Γενικά
Ο κύβος ερρίφθη-Μειώνεται στο 9% το ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα
Η Ολομέλεια της Βουλής ψήφισε με 31 ψήφους υπέρ, 14 κατά και 1 αποχή πρόταση νόμου ώστε η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας να υπόκειται σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ ύψους 9%.
Η πρόταση νόμου κατατέθηκε αρχικά στη Βουλή στις 4 Νοεμβρίου 2021 από τους Στέφανο Στεφάνου εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις και στη συνέχεια υιοθετήθηκε και από τους Νικόλα Παπαδόπουλο και Χριστιάνα Ερωτοκρίτου εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος, Κωστή Ευσταθίου εκ μέρους του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ και Χαράλαμπο Θεοπέμπτου εκ μέρους του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών. Για τον σκοπό αυτό η εν λόγω πρόταση νόμου αποσύρθηκε και επανακατατέθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2021.
Την ίδια ώρα η Ολομέλεια απέρριψε τροπολογία του Βουλευτή Αλέκου Τρυφωνίδη εκ μέρους της Δημοκρατικής Παράταξης, ώστε η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας για την περίοδο από την 1η Νοεμβρίου 2021 μέχρι την 30η Απριλίου 2022 (τρεις διμηνίες) να υπόκειται σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, ύψους 5%.
Στην τοποθέτησή του ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος χαιρέτισε την πρόταση. Παράλληλα είπε ότι ο ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό θα πρέπει να μπαίνει στο ποσό των καυσίμων και όχι στο σύνολο του λογαριασμού στο οποίο προστίθενται διάφορες φορολογίες. Πρόσθεσε ότι δεδομένου πως το μέτρο θα επιφέρει 78 εκ. ευρώ μείωση των εσόδων του κράτους, θα πρέπει να υπάρξει ένας αυστηρός έλεγχος στην προμήθεια καυσίμων από τα κατεχόμενα με απώλειες πέρα των 70 εκ. ευρώ τον χρόνο για την Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτά τα λεφτά, πρόσθεσε, θα μπορούσαν να ενισχύσουν την ανάπτυξη των ΑΠΕ και μείωση του ποσού που πληρώνει για ρύπους η Δημοκρατία, αλλά και να χρηματοδοτήσουν την περαιτέρω μείωση του ηλεκτρικού ρεύματος. Είπε επίσης ότι η κατανάλωση ρεύματος δεν μειώνεται με την αύξηση των φορολογιών, αλλά αυτό επιτυγχάνει η σωστή διαφώτιση των πολιτών και η ενίσχυση των ΑΠΕ.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης, εξηγώντας τη δική του τροπολογία είπε ότι η μείωση αυτή του ΦΠΑ πρέπει να είναι ακόμα μεγαλύτερη και πιο στοχευμένη με 5% μειωμένο συντελεστή για τα νοικοκυριά για τρεις διμηνίες, αφού θεωρούν ότι οι επιπτώσεις από τις τελευταίες μεγάλες αυξήσεις θα αποφέρουν τεράστιο αντίκτυπο και η μείωση στο 9% δεν είναι αρκετή. Έκανε επίσης λόγο για τρέχουσες απώλειες εισοδημάτων που ήδη βαραίνουν τα νοικοκυριά.
Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου χαρακτήρισε πάρα πολύ σημαντική την πρόταση και είπε ότι αυτό που χρειάζεται για να εφαρμοστεί είναι η πολιτική βούληση από την ίδια την Κυβέρνηση και σκοπός της πρόταση είναι να ασκήσει πίεση στην εκτελεστική εξουσία. Είπε επίσης ότι οι συνεχείς αυξήσεις σε όλα τα αγαθά τους τελευταίους μήνες έχουν οδηγήσει του πολίτες σε μια κατάσταση ανέχειας. Παράλληλα ανέφερε ότι για να αντισταθμίσει την απώλεια εσόδων η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να αρχίσει να εισπράττει από τους Τ/κ «που για δεκαετίες δεν έχουν πληρώσει ούτε ένα ευρώ» και το κόστος μετακυλίεται στους Ελληνοκύπριους.
Ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων Συνεργασία Πολιτών Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, επέκρινε την αλλαγή στις ταρίφες του ηλεκτρικού ρεύματος που έγινε πριν καλά – καλά μπορέσει η Βουλή να το αντιληφθεί και να αντιδράσει με αποτέλεσμα και οι μικροί και οι μεγάλοι καταναλωτές να έχουν τον ίδιο συντελεστή. Πρόσθεσε ότι η κατάσταση θα ήταν διαφορετική αν υπήρχε μεγαλύτερη παραγωγή από φωτοβολταϊκά που είναι ο πιο φθηνός τρόπος παραγωγής ρεύματος και έχει το πλεονέκτημα να μην πληρώνονται μεγάλα ποσά σε ρύπος, όπως τα €250 εκατ. που θα καταβληθούν φέτος από την Κύπρο. Ζήτησε επίσης να υπάρξει βοήθεια στα φτωχά νοικοκυριά για ενεργειακή αναβάθμιση. Τέλος συμφώνησε με τη μείωση του ΦΠΑ για να ωθήσει την Κυβέρνηση να κάνει κάτι.
