Τα κέρδη της Λάρνακας από τη λειτουργία της Σχολής Θαλάσσιων Επιστημών

Πηγή: philenews.com

Κρέμονται από τα χείλη του Προέδρου Χριστοδουλίδη στη Λάρνακα αναμένοντας και το επίσημο «ναι» για την υλοποίηση της πιο σημαντικής επένδυσης για την πόλη τα τελευταία χρόνια: Της δημιουργίας της Σχολής Θαλάσσιων Επιστημών, Τεχνολογίας και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου.

Η επιθυμία του Δήμου Λάρνακας, αλλά και του ΤΕΠΑΚ είναι να ληφθεί αμέσως η απόφαση από το Υπουργικό Συμβούλιο και να περιληφθεί κονδύλι στον κρατικό προϋπολογισμό για το 2025 προκειμένου ν’ αρχίσουν να υλοποιούνται οι σχεδιασμοί και τον Σεπτέμβριο του 2027 ν’ αρχίσουν μαθήματα οι πρώτοι φοιτητές.

Η μελέτη βιωσιμότητας για τη σχολή που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του ΤΕΠΑΚ από τη Grant Thorton, μία από τις κορυφαίες εταιρείες του είδους της στον κόσμο, κατέδειξε πως το έργο είναι καθ’ όλα βιώσιμο και πως θα έχει δημοσιονομική επίπτωση ανά έτος που θα κυμαίνεται μεταξύ €3,5 με €4 εκατ., με την ανέγερση του κτηρίου ν’ ανέρχεται σε περίπου €14 εκατ. και τη χρηματοδότησή του να προέρχεται από ευρωπαϊκά κονδύλια που θα εξασφαλίσει ο Δήμος Λάρνακας.

Μια από τις πιο σημαντικές διαπιστώσεις της μελέτης βιωσιμότητας, την οποία παρουσιάζει ο «Φ», είναι τα οφέλη που θα προκύψουν όχι μόνο για τη Λάρνακα, αλλά και για ολόκληρη την Κύπρο από τη λειτουργία της σχολής, με δεδομένο πως αυξήθηκε ραγδαία η ζήτηση για τα επαγγέλματα της γαλάζιας οικονομίας σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σημειώνεται πως σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες στατιστικές που δημοσίευσε η Eurostat, ο τομέας της γαλάζιας οικονομίας εργοδοτεί στα κράτη – μέλη 3,6 εκατομμύρια εργαζόμενους αποφέροντας εισοδήματα περίπου €624 δισ.

Για τη Λάρνακα τα κέρδη (οικονομικά, ακαδημαϊκά και κοινωνικά) θα είναι πολύ μεγάλα από τη λειτουργία της σχολής. Σύμφωνα με τη Grant Thorton, θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας (από την ανέγερση κτηρίου και πρόσληψη ακαδημαϊκού προσωπικού), ενώ η παρουσία των φοιτητών από την Κύπρο και το εξωτερικό θα ενισχύσει τις τοπικές επιχειρήσεις.

Τα μεγαλύτερα κέρδη θα καρπωθεί η περιοχή Μακένζι μιας και το κτήριο της σχολής θ’ ανεγερθεί πίσω από τον μεγάλο χώρο στάθμευσης της ομώνυμης παραλίας (δίπλα από το παλαιό αεροδρόμιο), ενώ στην ίδια περιοχή αναμένεται να δημιουργηθούν και οι φοιτητικές εστίες. Η παρουσία της σχολής στη συγκεκριμένη περιοχή αναμένεται να λειτουργήσει ως πυλώνας ανάπτυξης και αναβάθμισης της ποιότητας ζωής των κατοίκων, προσφέροντας νέες δυνατότητες για πολιτιστικές, αθλητικές και κοινωνικές δραστηριότητες.

Επιπρόσθετα, η Λάρνακα θα καταστεί εκπαιδευτικό και ερευνητικό κέντρο στους ραγδαία αναπτυσσόμενους τομείς των θαλάσσιων επιστημών και της βιώσιμης ανάπτυξης, γεγονός που θ’ αναβαθμίσει της θέση της ως προορισμού για υψηλού επιπέδου εκπαίδευση και έρευνα. Αντίστοιχα οφέλη θα έχει ολόκληρη η Κύπρος, αναφέρεται στη μελέτη βιωσιμότητας και θα προκύψουν και από τη συνεργασία της Σχολής με το Κυπριακό Ινστιτούτο για τη Θάλασσα και τη Ναυτιλία (CMMI), με το οποίο αναμένεται να συστεγαστεί μέχρι να δημιουργηθούν δίπλα τα δικά του κτήρια.

Το μεγαλύτερο όφελος για την Κύπρο θα είναι η δυνατότητα ανάπτυξης εξειδικευμένων επαγγελματιών στους τομείς γαλάζιας οικονομίας, στους οποίους παρουσιάζονται μεγάλες ελλείψεις.

Οφέλη από την επιλογή της Λάρνακας θα έχει και το ΤΕΠΑΚ, που θα εξοικονομήσει σημαντικούς πόρους οι οποίοι θα έπρεπε να δαπανηθούν σε περίπτωση που η απόφαση για την δημιουργία της σχολής προέβλεπε την ανέγερση ή την ενοικίαση κτηριακών εγκαταστάσεων στη Λεμεσό.

