Άρχισαν τα κενά στην αγορά φαρμάκων

Λιγότερες οι εισαγωγές πρώτης ύλης και ελλείψεις στην παραγωγή σκευασμάτων και αντισηπτικών

Η κατακόρυφη ζήτηση σε φαρμακευτικά και ιατρικά σκευάσματα άρχισε ήδη να φέρνει τα πρώτα κενά στην αγορά, τα οποία οφείλονται πρωτίστως στην έλλειψη αυτάρκειας της Κύπρου, στο θέμα των πρώτων υλών. Έτσι, λοιπόν, οι ελλείψεις στην κυπριακή αγορά έχουν τη βάση τους σε αδυναμίες στις εισαγωγές πρώτων υλών κυρίως από χώρες εισαγωγής, όπως είναι η Κίνα, η Ινδία και η Ιταλία. Ως αποτέλεσμα υπάρχει μειωμένη παραγωγή σε φαρμακευτικά σκευάσματα και αντισηπτικά.

Ενδεικτική είναι η δήλωση της προέδρου των φαρμακοποιών Ελένη Πιέρα Ισσεγιεκ ότι τις τελευταίες δύο- τρεις εβδομάδες έχει παγώσει η αποστολή αντισηπτικών από τις παρασκευάστριες εταιρείες, λόγω έλλειψης σε πρώτες ύλες και η οποία επιβραδύνει σε μεγάλο βαθμό την παραγωγή αντισηπτικών σκευασμάτων στην Κύπρο. Την αυξημένη ζήτηση και το κενό που άρχισε να παρατηρείται στην αγορά επιχειρούν να εκμεταλλευτούν εμπορικά, αποστακτήρια μεγάλων οινοποιείων, τα οποία άρχισαν να επενδύουν περισσότερο προς την παραγωγή καθαρού οινοπνεύματος. Την ίδια ώρα στο εξωτερικό, σε μια προσπάθεια κάλυψης ενδεχόμενης έλλειψης βασικών πόρων, όμιλοι παραγωγής αλκοολούχων ποτών άρχισαν να προσφέρουν ποσότητες καθαρού αλκοόλ σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα παραγωγής προϊόντων υγείας για την παραγωγή υδροαλκοολικού τζελ (αντισηπτικών) ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες των φαρμακείων. Ανάλογες πρωτοβουλίες μέχρι στιγμής δεν έχουν γίνει στην Κύπρο, τουλάχιστον μέχρι στιγμής.

Πάντως, οι εταιρείες οι οποίες προμηθεύουν με αντισηπτικά σκευάσματα τα φαρμακεία αναφέρουν ότι τουλάχιστον επί του παρόντος η παραγωγή και η διανομή συνεχίζεται κανονικά στα φαρμακεία. Η παραγωγή σε αυτές τις περιπτώσεις γίνεται ως επί το πλείστον στα εγχώρια αποθέματα, αφού υπάρχουν καθυστερήσεις στην έλευση πρώτων υλών. Είναι γεγονός, όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και παγκοσμίως, ότι οι εξαγωγές πρώτων υλών έχουν επιβραδυνθεί καθώς οι περισσότερες χώρες έχουν δεσμεύσει για την εγχώρια αγορά τους τις ποσότητες. Από τη στιγμή που η Κύπρος βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές προϊόντων, επικρατεί αβεβαιότητα για το πώς θα κυλήσει το επόμενο διάστημα και για πόσο καιρό θα μπορεί η εγχώρια παραγωγή να καλύψει και τις ανάγκες της κυπριακής αγοράς.

Αυξήθηκε η παραγωγή

Η αυξημένη ζήτηση έχει ως αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση των πωλήσεων της παραγωγής καθαρού αλκοόλ, αν και οι εταιρείες παραγωγής δεν γνωρίζουν πόσο θα μπορούν να συνεχίσουν να εφοδιάζουν την αγορά, κατά πόσο δηλαδή θα συνεχίσουν να έρχεται από το εξωτερικό το καθαρό οινόπνευμα. «Αν και μέχρι τώρα όλα βαίνουν καλώς, δεν γνωρίζει κανένας πώς θα προχωρήσει η κατάσταση» αναφέρει ο εμπορικός διευθυντής της ΚΕΟ Δημήτρης Σιανδρής. Σημειώνεται ότι η ΚΕΟ χρησιμοποιεί το αλκοόλ στα ράφια των υπεραγορών, αλλά όχι στο δίκτυο των φαρμακείων. Στον ίδιο τόνο και οι δηλώσεις του διευθυντή της Laiko Cosmos Γιώργου Τσακκιστού, ο οποίος αναφέρει ότι η παραγωγή έχει υπερπολλαπλασιαστεί, ωστόσο, επειδή η πρώτη ύλη είναι εισαγόμενη, δεν αποκλείεται σύντομα να ξεμείνουν από απόθεμα. Οι εισαγωγές καθαρού οινοπνεύματος γίνονται από πρώην ανατολικές χώρες και εμφιαλώνεται στην Κύπρο. Αυτή τη στιγμή αναμένουν τις παραγγελίες Απριλίου και αν έρθουν έγκαιρα, τότε δεν θα υπάρξουν σημαντικές ελλείψεις, αλλά όπως επισημαίνεται το θέμα είναι οριακό.