Η Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου είπε ότι αυτή η Κυβέρνηση δεν έχει καμιά πρόθεση να συμβάλει στην άμβλυνση του οικονομικού κόστους συνεπεία της αύξησης της τιμής των καυσίμων. Σήμερα, πρόσθεσε, γίνεται έκκληση στην Κυβέρνηση να κατανοήσει ότι αυτή η τεράστια αύξηση στην τιμή των καυσίμων θα πρέπει να αντισταθμιστεί με κάτι άμεσο, γρήγορο για να ανακουφίσουμε τον κόσμο. Είπε ότι η μείωση 10% είναι από τα ταμειακά αποθέματα της ΑΗΚ και τα σχέδια για ΑΠΕ από το ειδικό τέλος που πληρώνουν οι καταναλωτές στους λογαριασμού της ΑΗΚ και ότι η Κυβέρνηση δεν βάζει ούτε σεντ. Αναμένουμε από την Κυβέρνηση, πρόσθεσε, να καταλάβει ότι πρέπει αυτό το ράλι στις τιμές να αντιμετωπιστεί από τις εθνικές κυβερνήσεις κάτι που το αντιλήφθηκε η ΕΕ.
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου είπε ότι το κόμμα από τις 6 του Σεπτέμβρη προσπάθησε να κάνει διαβήματα προς την Κυβέρνηση για αντιμετώπιση των αυξήσεων, με την Κυβέρνηση να σιωπά και να αρνείται. Όταν έθεσαν το ζήτημα να απορροφήσει μέρος της αύξησης της τιμής η ΑΗΚ οι αρμόδιοι και η Κυβέρνηση τους έλεγαν ότι δεν μπορεί να γίνει, είπε, μέχρι που ο Αβέρωφ Νεοφύτου διεκδίκησε την πατρότητα της πρότασης και κινήθηκαν οι διαδικασίες.
Για την πρόταση νόμου που κατατέθηκε είπε ότι στέλνει το μήνυμα στην κοινωνία ότι υπάρχει έγνοια για αντιμετώπιση των προβλημάτων. Η πρόταση νόμου είπε είναι ένα ουσιαστικό μέτρο που έχει και άμεσο αποτέλεσμα για να βοηθήσει τους καταναλωτές να αντιμετωπίσουν αυτό το κύμα ακρίβειας. Επέκρινε επίσης την Κυβέρνηση ότι δεν έκανε αυτό που έπρεπε σε σχέση με τις ΑΠΕ και την έλευση του Φυσικού Αερίου και επιμένει να συνδέει τις τιμές για τις ΑΠΕ με αυτές των ορυκτών καυσίμων. Αν γίνονταν όλα αυτά όπως έγιναν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, είπε, η αύξηση θα ήταν λιγότερη και θα αντιμετωπιζόταν η ενεργειακή φτώχεια που στην Κύπρο είναι πάνω από τον μέσο όρο. Κάλεσε επίσης την Κυβέρνηση να αξιοποιήσει την εργαλειοθήκη της ΕΕ για μείωση των τιμών.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Χάρης Γεωργιάδης είπε ότι η συγκεκριμένη πρόταση για επ’ αόριστο μείωση του ΦΠΑ για όλους δεν είναι ούτε προσωρινή ούτε στοχευμένη, όπως ζητά η ΕΕ. Αντέτεινε ότι κυβερνητικές πρωτοβουλίες οδήγησαν στη μείωση της τιμής του ηλεκτρισμού και το 2020 και το 2021.
Πρόσθεσε ότι η Κυβέρνηση έγκαιρα και στοχευμένα μέσα από την ΕΕ προώθησε μείωση του ΦΠΑ για τους ευάλωτους καταναλωτές στο 5% και υπέβαλε σχετική πρόταση για μείωση στο 9% για όλα τα νοικοκυριά για τρεις μήνες και αυτή, όπως είπε, είναι και η μόνη μείωση που τελικά θα εφαρμοστεί.
Πρόσθεσε ότι επειδή οι πιέσεις στις τιμές ενέργειας δεν φαίνεται να είναι προσωρινές είναι πολύ σημαντικό να αναπτυχθούν οι ΑΠΕ για να αντιμετωπιστούν μακροπρόθεσμα οι πιέσεις. Είπε παράλληλα ότι το ΑΚΕΛ δεν θα έπρεπε να ασκεί κριτική για το φυσικό αέριο, αφού ούτε η Κυβέρνησή του το έφερε. Πρόσθεσε ότι το ΑΚΕΛ παρέδωσε χρήση ΑΠΕ σε ποσοστό 7% και σήμερα είναι 17%, ενώ είχαν υπογράψει συμβόλαια 20 ετών με επιχειρηματίες για τα αιολικά πάρκα με πολύ υψηλές τιμές.
Απαντώντας ο κ. Στεφάνου είπε ότι η δήλωση του κ. Γεωργιάδη πως ό,τι και να ψηφίσει η Βουλή θα εφαρμοστεί η πρόταση της Κυβέρνησης είναι δείγμα «ετσιθελισμού, αυταρχισμού, έπαρσης της εξουσίας που έχει ξεπεράσει κάθε επικίνδυνο όριο». Ανέφερε επίσης ότι ο ΔΗΣΥ στον δέκατο χρόνο της διακυβέρνησής του ακόμα επικαλείται τους προηγούμενους.
Απαντώντας η κα. Ερωτοκρίτου είπε ότι το ΔΗΚΟ καταθέτει πάντα μελετημένες προτάσεις με στόχο να εφαρμοστούν και ότι η εργαλειοθήκη της ΕΕ δεν απαγορεύει τη λήψη γενικών μέτρων για μείωση των τιμών ηλεκτρισμού.
Ο κ. Γεωργιάδης απάντησε ότι κανένα άλλο κράτος – μέλος δεν επιχείρησε να μειώσει για πάντα και για όλους τον ΦΠΑ.