Κοινωνικός λειτουργός για κάθε γειτονιά

Για την υλοποίηση της αναδιάρθρωσης των ΥΚΕ «θα καταρτιστεί αναλυτικό Σχέδιο Δράσης και χρονοδιάγραμμα, ώστε η πορεία υλοποίησης του έργου να αξιολογείται τακτικά». Ο σχεδιασμός προνοεί τη δημιουργία «ομάδων», οι οποίες θα έχουν διαφορετικές αρμοδιότητες και θα ασχολούνται με διαφορετικές πτυχές των υπηρεσιών που προσφέρουν στους πολίτες οι ΥΚΕ.

Για τη στήριξη των υπηρεσιών που θα παρέχονται από τις ομάδες, «θα προωθηθεί η συνεργασία με επαγγελματίες των οποίων οι υπηρεσίες θα εξασφαλίζονται με αγορά υπηρεσιών και οι υπηρεσίες των επαγγελματιών θα είναι διαθέσιμες επί εικοσιτετραώρου βάσεως, ώστε να παρέχονται οποιαδήποτε ώρα για στήριξη των ομάδων χειρισμού επειγόντων περιστατικών».

Ανάλογα με την περίπτωση, θα υπάρχει συνεργασία μεταξύ των ομάδων που θα δημιουργηθούν και διασύνδεση τόσο μεταξύ τους όσο και με άλλους φορείς και υπηρεσίες, «ώστε η κάθε περίπτωση να λαμβάνει τη στήριξη που χρειάζεται με αμεσότητα».

Για την επίτευξη της αναδιάρθρωσης των ΥΚΕ, όπως αναφέρεται και στον προτεινόμενο σχεδιασμό, «θα τροχοδρομηθεί ο εκσυγχρονισμός, όπου απαιτείται, των σχετικών νομοθεσιών, ώστε να καλυφθούν τα κενά και οι αδυναμίες των υφιστάμενων με τρόπο που να καλύπτονται οι σύγχρονες ανάγκες και να λαμβάνονται υπόψη τυχόν Συμβάσεις που έχουν επικυρωθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία καθώς και άλλα νέα διεθνή κείμενα».

Με στόχο την ενδυνάμωση της πρόσβασής του σε πολίτες στις υπηρεσίες κοινωνικής ευημερίας, προτείνεται η εφαρμογή του θεσμού των κοινωνικών λειτουργών της γειτονιάς.

Ο θεσμός αυτός «θα διασφαλίσει την εγγύτητα των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας στους πολίτες και τη δημιουργία σχέσης εμπιστοσύνης και συνεργασίας των λειτουργών κοινωνικής ευημερίας που θα δρουν ως κοινωνικοί λειτουργοί της γειτονιάς, με τους κατοίκους της κάθε περιοχής, ώστε να εντοπίζονται και αντιμετωπίζονται έγκαιρα και αμέσως τυχόν προβλήματα, για περιπτώσεις που διαπιστώνεται ότι χρήζουν περαιτέρω εξειδικευμένου χειρισμού να γίνεται διασύνδεση με την αρμόδια ομάδα για άμεσο χειρισμό».

Ο λειτουργός – παρατηρητής της γειτονιάς θα «περιοδεύει συστηματικά σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές και θα επιδιώκει την εδραίωση σχέσης και συνεργασίας με τους κατοίκους της περιοχής». Επίσης θα «ενεργεί ως πρώτο σημείο επαφής για άτομα/ οικογένειες/ κοινωνικές ομάδες που έχουν ανάγκη ψυχοκοινωνικής στήριξης και ως σύνδεσμος μεταξύ της κοινότητας και των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας για βελτίωση της πρόσβασης σε κοινωνικές υπηρεσίες». Παράλληλα, θα δέχεται αναφορές και θα έχει την ευθύνη να εντοπίζει άτομα και ομάδες υψηλού κινδύνου και να εισηγείται δράσεις για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων κοινωνικών αναγκών.

Ο κοινωνικός λειτουργός της κάθε περιοχής θα πρέπει εξάλλου να συνεργάζεται με τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και θα εδρεύει σε χώρο Αρχής Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπου αυτό είναι εφικτό.

