Αλέξανδρος Ισιγώνης: Ο Έλληνας από τη Σμύρνη που σχεδίασε το θρυλικό αυτοκινητο «Μίνι»

Ο Άλεκ Ισιγόνης είναι ένας από τους Σμυρνιούς που έφυγαν παιδιά από τη φλόγα της καταστροφής και μεγαλούργησαν στη ζωή τους. Το ταλέντο του στο σχέδιο αποδεικνύεται από τη διαχρονικότητα του σημαντικότερου δημιουργήματός του, του θρυλικού αυτοκινήτου Mini της Austin, το οποίο αποσύρθηκε από την παραγωγή το 2000 και ακόμη και σήμερα, τα νέα μοντέλα διατηρούν την κεντρική φιλοσοφία του σχεδίου.

Ο Αλέξανδρος Άρνολντ Ισιγώνης γεννήθηκε στη Σμύρνη της Μικράς Ασίας στις 18 Νοεμβρίου 1906.

Ο Άλεκ Ισιγόνης είναι ένας από τους Σμυρνιούς που έφυγαν παιδιά από τη φλόγα της καταστροφής και μεγαλούργησαν στη ζωή τους. Το ταλέντο του στο σχέδιο αποδεικνύεται από τη διαχρονικότητα του σημαντικότερου δημιουργήματός του, του θρυλικού αυτοκινήτου Mini της Austin, το οποίο αποσύρθηκε από την παραγωγή το 2000 και ακόμη και σήμερα, τα νέα μοντέλα διατηρούν την κεντρική φιλοσοφία του σχεδίου.

Μετά τον πόλεμο επανέρχεται στη σχεδίαση αυτοκινήτων και το 1948 παρουσιάζει το «Μοσκίτο», που ως Morris Minor θα κάνει μεγάλη καριέρα, καθώς θα παράγεται έως το 1971.

Ο Ισιγόνης σχεδίασε επίσης το Morris Minor και το Austin 1100 Ο Ισιγόνης σπούδασε μηχανικός στο Battersea Polytechnic του Λονδίνο, παρά τα γεγονός ότι είχε αποτύχει τρεις φορές στις εξετάσεις των μαθηματικών. ‘Οπως έλεγε: «τα μαθηματικά είναι ο εχθρός κάθε δημιουργικού ανθρώπου». Η επαφή του ωστόσο με τις μηχανές ήταν οικογενειακό πεπρωμένο.

Σκίτσο από τον Α. Ισηγόνη, για το BMC Mini (1958).

Ο πατέρας του Κωνσταντίνος είχε σπουδάσει μηχανικός στο Λονδίνο στα τέλη του 19ου αιώνα, οπότε και παντρεύτηκε τη Βαυαρή μητέρα του Χίλντα Πρόκοπ. Ο παππούς του το 1830 είχε αφήσει την Πάρο, για να εργαστεί στη Σμύρνη, για την αγγλική εταιρεία Σιδηροδρόμων. Εκεί πήρε τη βρετανική υπηκοότητα.

O Ισιγώνης με τον Έντσο Φερράρι, το 1964.

Ο Αλέξανδρος γεννήθηκε το 1906 στη Σμύρνη και σε ηλικία 14 ετών είχε το σπάνιο προνόμιο για την εποχή, να οδηγήσει μια κάντιλακ. Λέγεται όμως ότι δεν ενθουσιάστηκε. Το 1922 στην καταστροφή της Σμύρνης, ήταν από τους τυχερούς που επιβιβάστηκαν σε ένα αγγλικό πλοίο που μετέφερε την οικογένειά του στη Μάλτα.

Στρώνεται στη δουλειά και τον Αύγουστο του 1959 παρουσιάζει το Morris Mini Minor ή Mini Cooper, όπως είναι γνωστό στην Ελλάδα, ένα αυτοκίνητο σπαρτιάτικης λογικής, χωρίς ραδιόφωνο και αξεσουάρ, καθότι o δημιουργός του πίστευε ότι αποσπούν την προσοχή του οδηγού.

Όμως, ο πατέρας του πέθανε. Η μητέρα του αποφάσισε να πάνε στην Αγγλία. Όταν τελείωσε τις σπουδές του, η μητέρα του έκανε δώρο ένα αυτοκίνητο για να κάνει το γύρο της Ευρώπης. Το αμάξι όμως έβγαζε βλάβες και αποφάσισε να το φτιάξει. Αφού τα κατάφερε, πραγματοποίησε το ταξίδι που ακόμη και σήμερα σχεδιάζουν πολλοί, αλλά κάνουν λίγοι.

Όταν τελείωσε τις σπουδές του, η μητέρα του έκανε δώρο ένα αυτοκίνητο για να κάνει το γύρο της Ευρώπης. Το αμάξι όμως έβγαζε βλάβες και αποφάσισε να το φτιάξει. Αφού τα κατάφερε, πραγματοποίησε το ταξίδι που ακόμη και σήμερα σχεδιάζουν πολλοί, αλλά κάνουν λίγοι.

Οι Beatles οδηγούσαν Mini.

