Ο ρόλος του πατέρα στη σύγχρονη εποχή

Η τρίτη Κυριακή Ιουνίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα του πατέρα, στην οποία τιμώνται όλοι οι πατεράδες του κόσμου, ο δεσμός μεταξύ πατέρα και παιδιού καθώς και η επιρροή του πατέρα στην κοινωνία.

Η Συστημική Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια, Οικογενειακή Σύμβουλος και Κοινωνιολόγος Κατερίνα Μιχαήλ με αφορμή τη γιορτή του πατέρα σε συνέντευξη στο YgeiaWatch, αναφέρεται στο ρόλο του πατέρα στη ζωή και ανάπτυξη του παιδιού, καθώς και τη θέση του πατέρα στις σύγχρονες κοινωνίες.

Ο πατέρας της σύγχρονης εποχής

Όπως σημειώνει, η πατριαρχική κοινωνία δίνει σαν φιγούρα τον πατέρα να είναι απόμακρος, αυταρχικός, να έχει ισχύ την οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει ακόμη και για να τιμωρήσει και μέσα από αυτήν να αναδύεται μια σκληρότητα και ταυτόχρονα ένας φόβος των παιδιών μπροστά στην εικόνα του. Η εξέλιξη της κοινωνίας οδηγεί σε νέους ρόλους τους γονείς , οι οποίοι καλούνται να δείχνουν την παρουσία και τη φροντίδα τους στα παιδιά τους έτσι ώστε να μεγαλώνουν σε ένα ασφαλές πλαίσιο.

Πατέρας: Η γέφυρα του παιδιού στην κοινωνία

Σύμφωνα με την κ. Μιχαήλ, από την περίοδο της εγκυμοσύνης ο ρόλος του πατέρα είναι πολύ σημαντικός, αφού η λειτουργική σχέση του ζευγαριού θα γίνει επέκταση της σχέσης τους ως γονείς. Η συζυγική σχέση είναι και έπειτα σημαντική αφού μέσα από αυτήν τα παιδιά διαμορφώνουν μπορούν να παρατηρούν συμπεριφορές, να εκφράζονται και να υιοθετούν μοτίβα συμπεριφοράς.

«Ο ρόλος του πατέρα ειδικά κατά τη βρεφική ηλικία έχει χαρακτηριστεί πολλές φορές ως η γέφυρα του παιδιού με το κοινωνικό πλαίσιο. Όταν ένα παιδί αναπτύσσεται και έχει δύο γονείς οι οποίοι καταφέρνουν να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του και να επικοινωνούν μαζί του αποκτούν το αίσθημα της ασφάλειας και της αποδοχής. Μακροπρόθεσμα αυτό το αίσθημα οδηγεί στην καλύτερη διαχείριση του άγχους του παιδιού», τονίζει.

Ο ρόλος του πατέρα στη ζωή του παιδιού

Παράλληλα, η κ. Μιχαήλ αναφέρει ότι η παρουσία του πατέρα στη ζωή του παιδιού ενδυναμώνει τη ψυχική ανθεκτικότητα του παιδιού.

«Μέσα από το παιχνίδι του με το παιδί ένας πατέρας έχει την ευκαιρία να επικοινωνήσει καλύτερα και να μοιραστεί συναισθήματα με το παιδί του. Έχουν περάσει οι γενιές που το πρότυπο του πατέρα ήταν ο ψυχρός άντρας, ο οποίος θα μάλωνε τα παιδιά για κάποια ανεπίτρεπτη συμπεριφορά. Πόσες φορές έχει κάποιος ακούσει την φράση: «Θα δεις όταν θα έρθει ο μπαμπάς στο σπίτι!». Πόσο άγχος, πόσο φόβος και πόση ψυχική απόσταση κρύβει μέσα της αυτή η φράση» τονίζει.

Επίσης, επισημαίνει, η εμπλοκή του πατέρα στην ανάπτυξη της ζωής των παιδιών αποδομεί την ταυτότητα της σκληρότητας και της μη έκφρασης συναισθημάτων ενός άντρα, η οποία αποτελεί ένα κοινωνικό στερεότυπο.

«Έτσι όταν ο πατέρας έχει ένα ενεργητικό ρόλο στη ζωή του παιδιού του δίνει την ευκαιρία στο παιδί (κορίτσι ή αγόρι) να μάθει ότι σε έναν άντρα είναι επιτρεπτά τόσο τα θετικά και όσο τα δύσκολα συναισθήματα. Κατ’ επέκταση δίνει τη δυνατότητα στο παιδί, αν είναι αγόρι, να μπορεί το ίδιο να γνωρίζει ότι όλα τα συναισθήματα είναι αποδεκτά, αν είναι κορίτσι, να μπορεί να αποδέχεται και να κατανοεί αργότερα ότι ένας άνδρας μπορεί να νιώθει και να εκφράζει τα ίδια συναισθήματα όπως αυτό», εξηγεί.

Η σημαντικότητα του πατέρα

Η κ. Μιχαήλ αναφέρει ότι η σημαντικότητα του ρόλου του πατέρα γίνεται περισσότερο κατανοητή αν αναλογιστεί κάποιος τις συνέπειες της απουσίας του στη ζωή του παιδιού είτε λόγω θανάτου είτε λόγω διαζυγίου.

«Η αποστέρηση του πατρικού ρόλου οδηγεί τα παιδιά σε απογοήτευση και θυμό. Ως αποτέλεσμα τα παιδία συχνά βρίσκονται εκτεθειμένα στο άγχος και στην ανάγκη τους για αποδοχή. Έτσι ενώ πολλές φορές μπορούμε στην ψυχοθεραπεία να ανακαλέσουμε την εσωτερική φωνή του πατέρα σε περίπτωση θανάτου. Στην περίπτωση του διαζυγίου όμως αν υπάρχει αποκλεισμός του πατρικού ρόλου αυτό δυσκολεύει περισσότερο τα παιδιά και αργότερα τους ενήλικες».