– Προνοείται η δημιουργία ομάδας κοινωνικής παρέμβασης για ενήλικες.
– Προωθείται η ανάπτυξη εξατομικευμένων σχεδίων κοινωνικής παρέμβασης και φροντίδας ενηλίκων ατόμων.
– Προνοείται επίσης η εξειδικευμένη και αποτελεσματική στήριξη ατόμων που χρειάζεται η ετοιμασία κοινωνικής έκθεσης για τις υπηρεσίες κοινωνικής ευημερίας
– Με την αναδιάρθρωση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας θα απαιτηθεί ο επανακαθορισμός και καταγραφή των διαδικασιών που θα ακολουθούνται, «οι οποίες θα πρέπει να διαπνέονται από τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα των υπηρεσιών που θα προσφέρονται». Για τον σκοπό αυτό θα αξιοποιηθούν εμπειρογνώμονες των οποίων οι υπηρεσίες θα εξασφαλιστούν με αγορά υπηρεσιών.
– Μέσα στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας θα γίνει μελέτη των διαδικασιών που αφορούν όλες τις υφιστάμενες δραστηριότητές τους με στόχο τη βελτίωση ή/και κατάργησή τους.
– Στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης των ΥΚΕ θα προωθηθεί η αναδιανομή αρμοδιοτήτων και «ο καθορισμός καθηκόντων σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, η αποτελεσματική γεωγραφική κατανομή Επαρχιακών Γραφείων και η λειτουργία γραφείων/μονάδων σε αγροτικές περιοχές για την καλύτερη δυνατή λειτουργία των υπηρεσιών και την αρτιότερη εξυπηρέτηση των πολιτών».

Στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης των ΥΚΕ ιδρύεται και Ομάδα Χειρισμού Επειγόντων Περιστατικών. Στόχος, σύμφωνα με την πρόταση των Υπηρεσιών, «η αμεσότερη και ταχύτερη αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών και κρίσεων». Προς τον σκοπό αυτό, προτείνεται και η «δημιουργία τηλεφωνικού κέντρου με παγκύπρια τηλεφωνική γραμμή για 24ωρη λήψη αναφορών 7 ημέρες την εβδομάδα 365 μέρες τον χρόνο. Η ομάδα θα έχει την αρμοδιότητα για «αξιολόγηση των αναφορών για κατάδειξη του επείγοντος ή μη των περιστατικών» και η αξιολόγηση «θα γίνεται είτε από τους επαγγελματίες που θα λαμβάνουν τις αναφορές είτε από τους λειτουργούς των υπηρεσιών κοινωνικής ευημερίας στους οποίους θα διαβιβάζονται οι αναφορές». Για διαβίβαση των αναφορών κατά τις μη εργάσιμες ώρες Σαββατοκύριακα και αργίες, «θα λειτουργεί για τα μέλη της ομάδας χειρισμού επειγόντων περιστατικών ο θεσμός των επί καθήκοντι λειτουργών».

 

Ειδική ομάδα για την οικογένεια και το παιδί

Όπως επισημαίνεται στον σχεδιασμό, «μέσω της οικογενειακής παρέμβασης τίθεται σε προτεραιότητα η προστασία του παιδιού από φυσικούς, ηθικούς και άλλους κινδύνους και η στήριξη και ενδυνάμωση της οικογένειας με την παροχή προς αυτή βοήθειας για επίλυση προβλημάτων που απειλούν την ομαλή λειτουργία και την παραμονή του παιδιού με την οικογένειά του». Στην ομάδα αυτή θα λειτουργεί και υποομάδα η οποία θα έχει στην αρμοδιότητά της τα θέματα υιοθεσιών. Δεύτερη υποομάδα θα λειτουργεί και θα έχει στην αρμοδιότητά της θέματα που αφορούν στη γονική μέριμνα, ενώ τρίτη υποομάδα θα ασχολείται με τη βία στην οικογένεια και θα έχει την ευθύνη για τη διερεύνηση και διαχείριση «όλων των μορφών βίας στην οικογένεια (σωματική, ψυχική, σεξουαλική βία), τη διερεύνηση και διαχείριση όλων των μορφών βίας ενάντια σε παιδιά εντός και εκτός οικογένειας, τη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων ανάλογα με την περίπτωση».

Για τη στήριξη των οικογενειών ανηλίκων και ενηλίκων ατόμων με αναπηρίες θα λειτουργεί διαφορετική υποομάδα, η οποία θα έχει την ευθύνη να στηρίζει τις οικογένειες «σχετικά με δυσκολίες και προβλήματα που αντιμετωπίζουν λόγω της αναπηρίας των παιδιών τους, πολλά από τα οποία μπορούν να τους οδηγήσουν, ανάμεσα σε άλλα, και στον κοινωνικό αποκλεισμό».