Καϊμακλιώτη, τον Χρήστο Τουλούρα, τον Δημήτρη Γκόγκα, την Αφροδίτη Οικονόμου, την Ειρήνη Σιδερά και έκτοτε η κίνηση συνεχίζει να σημειώνει μια αξιόλογη πολιτιστική δράση στην πόλη.

 

Τι είναι ο διαγωνισμός Νέου Λογοτέχνη «Ναδίνα Δημητρίου»; 

Η προκήρυξη του διαγωνισμού Νέου Λογοτέχνη «Ναδίνα Δημητρίου», πραγματοποιήθηκε έπειτα από απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του σωματείου μας και τα βραβεία αθλοθέτησε η οικογένεια της τιμώμενης ποιήτριας. Στόχος του διαγωνισμού είναι η ανάδειξη νέων ποιητών και ποιητριών της πόλης και επαρχίας Λάρνακας, αλλά και της Κύπρου γενικότερα, όπως επίσης και η προαγωγή και προβολή της  σύγχρονης κυπριακής ποιητικής δημιουργίας. Η προκήρυξη του διαγωνισμού έγινε στις 30 Απριλίου του 2018 και ως λήξη προθεσμίας υποβολής υποψηφιοτήτων ορίστηκε η 28^η  Σεπτεμβρίου. Δεχθήκαμε συμμετοχές νέων 18-35 ετών από όλη την Κύπρο. Την κριτική επιτροπή αποτέλεσαν η Αλεξάνδρα Γαλανού (Ποιήτρια, Κόρη της Τιμώμενης), ο Λούης Περεντός (Ποιητής), ο Κώστας Κατσώνης (Ποιητής),  ο Χρήστος Αργυρού (Ποιητής) και εγώ ως Πρόεδρος της επιτροπής.

 

Ποιοι έχουν πάρει τα βραβεία;

Πρώτο βραβείο αποφασίστηκε ομόφωνα να δοθεί στο ποίημα «Ροπή», της Στέλλας Μιλτιάδου με ψευδώνυμο Φιλόφως. Δεύτερο βραβείο αποφασίστηκε ομόφωνα να δοθεί στο ποίημα «Εις Κύπρον 2017», της Χριστιάνας Καμένου με ψευδώνυμο Άρτεμις. Έπαινο απέσπασαν ισάξια τα ποιήματα «Αφιλόξενο Σκοτάδι», του Παύλου Ανδρέου με ψευδώνυμο Αιτωλός, «Η Επαίτις», της Μαρίας Κούβαρου με ψευδώνυμο Αστερειάδα και το ποίημα «Λέξεσιν», του Πέτρου Πέτρου με ψευδώνυμο Μομφαλός

 

Δώσατε στον διαγωνισμό το όνομα της ποιήτριας Ναδίνας Δημητρίου

Με τη Ναδίνα Δημητρίου με ενώνει προσωπικά, μεγάλη αγάπη και θαυμασμός για το έργο της. Το 2015, έπειτα από μελέτη του συνόλου του έργου της, των κριτικών και των δημοσιεύσεων που αφορούσαν αυτό, παρουσίασα σε ένα τιμητικό αφιέρωμα τον ποιητικό της κόσμο. Πιστεύω πως η ποίησή της διασχίζει τον χρόνο, συναντά και ξεπερνά τη δική μας γενιά και αυτά τα βραβεία θα λειτουργήσουν σαν αφορμή γνωριμίας ακόμα περισσότερων αναγνωστών με το έργο της. Η Ναδίνα Δημητρίου υπήρξε εμποτισμένη από έναν ιδεαλισμό που συνιστά τη βάση πάνω στην οποία εδραζόταν η συνειδητή της προέκταση, είτε προς τα εντός, είτε προς τα έξω. Αυτή η ιδεαλιστική θεώρηση την οδήγησε περισσότερο προς τις λεπτές εκείνες περιοχές του κάλλους, όπου σε μια μεταφυσική περισσότερο προσδοκία αναζητούσε την ομορφιά του εσωτερικού ανθρώπου, ενώ παράλληλα προσπαθούσε να μεταφέρει τις προσδοκίες της αυτές στην επιφάνεια.

