Πολίνα Τζωρτζή: H εμπείρια για έναν εκπαιδευτικό να συμμετάσχει σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα Erasmus

Πώς προέκυψε η συμμετοχή σου στο Πρόγραμμα Erasmus+;

Το σχολείο στο οποίο υπηρετώ ως δασκάλα, το Δημοτικό Σχολείο Βορόκληνης, σχεδίασε και ανέπτυξε το πρόγραμμα Τα Παιδιά ως Ενεργοί Ευρωπαίοι: Προάγοντας την Ψηφιακή Πολιτειότητα στο Δημοτικό Σχολείο, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το Erasmus+ στο πλαίσιο της βασικής δράσης ΚΑ1, η οποία υποστηρίζει την κινητικότητα εκπαιδευτικού προσωπικού. Έτσι, παρουσιάστηκε η ευκαιρία να συμμετέχω σε μια εξαιρετική διαπολιτισμική εκπαιδευτική εμπειρία στην Σαλαμάνκα της Ισπανίας, το ετήσιο συνέδριο του European Communication Research and Education Association (ECREA) με θέμα “Children and Adolescents in the Era of Smart Screens: Risks, threats and opportunities reloaded“.

Τι αφορούσε το ευρωπαϊκό σχέδιο ανάπτυξης του σχολείου σας;  

Αφορούσε την ψηφιακή πολιτειότητα και στόχευε στην κατάκτηση των δεξιοτήτων και γνώσεων που κρίνονται κομβικές ώστε τα παιδιά του σχολείου μας αλλά και η ευρύτερη σχολική κοινότητα να μπορεί να λειτουργεί αποτελεσματικά στο ολοένα και πιο απαιτητικό σημερινό ψηφιακό περιβάλλον. Ήταν μια ανάγκη που προέκυψε λόγω της ιδιαιτερότητας του σχολείου μας.

Συγκεκριμένα, το κύριο χαρακτηριστικό του Δημοτικού Σχολείου Βορόκληνης είναι η πολυπολιτισμικότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της φετινής σχολικής χρονιάς, στο σχολείο φοιτούν παιδιά από 30 διαφορετικές χώρες (από χώρες 12 της ΕΕ και 18 από τρίτες χώρες). Το 60% του μαθητικού πληθυσμού είναι παιδιά οικογενειών με μεταναστευτική βιογραφία. Η ομαλή συνύπαρξη της μεγάλης ποικιλίας κοινωνικών ομάδων με διαφορετική εθνική – εθνοτική και πολιτισμική βιογραφία αποτελούσε, ανέκαθεν, στρατηγικό στόχο του σχολείου μας. Με απόφαση του διδασκαλικού συλλόγου υποβλήθηκε αίτηση για την χρηματοδότηση του ευρωπαϊκού σχεδίου ανάπτυξης του σχολείου με στόχο την ποιοτική επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού προσωπικού σε ζητήματα ψηφιακής πολιτειότητας και δημοκρατικής κουλτούρας, η οποία θα μπορούσε να στηρίξει τα παιδιά του πολυπολιτισμικού σχολείου της Βορόκληνης ώστε να μπορούν να εξασκήσουν, μέσα σε ένα ενισχυμένο εκπαιδευτικό περιβάλλον, δεξιότητες ελεύθερης και υπεύθυνης έκφρασης, επίλυσης συγκρούσεων και οικοδόμησης συναίνεσης. Παράλληλα, απευθυνόμενες και στην τοπική κοινωνία είχαμε στόχο να συνεισφέρουμε στην προώθηση μιας θετικής και υπεύθυνης στάσης στη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας που συμβάλλει στην ενεργό και υπεύθυνη συμμετοχή στην κοινωνική, πολιτιστική, οικονομική και πολιτική ζωή της κοινότητας.

Ποιος ήταν ο αντίκτυπος στους/στις συμμετέχοντες/ουσες και τις ομάδες στόχους του προγράμματός σας;

Το σχολείο, όπως ανέφερα προηγουμένως, αποτελεί τον πυρήνα μιας μεγάλης πολυπολιτισμικής περιφέρειας και, αναγνωρίζοντας ότι η διαμόρφωση της ενεργού πολιτειότητας αποτελεί βασικό διακύβευμα για το μέλλον της τοπικής αλλά και ευρωπαϊκής κοινωνίας, επιδίωξε τον εκσυγχρονισμό της δράσης του μέσα από το άνοιγμα, τη συμμετοχή και την ανάληψη ευθύνης. Υιοθέτησε, συνεπώς, την πολιτιστική πολυμορφία προωθώντας εναλλακτικές αφηγήσεις σε κάθε περίσταση επικοινωνίας, φυσικής ή ψηφιακής. Ενσωμάτωσε στην καθημερινή σχολική πρακτική του μεθόδους και εργαλεία που προάγουν τον γραμματισμό στα μέσα επικοινωνίας και την ικανότητα της εκπαιδευτικής και μαθητικής κοινότητας να οικοδομήσει κριτική, αυτόνομη και συγκροτημένη σκέψη. Έδωσε την ευκαιρία σε παιδιά με μεταναστευτική βιογραφία να προβάλλουν τη δική τους πολιτισμική οπτική μέσα από ιστορίες τους που θα αποφασίσουν να διαμοιράσουν. Σχέδια μαθήματος καθώς και παραδείγματα διδακτικών πρακτικών είναι διαθέσιμα στην εκπαιδευτική κοινότητα μέσω της ιστοσελίδας του σχολείου και του αποθετηρίου ανοικτού εκπαιδευτικού Περιεχομένου Φωτόδεντρο.