Και για φάρμακα

Μιλώντας στην «Κ» ο ιδρυτής και εκτελεστικός πρόεδρος μιας εκ των δύο μεγάλων κυπριακών φαρμακοβιομηχανιών, τη Medochemie, σημείωσε ότι υπάρχει έλλειψη πρώτων υλών και για τα φαρμακευτικά σκευάσματα. Έλλειψη η οποία έχει τη βάση της στις δυσκολίες που υπάρχουν με την εμπορική αεροπορική συνδεσιμότητα με τις χώρες προμήθειας, συνεπεία των τελευταίων απαγορεύσεων. Το μεγαλύτερο θέμα εντοπίζεται στην προμήθεια σκευασμάτων από Ινδία και Κίνα, ενώ δυστοκία εντοπίζεται και στην προμήθεια σκευασμάτων από την Ιταλία, λόγω της προσπάθειας να συγκρατήσουν όλα τα φάρμακα για την εγχώρια αγορά. Πέραν των τριών αυτών χωρών η προμήθεια γίνεται και από την Αμερική και τη Γερμανία.

Μειώθηκαν οι εξαγωγές

Κατά 15-20% εκτιμάται ότι έχει πέσει η εξαγωγή φαρμακευτικών σκευασμάτων από την Κύπρο τις τελευταίες εβδομάδες, ως αποτέλεσμα της ευρύτερης έκρυθμης κατάστασης που έχει δημιουργήσει η πανδημία. Στην περίπτωση της Meodchemie το μερίδιο που απορροφά η κυπριακή αγορά ανέρχεται στο 5% της συνολικής παραγωγής, ενώ το υπόλοιπο 95% παρασκευάζεται για να εξάγεται στο εξωτερικό. Σημειώνεται ότι στην Κύπρο, τα φάρμακα είναι το πρώτο εξαγώγιμο προϊόν, με τις εξαγωγές να πλησιάζουν ετησίως τα 300 εκατομμύρια ευρώ. Εκείνο το οποίο έχει αλλάξει και δυσκολεύει την κατάσταση είναι η έλλειψη αεροπορικών πτήσεων.

Επίσης, ορισμένες εισαγωγές πρώτων υλών έχουν δυσκολέψει για τον ίδιο λόγο. Αλλά δεν είναι μόνο η Κύπρος που αντιμετωπίζει ζητήματα στις εισαγωγές και εξαγωγές φαρμάκων. Όλη η Ευρώπη αναμένει χημικές ουσίες και φάρμακα τα οποία κατασκευάζονται στην Κίνα, ωστόσο, δεν έχουν εξαχθεί στην Ευρώπη, ούτε στις Ινδίες, και αυτό επηρέασε αρκετά την παραγωγή φαρμάκων. Στην περίπτωση της Ιταλίας, η οποία δίνει σεβαστό ποσοστό πρώτων υλών για κάποια φάρμακα, γίνεται κράτηση όλων των φαρμάκων για εγχώρια χρήση, κάτι που δυσχεραίνει την κατάσταση.

Αυξημένη ζήτηση για παρακεταμόλη

Οι αναφορές του Αμερικανού προέδρου για την ευεργετική δράστη της υδροξυχλωροκίνης έχει επηρεάσει και τους Κύπριους, ο οποίος τις προηγούμενες μέρες το ζητούσε από τα φαρμακεία, και ακολούθως τα φαρμακεία σε Κύπρο και εξωτερικό από τις φαρμακευτικές εταιρείες. Ωστόσο, το γεγονός ότι πρόκειται για συνταγογραφούμενο φάρμακο, αλλά και το γεγονός ότι δεν υπήρχε στα στοκ των φαρμακοποιών, έδωσαν έγκαιρα το μήνυμα στον κόσμο. Ανάλογη συμπεριφορά επιδεικνύεται και για άλλες ουσίες όπως η μεφλοκίνη κατά της ελονοσίας, καθώς και άλλα φάρμακα, τα οποία, ωστόσο, δεν είναι αποδεδειγμένα ότι είναι τα κατάλληλα.

Ο δρ Αντρέας Πίττας καλεί το κοινό να είναι επιφυλακτικό σε αυτά που διαβάζει και να αναμένει τις αποφάσεις των γιατρών για την καταλληλότητα οποιουδήποτε σκευάσματος για συγκεκριμένες ασθένειες. Υπάρχει παράλληλα αυξημένη ζήτηση της παρακεταμόλης, αλλά όπως εξηγεί η πρόεδρος του φαρμακευτικού συνδέσμου, λόγω του ότι αυτό μπορεί να δημιουργήσει ελλείψεις, δεν αποστέλλονται ούτε μεγάλες ποσότητες στα φαρμακεία και οι φαρμακοποιοί θα πρέπει να ενημερώνουν τον κόσμο και να μη δίνουν μεγάλες ποσότητες ώστε να καλυφθεί όλος ο πληθυσμός. Μιλώντας στην «Κ» ο Νίκος Χρηστίδης, υπεύθυνος για την κυπριακή αγορά στην εταιρεία Medochemie, ανέφερε ότι στην περίπτωση της εταιρείας του καταγράφεται αλματώδης αύξηση στις πωλήσεις του Algofen, το οποίο περιέχει παρακεταμόλη. Πάντως, οι εταιρείες φαίνεται να προμηθεύουν με φειδώ τα φαρμακεία και οι φαρμακοποιοί με τη σειρά τους προσπαθούν να διαφυλάξουν τις υφιστάμενες ποσότητες. Επάρκεια καταγράφεται στις ποσότητες για τα φάρμακα για χρόνιες ασθένειες και δεν παρουσιάζονται ελλείψεις πέραν των συνήθων που υπήρχαν από τον καιρό της εφαρμογής του ΓεΣΥ.