Το Morris Minor, προπομπός του Mini Μπήκε στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας τη δεκαετία του 30΄ και πριν από το Mini συμμετείχε και στον σχεδιασμό άλλων πετυχημένων μοντέλων όπως το Morris Minor (1948 – 1971) της εταιρείας Morris Motor Company για το οποίο αισθανόταν πολύ υπερήφανος. Κι αυτό γιατί συνδύαζε άνεση, επιδόσεις και προσιτή τιμή.

Ο «Έλληνας Θεός», όπως ήταν το παρατσούκλι που του έδωσαν οι συνεργάτες του, για τους ομηρικούς καβγάδες που είχε μαζί τους, χρίστηκε σερ από τη βασίλισσα Ελισάβετ το 1969.

Αντίθετα, αντιμετώπιζε το Mini σαν ένα αυτοκίνητο που προέκυψε ως αποτέλεσμα περικοπών …στα πάντα. Είχε τη φήμη του ισχυρογνώμονα και του δύσκολου συνεργάτη γι΄ αυτό και δεν δίσταζε να παραιτηθεί από τις κορυφαίες αγγλικές αυτοκινητοβιομηχανίες, κάθε φορά που διαφωνούσε με έναν κεντρικό σχεδιασμό.

Ο Πίτερ Σέλερς με το Mini.

Τον χαρακτήρα του μαρτυρούν μνημειώδης ατάκες που θα ζήλευαν πολλοί σύγχρονοι μάνατζερ, όπως ότι, «η καμήλα είναι ένα άλογο που το σχεδίασε μια επιτροπή» και ότι «ειδικός είναι κάποιος που σου εξηγεί πως δεν θα καταφέρεις να κάνεις κάτι»!

Ο «Έλληνας θεός» σχεδιάζει το Mini

Κέρδισε πάντως το προσωνύμιο «ο Έλληνας θεός», γιατί όλοι αναγνώριζαν το σπουδαίο ταλέντο του που ξεδίπλωσε, όταν επέστρεψε στην B.M.C., η οποία προέκυψε το 1952 όταν συγχωνεύθηκε η Morris Motor με την Austin Motor Company.

Αφού εξασφάλισε ότι θα έχει δική του ομάδα, αφιερώθηκε στην προσπάθεια να δημιουργήσει ένα μικρό αυτοκίνητο. Άλλαξε τη θέση της μηχανής για να εξοικονομήσει χώρο και πέτυχε να σχεδιάσει ένα μικρό αμάξι με σχετικά άνετο σαλόνι που θα μπορούσε να παρκάρει οπουδήποτε. Δεν τον ενδιέφεραν πολύ οι εξοπλισμοί όπως το ραδιόφωνο, αλλά «καιγόταν» να υπάρχει τασάκι ως φανατικός καπνιστής και φρόντισε να το εντάξει στον σχεδιασμό!

Στο βίντεο ο Ισιγόνις μιλάει για το Mini του:

Σύμμαχός του ήταν η συγκυρία, αφού το Mini κυκλοφόρησε το 1959 με τιμή 496 στερλίνες και έγινε ένα από τα σύμβολα της δεκαετίας του 60΄, καθώς ο αντισυμβατικός σχεδιασμός του ταίριαζε απόλυτα με το κλίμα της εποχής.

Το Μini οδήγησαν και φωτογραφήθηκαν σε αυτό οι κορυφαίοι σταρς της μουσικής και του κινηματογράφου, ακόμη και γαλαζοαίματοι, όπως η πριγκίπισσα Γκρέις του Μονακό και η πριγκίπισσα Νταϊάνα. Ακόμη και η βασίλισσα Ελισάβετ φωτογραφήθηκε μαζί με τον Ισιγόνη μέσα σε ένα Mini. Άλλωστε, ο Σμυρνιός μηχανικός πήρε τον τίτλο του Σερ το 1969, έναν χρόνο μετά την παραίτησή του από τη θέση του τεχνικού διευθυντή της B.M.C επειδή επέμενε στην ενσωμάτωση του εγκάρσιου κινητήρα στα μοντέλα.

Το Mini πούλησε 5,3 εκατομμύρια μοντέλα και έγινε το αυτοκίνητο με τις περισσότερες πωλήσεις στη Βρετανία, ενώ μπήκε και στην κατηγορία των αγωνιστικών μοντέλων μετά τη συνεργασία με τον κατασκευαστή αυτοκινήτων για τη Φόρμουλα 1, Τζον Κούπερ. Το Mini Cooper οδήγησαν κορυφαίοι πιλότοι όπως ο Τζέιμς Χαντ, ο Τζάκι Στιούαρτ και ο Νίκι Λάουντα. Αυτή η συνεργασία «θόλωσε» την υστεροφημία του Ισιγόνη, ο οποίος εγκατέλειψε το σχέδιο μόνο όταν έπαθε Πάρκινσον. Ο Σμυρνιός σχεδιαστής πέθανε στο σπίτι του στο Μπέρμινχαμ στις 2 Οκτωβρίου του 1988.
[britannica] [wikipedia] [mtx]