Επίσης, το πρόγραμμά μας έδωσε ευκαιρίες για ενδυνάμωση και αυξημένη συμμετοχή των οικογενειών αλλά και της ευρύτερης κοινότητας εμπλέκοντάς τους όχι μόνο στην κατανόηση αλλά και στη δημιουργική παραγωγή πληροφορίας στα Μέσα Επικοινωνίας μέσω σχολικών δράσεων. Χαρακτηριστικά αναφέρω τη δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας, η οποία αναπτύσσεται σε συνεργασία με τον δρ. Κωνσταντίνο Τζιούβα, Επίκουρο Καθηγητή στο Τμήμα Επικοινωνίας και Σπουδών Διαδικτύου στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου και βρίσκεται στη διαδικασία της έγκρισης από τις αρμόδιες αρχές, για την επικοινωνία και τον παραγωγικό διάλογο ανάμεσα στη σχολική κοινότητα. Δημιουργήσαμε, συνεπώς,  προϋποθέσεις για ενίσχυση της ενεργού πολιτειότητας μέσω της υπεύθυνης, εποικοδομητικής και δημοκρατικής συμμετοχής, ώστε προοδευτικά να οδηγηθούμε ως κοινότητα – ευελπιστώ – στη συνειδητοποίηση της ηθικής ευθύνης για την παγκόσμια πολιτειότητα ως το μέσο εξασφάλισης της προοπτικής του μέλλοντος.

Ποια ήταν η δική σου εμπειρία στο πρόγραμμα;

Παρακολούθησα το Διεθνές Συνέδριο του οργανισμού ECREA- CYM-2019 “Children and Adolescents in the era of SmartScreens: Risks, threats and opportunities reloaded” και συμμετείχα στις δραστηριότητες και τα εργαστήρια με άλλες εκπαιδευτικούς και ακαδημαϊκούς που εξετάζουν ζητήματα σχετικά με τον αντίκτυπο των μέσων ενημέρωσης στη ζωή των παιδιών άλλων ευρωπαϊκών χωρών, επεκτείνοντας το επαγγελματικό μου δίκτυο. Απέκτησα, επίσης, αρκετές νέες δεξιότητες. Χαρακτηριστικά μόνο να αναφέρω τις προηγμένες ψηφιακές δεξιότητες και ικανότητες που σχετίζονται με τον γραμματισμό στα μέσα, όπως η παραγωγή κατάλληλου διαδικτυακού περιεχομένου για παιδιά και αξιοποίηση ψηφιακών πόρων για την ενδυνάμωση των μαθητών, τις μεταγνωστικές δεξιότητες, τις δεξιότητες αναλυτικής και κριτικής σκέψης, τις κοινωνικές και γλωσσικές δεξιότητες τις δεξιότητες πολιτισμικής επίγνωσης και έκφρασης, κ.ά. Ως αποτέλεσμα σχεδίασα και ανέπτυξα σε συνεργασία με δίκτυο εκπαιδευτικών και εφάρμοσα στη διδασκαλία μου εκπαιδευτικό υλικό, σχετικό με την ψηφιακή πολιτειότητα και τη δημοκρατική κουλτούρα, συνεισφέροντας στην υλοποίηση των μαθησιακών αποτελεσμάτων του ευρωπαϊκού προγράμματος του σχολείου.

Εν κατακλείδι, συστήνω σε όλες τις εκπαιδευτικούς τη συμμετοχή σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα Erasmus+. Είναι μια ανεπανάληπτη εμπειρία επαγγελματικής και προσωπικής ανάπτυξης, η οποία μπορεί να επαναπροσδιορίσει την εκπαιδευτική τους πρακτική δημιουργώντας αξιόλογες ευκαιρίες και νέα ανοίγματα. Ο πειραματισμός και η ανάπτυξη καινοτόμων μαθησιακών πρακτικών και διδακτικών μεθόδων σε ένα διαπολιτισμικό πλαίσιο μπορεί να στηρίξει τις παιδαγωγικές ανάγκες του καθημερινού τους έργου στις συνθήκες της κοινωνικοπολιτισμικής πολυμορφίας των σημερινών τάξεων διδασκαλίας, αυξάνοντας παράλληλα και την εργασιακή τους ικανοποίηση.