Τα δικαιώματα των φοιτητών στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Η μετάβαση σε άλλη χώρα της ΕΕ για σπουδές («μαθησιακή κινητικότητα») είναι ένας από τους βασικούς τρόπους με τους οποίους οι νέοι μπορούν να προωθήσουν την προσωπική τους ανέλιξη και να αυξήσουν τις μελλοντικές τους ευκαιρίες απασχόλησης.

Η ίδια η Συνθήκη κατοχυρώνει το δικαίωμα όλων των ευρωπαίων πολιτών να μετακινούνται μεταξύ των κρατών μελών —με την επιφύλαξη ορισμένων περιορισμών που καθορίζονται στη Συνθήκη και στη νομοθεσία. Οι υπήκοοι της ΕΕ δεν πρέπει να υφίστανται διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε οποιοδήποτε πρόγραμμα εκπαίδευσης, ακόμη κι αν το πρόγραμμα αυτό δεν συνδέεται άμεσα με τη μεταγενέστερη άσκηση κάποιου επαγγέλματος.

Στην απόφαση Forcheri, το Δικαστήριο έκρινε ότι ένα κράτος μέλος εισάγει διακρίσεις όταν χρεώνει τέλη εγγραφής για μαθήματα επαγγελματικής εκπαίδευσης σε υπήκοο άλλου κράτους μέλους (στην προκειμένη περίπτωση, στη σύζυγο εργαζομένου στο πρώτο κράτος μέλος), αν οι δικοί του υπήκοοι απαλλάσσονται από τα τέλη αυτά.

Στην απόφαση Grzelczyk, το Δικαστήριο έκρινε ότι η ιδιότητα του πολίτη της Ένωσης τείνει να αποτελέσει τη θεμελιώδη ιδιότητα των υπηκόων των κρατών μελών. Επομένως, ένας Γάλλος υπήκοος που σπούδαζε στο Βέλγιο δεν ήταν δυνατόν να μη λάβει, απλώς και μόνο λόγω της ιθαγένειάς του, ένα κατώτατο επίδομα διαβίωσης το οποίο δικαιούνταν όλοι οι Βέλγοι.

Οικονομική βοήθεια από το κράτος μέλος υποδοχής:

Στην απόφαση Bidar, το Δικαστήριο έκρινε ότι οι υποτροφίες και τα δάνεια που προορίζονται για την κάλυψη εξόδων διαβίωσης εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Συνθήκης —πράγμα που σημαίνει ότι, καταρχήν, ένας πολίτης της ΕΕ δεν μπορεί να υποστεί διακρίσεις στον τομέα αυτόν. Ωστόσο, αναγνώρισε επίσης ότι τα κράτη μέλη δεν πρέπει να αναλαμβάνουν το υπέρμετρο βάρος της παροχής οικονομικής αρωγής σε φοιτητές από άλλο κράτος μέλος οι οποίοι δεν έχουν καμία σχέση με τη χώρα υποδοχής πέρα από την απόφασή τους να μεταβούν εκεί για σπουδές.

Η οδηγία 2004/38/EK αποκλείει ρητά από την αρχή της ίσης μεταχείρισης τις υποτροφίες και τα δάνεια που προορίζονται για την κάλυψη εξόδων διαβίωσης. Αυτό σημαίνει ότι τα κράτη μέλη δεν είναι υποχρεωμένα να παρέχουν υποτροφίες ή δάνεια αυτού του είδους σε φοιτητές από άλλο κράτος μέλος, εκτός αν αυτοί έχουν ζήσει εκεί για ορισμένο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, όταν ο φοιτητής, έπειτα από διαμονή πέντε ετών32, αποκτήσει το δικαίωμα μόνιμης κατοικίας, έχει ακριβώς τα ίδια δικαιώματα με τους τοπικούς φοιτητές. Ένας άλλος λόγος στον οποίο οφείλεται η εξαίρεση αυτή είναι να αποφευχθεί η περίπτωση να λάβει ένα άτομο υποτροφία ή δάνειο δύο φορές, αν μπορέσει να μεταφέρει και υποτροφία από τη χώρα του. Δάνειο ή υποτροφία που χορηγείται από ένα κράτος μέλος δεν μπορεί να προστεθεί σε οικονομική ενίσχυση που χορηγείται από άλλο κράτος, αν έχουν τον ίδιο στόχο (σπουδές). Στην απόφαση Förster, το Δικαστήριο έκρινε ότι η προϋπόθεση της πενταετούς προηγούμενης διαμονής δεν μπορεί να θεωρηθεί υπερβολικά μεγάλο χρονικό διάστημα για την ενσωμάτωση αλλοδαπού στο κράτος μέλος υποδοχής.

Το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να είναι πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, ως εκ τούτου, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του μέλους εξακολουθούν να ισχύουν πλήρως και για το ΗΒ.

Κέντρο Πληροφόρησης Europe Direct Δήμου Λάρνακας

http://eudirectlarnaca.eu

Πλατεία Βασιλέως Παύλου

Τηλ.: 24620993

Πηγή: «Δικαιώματα των φοιτητών σχετικά με την κινητικότητα-Οδηγός για τα δικαιώματα των μετακινούμενων φοιτητών στην Ευρωπαϊκή Ένωση»