Η Λάρνακα ετοιμάζεται για αντιμετώπιση τσουνάμι

Πηγή: dialogos.com.cy

Η Λάρνακα θα είναι η πρώτη πόλη της Κύπρου η οποία θ’ αποκτήσει σύγχρονο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι και σχέδιο εκκένωσης. Αυτό θα γίνει μετά την επιλογή της πόλης για συμμετοχή στο πρόγραμμα CoastWave το οποίο συντονίζει και χρηματοδοτεί η IOC-UNESCO (Διακυβερνητική Ωκεανoγραφική Επιτροπή της Unesco) με τοπικό συντονιστή το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης.

Με τα σημερινά δεδομένα, καμία πα­ραθαλάσσια κοινότητα της περιοχής Με­σογείου – Βόρειου Ατλαντικού δεν έχει ακόμη αναγνωριστεί ως Tsunami-Ready και η Κύπρος συμπορεύεται σ’ αυτή την προσπάθεια με τον Δήμο Λάρνακας και άλλες κοινότητες από Τουρκία, Ελλάδα, Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Μάλτα, Ισραήλ, Αίγυπτο και Μαρόκο.

Όπως ανακοίνωσε η Unesco, η ομάδα Σεισμολογίας του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης ηγείται της προσπάθει­ας ανακήρυξης της Λάρνακας σε πόλη “Tsunami Ready” από το 2021. Στο πλαίσιο του CoastWave έγιναν δύο ερ­γαστήρια τον Ιούνιο και Σεπτέμβριο του 2023 στη Λάρνακα που αφορούσαν τις σχεδιαστικές παραμέτρους για καθορισμό της ζώνης κινδύνου της Λάρνακας και τη διαμόρφωση σχεδίου εκκένωσης της ζώ­νης αυτής σε περίπτωση που εκδηλωθεί τσουνάμι.

Η Λάρνακα επιλέχθηκε να συμμετά­σχει στο πρόγραμμα για τους εξής βασι­κούς λόγους: το χαμηλό υψόμετρο και επίπεδη τοπογραφία (μέγιστη τρωτότητα στο τσουνάμι), την ανάπτυξη και μεγά­λη επισκεψιμότητα του παραλιακού με­τώπου ολόχρονα και το γεγονός ότι στο παραλιακό μέτωπο υπάρχουν εξαιρετικά κρίσιμες υποδομές όπως το αεροδρόμιο.

Χρησιμοποιώντας τη μεθοδολογία πιθανολογικής εκτίμησης κινδύνου τσουνάμι (PTHA), η Λάρνακα κατέστη η πρώτη υποψήφια Tsunami-Ready παρα­θαλάσσια κοινότητα της περιοχής Μεσο­γείου – Βόρειου Ατλαντικού που χρησιμο­ποιεί υψηλής ευκρίνειας προσομοιώσεις σε τοπικό επίπεδο για σκοπούς εκπόνη­σης σχεδίων εκκένωσης.

Η Δρ Συλβάνα Πηλείδου, Ανώτερη Γεωλογική Λειτουργός και προϊστάμενη Κλάδου Σεισμολογίας και Γεωφυσικής του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης, εξήγησε τους πυλώνες πάνω στους οποί­ους στηρίζεται η προσπάθεια να γίνει η Λάρνακα πόλη έτοιμη για αντιμετώπιση τσουνάμι.

Οι πυλώνες αυτοί είναι:

– Χαρτογράφηση της ζώνης κινδύνου της Λάρνακας.

– Καταρτισμός σχεδίου εκκένωσης της ζώνης κινδύνου του παραλιακού μετώ­που, με σχεδιασμό διαδρομών διαφυγής και σημείων συγκέντρωσης.

– Σχεδιασμός και εγκατάσταση ενημε­ρωτικών σημάνσεων στους δρόμους.

– Εγκατάσταση εξοπλισμού (όπως πα­λιρροιογράφος, σεισμογράφος, σειρήνες, οθόνες).

– Ανανέωση του εθνικού σχεδίου αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών για συμπερίληψη του ειδικού σχεδίου για τσουνάμι.

– Δράσεις για την ενημέρωση, εκπαί­δευση και ετοιμότητα των πολιτών, τοπι­κών φορέων και του δήμου γενικότερα.

– Διερεύνηση αντίληψης του κινδύ­νου από την τοπική κοινωνία του Δήμου Λάρνακας για κατάλληλη προσαρμογή των δράσεων ευαισθητοποίησής της.

Ζώνη κινδύνου 8 τετραγωνικών χιλιομέτρων

Σε ερώτηση για την επιστημονική με­θοδολογία που χρησιμοποιήθηκε, η Δρ Πηλείδου σημείωσε ότι πραγματοποιήθη­καν δεκάδες χιλιάδες υψηλής ανάλυσης προσομοιώσεις διάδοσης τσουνάμι στον θαλάσσιο και χερσαίο χώρο της Λάρνακας από αντίστοιχο αριθμό σεισμικών σεναρί­ων για την εκτίμηση της ζώνης κινδύνου (κατάκλυσης/πλημμύρας) για διαφορε­τικές μέσες περιόδους επανάληψης του φαινομένου. Η επιλογή των παραμέτρων για τον προσδιορισμό της ζώνης προς εκ­κένωση του πληθυσμού έγινε ακολούθως από την Εθνική Επιτροπή Τσουνάμι της Κύπρου, η οποία, με βάση πολλαπλά κρι­τήρια, επέλεξε τη ζώνη που αντιστοιχεί σε μέση περίοδο επανάληψης 5.000 ετών. Πρόκειται για μια ζώνη έκτασης περίπου 8 τ.χλμ.