Πέραν όμως από αυτή την κάπως προσωπική σχέση, θα έλεγα πως είναι χρέος μας να τιμούμε αυτούς που έχουν προσφέρει στην ανάδειξη του πολιτισμού στην πόλη μας. Όπως είναι γνωστό το Δημητρίειο πολιτιστικό κέντρο, που ιδρύθηκε το 1973 από τον Νίκο Γ. Δημητρίου στην ιδιόκτητη κατοικία του, στην πλατεία της οδού Δημητρού Ν. Δημητρίου στο κέντρο της  πόλης, άφησε πίσω του μια λαμπρή εποχή στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης μας. Οι παλιοί Λαρνακείς θυμούνται τη μεγάλη πολιτιστική προσφορά του προς την πόλη: διαλέξεις, συζητήσεις, εκθέσεις καθώς και ποικίλες θεατρικές και μουσικές παραστάσεις.

 

ΡΟΠΗ

Καταπνίγεις τα λόγια σου.

Και μέσα σε αυτό το ατελείωτο ανείπωτο

σπαρταράει το νόημα.

Παλεύει να ειπωθεί.

 

Χώνεις το νόημα όσο πιο βαθιά.

Σβήνεις κάθε υποψία

βίαια ποδοπατώντας τα ίχνη της υπόνοιας.

 

Το νόημα αναβλύζει καυτό απ’ το βλέμμα σου.

Μα η φωνή που ξεστομίζεται

– σα μόνη της,

χωρίς να την ορίζεις –

ρέπει αλλού

και μπλέκεται μεσ’ την οχλοβοή

…γιατί το απέναντι δεν το αντέχεις.

Στέλλα Μιλτιάδου

 

ΕΙΣ ΚΥΠΡΟΝ 2017

Και εμείς εδώ

απλά περιμέναμε μια Άνοιξη.

Έτσι απλά,

για να συνωμοτήσουμε μαζί της.

 

Και εμείς εδώ

απλά περιμέναμε ένα φως

για να λοξοδρομήσουμε μια φορά

από τα κουμπωμένα πλαίσια

αυτού του νησιού

από τα προδιαγεγραμμένα και αλογάριαστα αυτά πλαίσια

που κάποια στιγμή πρέπει να διασπαστούν.

 

Και εμείς εδώ

απλά περιμέναμε να αλλάξει επιτέλους

γύρω μας το χρώμα,

να διανύξει το φως μια επιπρόσθετη θέση.

Έτσι απλά,

σαν κάλυψη ή προκάλυψη

του φόβου αυτής της δικαιολογημένης ανασφάλειας

για αυτή την αλλαγή.

 

Και εμείς εδώ

απλά ενδέχεται

να σωπαίνουμε και να ακροαζόμαστε

τον ήχο που διατείνεται την ελπίδα

τον ήχο που διασπάει επιτέλους

αυτή την επί χρόνια συγκροτημένη δομή.

 

Και εμείς εδώ

απλά  περιμένουμε αυτή την συνωμοτούσα Άνοιξη

για το τι επίκειται να φέρει,  να επιφέρει

ή να επαναλάβει σε αυτό το νησί

που όλο και μεγαλώνει, μεγαλώνει

με την ιστορία του.

Χριστιάνα Καμένου

 

ΑΦΙΛΟΞΕΝΟ ΣΚΟΤΑΔΙ

Αφιλόξενο σκοτάδι,

κουβαλάς ένα βασανιστικό απομεινάρι,

ανήμπορη σκιά,

πληγωμένη από ένα βέλος ξαφνικά.

 

Τα βαθιά μυστικά της ψυχής,

θαμμένα σ’ ένα απαραβίαστο χάδι,

οι ορίζοντες των στεναγμών

καίγονται στα ψυχρά κύματα

των περίπλοκων γρίφων της αγάπης.