Η περιορισμένη διαθεσιμότητα στο κέντρο της Λεμεσού, τα αυξημένα κατασκευαστικά κόστη και τα υψηλά ενοίκια για τους φοιτητές καθιστούν τη συγκεκριμένη πόλη, σύμφωνα με τη μελέτη, λιγότερο βιώσιμη επιλογή. Ταυτόχρονα, θα ενισχυθεί και η ακαδημαϊκή φήμη του ΤΕΠΑΚ, ενώ θα του δοθεί η δυνατότητα να προσελκύσει περισσότερους φοιτητές, τόσο από την Κύπρο όσο και από το εξωτερικό.

Το κόστος και τα ορόσημα για τη λειτουργία της σχολής

Στη μελέτη βιωσιμότητας υπάρχουν εκτιμώμενα έξοδα και έσοδα από τη λειτουργία της σχολής Θαλάσσιων Επιστημών, Τεχνολογίας και Βιώσιμης Ανάπτυξης σε βάθος δεκαετίας (από το 2025-2034). Συνολικά προβάλλονται έσοδα €55,2 εκατ. και έξοδα €54,2 εκατ. με το πλεόνασμα να αγγίζει το €1 εκατ.

Για τα πρώτα τρία χρόνια και μέχρι τη λειτουργία της σχολής (2025-2027) θα χρειαστούν περίπου €25 εκατ., με τα €14 εκατ. να αφορούν στο κτήριο και τα υπόλοιπα κυρίως στον εξοπλισμό του.

Το κτήριο θα κατασκευαστεί με δαπάνη του Δήμου Λάρνακας, ο οποίος θα εξασφαλίσει χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα «ΘΑΛΕΙΑ 2021-2027» και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας.

Από το 2028 και έπειτα το κόστος από τη λειτουργία της σχολής αναμένεται ν’ ανέρχεται ετησίως στα €4 εκατ., με τα έσοδά της να προέρχονται από την κρατική χορηγία (περίπου €3,2 εκατ. κάθε χρόνο) και τις εισπράξεις από τα προπτυχιακά δίδακτρα. Σημειώνεται πως για το κτήριο της σχολής χρησιμοποιήθηκαν τα σχέδια για τις εγκαταστάσεις του CMMI, γεγονός που εξοικονόμησε πόρους.

Ο στόχος ΤΕΠΑΚ και Δήμου Λάρνακας είναι να τεθεί σε πλήρη λειτουργία η σχολή μέχρι το τέλος του 2027, με την παράδοση όλων των κτηριακών εγκαταστάσεων, που θα έχουν συνολική έκταση 4.500τ.μ. Εάν ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης υλοποιήσει τη δημόσια δέσμευσή του και εγκριθεί φέτος από το Υπουργικό η δημιουργία της σχολής, τότε μέχρι το 2026 θα προσληφθούν 20 μέλη ακαδημαϊκού προσωπικού και 13 μέλη διοικητικού προσωπικού και θα γίνει προσπάθεια για προσέλκυση περίπου 450 φοιτητών έως το 2027 (410 προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές και 40 διδακτορικοί φοιτητές).

Η Σχολή, που θα είναι η πρώτη στο είδος της στην Κύπρο, θα προσφέρει δύο προπτυχιακά προγράμματα στους τομείς της Θαλάσσιας Βιολογίας και της Βιώσιμης Ανάπτυξης, τρία μεταπτυχιακά προγράμματα στη Θαλάσσια και Ναυτιλιακή Τεχνολογία, τη Θαλάσσια Οικολογία και Διοίκηση και την Αειφόρο Ανάπτυξη, καθώς και διδακτορικές σπουδές που θα επικεντρώνονται σε τομείς αιχμής, όπως η θαλάσσια βιολογία, η υδατοκαλλιέργεια και η διαχείριση των θαλασσίων πόρων.

Στη μελέτη τονίζεται πως η επιτυχής υλοποίηση του έργου βασίζεται στην παραδοχή ότι θα υπάρχει συνεχής στήριξη από τους κυβερνητικούς φορείς για την παροχή χρηματοδότησης και άλλων απαραίτητων πόρων, ενώ θεμελιώδης χαρακτηρίζεται και η συνεργασία του ΤΕΠΑΚ με τον Δήμο Λάρνακας, για την ολοκλήρωση των κτηριακών εγκαταστάσεων.

Οι εγκαταστάσεις θα περιλαμβάνουν αμφιθέατρα, αίθουσες διδασκαλίας, εξειδικευμένα εργαστήρια, γραφεία διοικητικού και ακαδημαϊκού προσωπικού και χώρους αναψυχής. Η κατασκευή των κτηρίων θα γίνει, όπως σημειώνεται, με βάση τις αρχές της βιωσιμότητας, με έμφαση στην ενεργειακή αποδοτικότητα, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Σημειώνεται πως τον περασμένο Ιούλιο το ΤΕΠΑΚκατάρτισε Διεθνή Συμβουλευτική Επιτροπή για τη λειτουργία της σχολής, ενώ ο Δήμος Λάρνακας έχει ήδη υπογράψει νέα μίσθωση με τον κηδεμόνα τ/κ περιουσιών για τη δημιουργία των κτηρίων της στο Μακένζι. Σ’ ό,τι αφορά στις φοιτητικές εστίες, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν εξευρεθεί χώροι κοντά στη σχολή και τη χρηματοδότησή τους εξέφρασε επιθυμία ν’ αναλάβει η μητρόπολη Κιτίου.