Bαρύ το πλήγμα του Covid-19 στη γεωργία

Πηγή: philenews.com

Σοβαρό πλήγμα δέχεται ο αγροτικός τομέας στην Κύπρο ως αποτέλεσμα των μέτρων που λήφθηκαν για περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού, σε συνδυασμό με τις απαγορεύσεις που στοχεύουν στην κοινωνική αποστασιοποίηση. Παρατηρείται σημαντική μείωση στην κατανάλωση και ζήτηση φρούτων και λαχανικών και παράλληλα δυσχεραίνεται η ευρύτερη εμπορία των αγροτικών προϊόντων. Ο κλάδος των οπωροκηπευτικών μετρά πληγές, ενώ διαπιστώνεται ότι ο κλάδος των οπωροκηπευτικών λόγω των περιορισμών που τέθηκαν για προστασία των καταναλωτών από τον κορωνοϊό, πολύ δύσκολα θα ανταπεξέλθει.

Τα μέτρα για προστασία της δημόσιας υγείας από την πανδημία, όπως ήταν για παράδειγμα η καραντίνα, η αναστολή λειτουργίας εστιατορίων και τουριστικών καταλυμάτων, η αναστολή πτήσεων, το κλείσιμο των λαϊκών αγορών, προκάλεσαν σοβαρούς τριγμούς στην παραγωγική διαδικασία, ενώ το τελειωτικό κτύπημα ήταν η δραματική μείωση των τουριστών. Όλα τα πιο πάνω, λοιπόν, είχαν ως αποτέλεσμα τη δραστική μείωση της κατανάλωσης και ζήτησης των φρούτων και λαχανικών και γενικά των γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων  Η διατάραξη της αγοράς των γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων επέφερε, όπως ήταν αναμενόμενο, και έντονες μειώσεις στα εισοδήματα των παραγωγών.

Το υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, στοχεύοντας ακριβώς στην ανάκαμψη των αγροτών και στη στήριξη του αγροτικού τομέα, υπέβαλε για έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο μια σειρά από σχέδια ενίσχυσης. Μέρος των σχεδίων θα χρηματοδοτηθούν από εθνικούς πόρους (Σχέδια Κρατικών Ενισχύσεων) και μέρος από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020.

Σύμφωνα με στοιχεία, παρουσιάζονται αυξομειώσεις στις τιμές των φρούτων και λαχανικών κατά το πρώτο τετράμηνο του 2020, ενώ σε σύγκριση των τιμών με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, τα πλείστα οπωροκηπευτικά δέχθηκαν πολλές πιέσεις με αποτέλεσμα οι μειώσεις να φθάνουν μέχρι και το 70% σε κάποιες περιπτώσεις.

Περαιτέρω, είναι γεγονός ότι οι τιμές των λαχανικών έχουν μειωθεί γενικότερα, εκτός από τις μπάμιες που η τιμή τους σημείωσε αύξηση (28,5%), ενώ των φρούτων (συμπεριλαμβάνονται και τα λεμόνια) υπάρχουν τέσσερα προϊόντα η τιμή των οποίων κατέγραψε ανοδική πορεία. Σταθερή παρέμεινε η «αξία» των μήλων.

Συγκεκριμένα, στα λαχανικά η τιμή των αγγουριών δεν διαφοροποιήθηκε σημαντικά (-7,3%), ωστόσο αυτό οφείλεται στις σημαντικές αυξομειώσεις που σημειώθηκαν μέσα στο τετράμηνο. Για παράδειγμα τον Απρίλιο η τιμή του αγγουριού σημείωσε μείωση της τάξης του 53,7%, ενώ τον Μάιο σημείωσε αύξηση της τάξης του 120,5%. Από τα προϊόντα με τις μεγαλύτερες μειώσεις είναι οι αγκινάρες με 40,7%, το κολοκάσι με 35,9%, τα κολοκύθια με 23,7%, τα ξερά κρεμμύδια με 35,5%, οι μελιτζάνες 33,3%, τα μπιζέλια με 27,1%, οι ντομάτες με 19,9% (για τις οποίες η μείωση τον Μάρτιο έφθασε το 48,6%) ακόμα και τα φυλλώδη λαχανικά (δέσμης) 12,2%.