«Έχοντας καθορίσει τη ζώνη κινδύνου, στο παρόν στάδιο ολοκληρώνουμε την ετοιμασία των προκαταρκτικών χαρτών εκκένωσής της, αφού διαβουλευτήκαμε με κρίσιμους φορείς και υπηρεσίες του Δήμου Λάρνακας για έλεγχο/επιβεβαίω­ση/αναθεώρηση των διαδρομών διαφυ­γής και σημείων συγκέντρωσης», ανέφε­ρε η κα Πηλείδου, συμπληρώνοντας ότι αναπόσπαστο μέρος του τοπικού σχεδίου Λάρνακας θα αποτελούν οι τελικοί χάρ­τες εκκένωσης της ζώνης κινδύνου του Δήμου Λάρνακας. Όπως είπε, στις 7 Νο­εμβρίου 2023 θα γίνει η πρώτη θεωρητι­κή άσκηση για τις αλυσίδες προειδοποίη­σης σε εθνικό και τοπικό για τη Λάρνακα επίπεδο, ενώ τον Νοέμβρη του 2024 προ­γραμματίζεται η πρώτη πρακτική άσκηση με εκκένωση τμήματος της ζώνης κινδύ­νου.

Σειρήνες, ηλεκτρονικές πινακίδες και sms

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι τεχνολογικές παράμετροι του συστήμα­τος έγκαιρης προειδοποίησης, με τη Δρα Πηλείδου να εξηγεί ότι έχει ήδη εγκατα­σταθεί στη μαρίνα Λάρνακας παλιρροι­ογράφος στο δίκτυο της IOC-UNESCO. Επίσης, στην παράκτια ζώνη του Δήμου Λάρνακας θα εγκατασταθούν σειρήνες και ηλεκτρονικές πινακίδες ειδοποιήσε­ων καθώς και ένας επιταχυνσιογράφος εντός κατάλληλου κτιρίου.

Σε εθνικό επίπεδο θα γίνει αξιοποίηση των παγκύπριων υποδομών ειδοποίησης της Πολιτικής Άμυνας.

Όπως εξήγησε η Δρ Πηλείδου, τις επόμενες εβδομάδες θα παραδοθούν στον Δήμο Λάρνακας οι τελικοί χάρτες εκκένω­σης της ζώνης κινδύνου για έγκριση και μετά θα εγκατασταθούν στους δρόμους σημάνσεις και ενημερωτικές πινακίδες με σχετικές οδηγίες. Παράλληλα, θα εγκατα­σταθούν σειρήνες και ηλεκτρονικά smart panels ενημέρωσης στις παραλίες Φοινι­κούδων και Μακένζι.

Η Λάρνακα θα είναι η πρώτη πόλη της Κύπρου η οποία θ’ αποκτήσει σύγχρονο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι και σχέδιο εκκένωσης. Αυτό θα γίνει μετά την επιλογή της πόλης για συμμετοχή στο πρόγραμμα CoastWave το οποίο συντονίζει και χρηματοδοτεί η IOC-UNESCO (Διακυβερνητική Ωκεανoγραφική Επιτροπή της Unesco) με τοπικό συντονιστή το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης.

Πώς θα λειτουργεί το σύστημα

Για να εξηγήσει πώς θα λειτουργεί το σύστημα, η κα Πηλείδου παρουσί­ασε ένα σενάριο όπου σημειώνεται σεισμός Μ8.0 στο Ελληνικό Τόξο (πε­ριοχή Κρήτης).

Σε 5-10 λεπτά η Πολιτική Άμυνα λαμβάνει προειδοποίηση από τα πι­στοποιημένα κέντρα προειδοποίησης για τσουνάμι της Ελλάδας και Ιταλίας μέγιστου επιπέδου κινδύνου (κόκκινο – tsunami watch: flooding danger). Το μήνυμα περιλαμβάνει πρόβλεψη για τους χρόνους άφιξης του τσου­νάμι σε προκαθορισμένα σημεία στην Κύπρο και στις άλλες χώρες Μεσογεί­ου και Βόρειου Ατλαντικού: στην πε­ρίπτωση αυτή θα είναι της τάξης των 50-90 λεπτών για Κύπρο.

Η Πολιτική Άμυνα διοχετεύει άμε­σα τα μηνύματα στους κατάλληλους εθνικούς και τοπικούς φορείς.

Η Πολιτική Άμυνα ενεργοποιεί άμεσα το σχέδιο ειδοποίησης του κοι­νού με διάφορα μέσα (sms, σειρήνες, ΜΜΕ) για τον κίνδυνο και το προτρέ­πει να απομακρυνθεί από τις ακτές.

Οι τοπικές αρχές/φορείς/αρμόδιοι αντιμετώπισης περιστατικών-έκτα­κτης-ανάγκης κάθε παραθαλάσσιας περιοχής υποβοηθούν στην ενημέ­ρωση των κατοίκων και την απομά­κρυνσή τους από τις ακτές.

Η Πολιτική Άμυνα επιπρόσθε­τα ενεργοποιεί το ειδικό σχέδιο για εκκένωση του Δήμου Λάρνακας. Ενεργοποιούνται οι ειδικές παραθα­λάσσιες σειρήνες Λάρνακας και τα ηλεκτρονικά panels αναγράφουν την τρέχουσα κατάσταση/οδηγίες. Ξεκινά η οργανωμένη εκκένωση της παρά­κτιας ζώνης του Δήμου, σύμφωνα με το τοπικό σχέδιο δράσης.