 

Με νόμους γραμμένους

στην πέτρα της καρδιάς,

στριφογυρίζει η σκέψη,

σ’ ένα άυλο κάστρο του αέρα,

στα λημέρια του πάθους,

σ’ ένα φιλί του σκότους.

 

Στα γνήσια εδάφη της ψυχής,

ένα φεγγοβόλο συναπάντημα του νου,

το μελωδικό βασίλειο μοχθεί να θεμελιωθεί,

από χάρη ενός γυμνού νυχτωμένου ονείρου.

 

Ψέμα που καληνυχτίζει μ’ αγκαλιά,

βαφτίστηκε αλήθεια,

μα έγκλειστη πια

στα δρομάκια της λησμονιάς,

η αγάπη χάνεται παντοτινά.

Παύλος Ανδρέου

 

Η ΕΠΑΙΤΙΣ

Τραγούδαγε η μάνα μου η γη

το ό,τι σπείρεις θα θερίσεις

Και στο σεκόντο ο πατέρας μου, το σύμπαν,

με νανούριζε με «δούναι και λαβείν»

Κι εγώ, στερεμένη απ’ το δόσιμο

στέκομαι τώρα εμπρός τους – μια επαίτις.

Έχω αδειάσει· δανειστής, με δανεικά επιζώ, μα

τέρας τυφλό είναι το δίκαιο.

Κι έτσι, ρακένδυτη όπως είμαι,

σέρνομαι και αναμένω

απ’ τα χρωστούμενα, απ’ τα

χρωστούμενα αναμένω

επιστροφή.

Στάλα τη στάλα με αφήνει η ζωή

και την αφήνω να μ’ αφήνει, και όσο στραγγίζει

κι εγώ στραγγίζω. Στραγγίζω

και αναμένω

δικαιοσύνη.

Μες στο μυαλό μου υπολογίζω

χρωστούμενα, τους τόκους,

και όσα θα είχα για να παίρνω

αν το προνόμιο μας δινότανε

να παίζουμε όλοι ως ίσοι.

Ίσοι προς ίσους.

Ίσος προς ίσον. Μα ίσως

ούτε αυτό να μην το μέτρησα σωστά.

Έτσι κατέληξα επαίτις· και όλο ζητώ

Ζητώ και αναμένω,

Ζητώ, σωπαίνω και αναμένω.

Ζητώ. Γιατί ζητώ;

Πώς απαιτώ να λάβω από τους οφειλέτες μου

όταν κι εγώ η ίδια χρωστώ στον εαυτό μου;

Μαρία Κούβαρου

 

ΛΕΞΕΣΙΝ

Τώρα τι;

Πρέπει να βρω μονάχα λέξεις να σου πω.

 

Μα πως φτιάχνονται οι λέξεις;

Θέλουν αίσθημα,κι όνειρα και έρωτες.

 

Οι ανθρωποί οι δικοί μου

είναι όλοι πλασμένοι από λέξεις.

Μα μαζί σου, λεξιθηρία.

 

Τις ώρες τις μικρές,

γευόνται την πνοή σου.

 

Καμια όμως δεν είναι αρκετή για να σε εξιστορίσει,

Καμία να με εξιλεώσει.

Γίνομαι εξίτηλος.

 

Μα πρέπει να βρω λέξεις να σου πω!

 

Τα γράμματα του σώματος σου

Οσφρύζεται η ανάσα μου.

Γίνομαι ερωτύλος.

 

Τελικά, λέξις είν᾽ ἡ ἕλξις …

 

Στο πάγωμα του χρόνου

ψαχουλεύω την μορφή σου.

 

Ψιθυριστά ακούω τάς ἕλξεις μου , ὦ λέξεις μου:

 

«Έλα να σ’ αγκαλιάσω προτού ξυπνήσω».

Πέτρος Πέτρου