Το υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, στηρίζοντας τον αγροτικό τομέα, υπέβαλε για έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο μια σειρά από σχέδια ενίσχυσης για διάφορους κλάδους του αγροτικού τομέα. Τα σχέδια εγκρίθηκαν σε συνεδριάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου που πραγματοποιήθηκαν σε διάφορες χρονικές περιόδους (από τα μέσα Μαρτίου 2020 μέχρι και τον Αύγουστο του 2020). Στις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου αναφέρεται ότι μέρος των σχεδίων θα χρηματοδοτηθεί από εθνικούς πόρους (Σχέδια Κρατικών Ενισχύσεων) και μέρος από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020.

Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε όπως προωθηθούν μέσω του Μέτρου 21 ενισχύσεις στους ακόλουθους κλάδους του αγροτικού τομέα που πλήγηκαν κατά την διάρκεια της πανδημίας:  • Φρέσκα λαχανικά, φράουλα και αρωματικά φυτά (€650.000) • Αμπελουργία (€500.000) • Καρπουζοκαλλιέργεια  (€250.000) • Μόνιμες καλλιέργειες (στις περιοχές με υψόμετρο  400 μέτρων και άνω) (€2.2 εκατ.) • Τομέας Χοιροτροφίας (€250.000) • Οινοποιητικός τομέας (€166.500) • Ελαιοκαλλιέργεια – στις περιοχές με υψόμετρο κάτω των 400 μέτρων- (€50.000)

Το συγκεκριμένο Μέτρο αφορά στην παροχή οικονομικής ενίσχυσης των γεωργών και κτηνοτρόφων που ασχολούνται με τους προαναφερόμενους κλάδους και τηρούν τις προϋποθέσεις συμμετοχής που περιγράφονται στα κριτήρια επιλεξιμότητας.

Η ενίσχυση παρέχεται ανά έκταση για τους κλάδους της φυτικής παραγωγής (λαχανικά, φράουλα, αρωματικά φυτά, καρπούζια, μόνιμες καλλιέργειες, αμπελουργία, ελαιοκαλλιέργεια) και ανά κεφαλή για την ζωική παραγωγή (χοιροτροφία), με ανώτατο ποσό ενίσχυσης τις 7.000 ευρώ ανά δικαιούχο.

Για το οινοποιητικό τομέα η ενίσχυση παρέχεται λαμβάνοντας υπόψη τα αποθέματα που διατηρούνται σε κάθε οινοποιητική μονάδα, σε σχέση με τα αντίστοιχα περσινά αποθέματα. Ανώτατο ποσό ενίσχυσης καθορίζονται οι 50.000 ευρώ ανά μικρομεσαία επιχείρηση.

Το Μέτρο είναι στοχευμένο στους γεωργούς που έχουν πληγεί περισσότερο από την πανδημία COVID 19. Κάποιες από τις δράσεις εφαρμόζονται μόνο σε επαγγελματίες γεωργούς (για παράδειγμα λαχανικά), ενώ σε κάποιες άλλες δράσεις εφαρμόζονται σε όλους τους γεωργούς, ωστόσο οι επαγγελματίες λαμβάνουν πρόσθετη ενίσχυση (για παράδειγμα μόνιμες καλλιέργειες σε υψόμετρο 400 μέτρα και άνω).

Περαιτέρω, σε μια προσπάθεια ακόμη μεγαλύτερης επικέντρωσης στους γεωργούς που έχουν πληγεί περισσότερο από την πανδημία, καθώς και για σκοπούς δικαιότερης κατανομής και διαφάνειας των ενισχύσεων, επιλέγηκε η μέθοδος της διασύνδεσης του ποσού ενίσχυσης με την έκταση της εκμετάλλευσης. Ως αποτέλεσμα καταβάλλεται μεγαλύτερη ενίσχυση στους γεωργούς με μεγαλύτερη έκταση, αφού ο βαθμός στον οποίο πλήγηκε μια εκμετάλλευση έχει άμεση σχέση με το μέγεθός της