Παιδί και Οικογένεια
Αν όλες οι μητέρες θήλαζαν θα είχαμε 1,3 εκατ. λιγότερους παιδικούς θανάτους
25/02/2016 18:52
Οι Κύπριες επιλέγουν να θηλάσουν τα παιδιά τους; Έχει αλλάξει αυτή η νοοτροπία σε σχέση με το παρελθόν;
Τα τελευταία χρόνια ευτυχώς και οι Κύπριες μητέρες επιλέγουν να θηλάσουν τα παιδιά τους. Στις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες εδώ και δεκαετίες καταβάλλονται προσπάθειες προστασίας, προώθησης και στήριξης του μητρικού θηλασμού αλλά αυτές οι προσπάθειες ακόμη χρειάζονται ενδυνάμωση στην Κύπρο. Τις προηγούμενες δεκαετίες επικρατούσε μεγάλη άγνοια και παραπληροφόρηση στα θέματα θηλασμού, αλλά και επιθετικό marketing από τις εταιρείες προώθησης υποκατάστατων του μητρικού γάλακτος. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα οι Κύπριες μητέρες να μην ξέρουν πολλά για το θηλασμό και να αμφισβητούν ακόμη και το αν πρέπει να θηλάσουν. Σήμερα πολλές νέες μητέρες ενημερώνονται και θέλουν να θηλάσουν αλλά ακόμη δεν βρίσκουν επαρκή στήριξη από τους επαγγελματίες υγείας, την πολιτεία, το εργασιακό, οικογενειακό και φιλικό τους περιβάλλον.
Τι προσφέρει ο θηλασμός στο παιδί και τι στην μητέρα;
Τα πλεονεκτήματα του θηλασμού είναι τέτοια που αν όλες οι μητέρες ανά τον κόσμο θήλαζαν τα μωρά τους αποκλειστικά τουλάχιστο για έξι μήνες, θα υπήρχαν 1,3 εκατομμύρια λιγότεροι παιδικοί θανάτοι ανά τον κόσμο κάθε χρόνο. Ο θηλασμός είναι η ιδανική τροφή για το κάθε βρέφος και με το θηλασμό μπορεί να αναπτυχθεί στο βέλτιστο των δυνατοτήτων του όσο αφορά τη σωματική, γνωσιακή, νευρολογική και ανοσολογική ανάπτυξη. Τα παιδιά που δεν θηλάζουν έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αρρωστήσουν από μολυσματικές ασθένειες όπως γαστρεντερίτιδα, πνευμονία, ωτίτιδα αλλά και να αναπτύξουν άσθμα, παχυσαρκία, αλλεργίες, διαβήτη και καρδιοπάθειες. Τα παιδιά που δεν θήλασαν έχουν χαμηλότερο δείκτη νοημοσύνης και έχουν χαμηλότερες βαθμολογίες για διάφορες δεξιότητες ακόμη και όταν θα πάνε σχολείο.
Οι μητέρες που θηλάζουν έχουν μικρότερη πιθανότητα να εξελίξουν καρκίνο του μαστού, διαβήτη, καρδιοπάθειες και οστεοπόρωση.
Μπορούν όλες οι γυναίκες να θηλάσουν; Τι δυσκολίες μπορεί να υπάρχουν;
Είναι πολύ μικρό το ποσοστό των μητέρων που δεν μπορούν να θηλάσουν (περίπου 8 στις 1000). Στην Κύπρο ακούμε για πολλές μαμάδες που δεν κατάφεραν να θηλάσουν και αυτό συνήθως συμβαίνει λόγω άγνοιας, παραπληροφόρησης αλλά και λόγω λανθασμένων προσδοκιών και χειρισμών. Ο θηλασμός είναι πολύ εύκολος αν αρχίσει και συντηρηθεί σωστά. Αυτό εξυπακούει σωστή ενημέρωση της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη και σωστούς χειρισμούς στο μαιευτήριο. Τις πρώτες μέρες το βρέφος θα τρώει πολύ συχνά και χωρίς κανένα πρόγραμμα και αυτό ίσως κουράσει τη μητέρα. Είναι πολύ σημαντικό το βρέφος να τρέφεται αποκλειστικά με θηλασμό και να παίρνει σωστά τη θηλή διαφορετικά ίσως πληγωθούν οι θηλές. Σωστή καθοδήγηση για τη μητέρα από επαγγελματίες θα βοηθήσει να μην υπάρξουν δυσκολίες, ή αν υπάρξουν να αντιμετωπιστούν έγκαιρα και ανώδυνα. Ο θηλασμός είναι απαιτητικός από τη μητέρα και κουραστικός τις πρώτες βδομάδες αλλά μετά γίνεται και πολύ εύκολος αλλά και ευχάριστος για τη μητέρα και το μωρό της.
Πόσο σημαντική είναι η επαφή για την μητέρα και το μωρό και γιατί;
Η επαφή σώμα-με-σώμα (skin to skin) της μητέρας με το βρέφος αμέσως μετά τον τοκετό είναι ανεκτίμητη για τη μητέρα και το παιδί και πρέπει να ενθαρρύνεται. Τα βρέφη που μετά την γέννηση τους μένουν γυμνά πάνω στο γυμνό σώμα της μητέρας για την πρώτη ώρα ζωής τους ή τουλάχιστο μέχρι να τελειώσει ο πρώτος θηλασμός είναι πιο ήρεμα, θηλάζουν με επιτυχία και για περισσότερο χρόνο, προσαρμόζονται καλύτερα, διατηρούν καλύτερα το ζάχαρο και τη θερμοκρασία τους και κλαίνε λιγότερο. Κατά την διαρκεία της επαφής σώμα με σώμα εκκρίνεται η ορμόνη οξυτοκίνη (η ορμόνη της αγάπης) που προκαλεί και στους δύο αίσθημα αγάπης και γαλήνης, και βοηθά στο δέσιμο μεταξύ τους. Αυτό συμβαίνει και σε άλλες ώρες και όχι μόνο αμέσως μετά τον τοκετό αλλά όχι με την ίδια ένταση.
Κάθε πόσο πρέπει να θηλάζεται ένα μωρό;
Ο θηλασμός λειτουργεί με τις αρχές ζήτησης-προσφοράς. Όσο θηλάζει το μωρό, μηνύματα φτάνουν στον εγκέφαλο της μητέρας για να παράξει και άλλο γάλα. Για αυτό και το μωρό πρέπει να θηλάζει όσο θέλει και όσο συχνά θέλει για να ρυθμίζει έτσι την παραγωγή γάλακτος από τη μητέρα.
Η επιστροφή στην εργασία αποτελεί εμπόδιο για τον θηλασμό;
Η επιστροφή στη δουλειά δεν πρέπει να αποτελεί εμπόδιο για το θηλασμό αλλά δυστυχώς νομικά είναι πολύ περιορισμένα τα δικαιώματα της μητέρας που επιστρέφει στη δουλειά ενώ θηλάζει. Καλό είναι η μητέρα να προγραμματιστεί από πριν αν θα συνεχίσει να θηλάζει για να μπορεί να αντλεί το δικό της γάλα για να το δίνει κάποιος άλλος στο μωρό. Σίγουρα χρειάζεται επιμονή, υπομονή και οργάνωση για να συνεχίσει να θηλάζει μια μητέρα που εργάζεται αλλά δεν είναι ακατόρθωτο.
Μέχρι ποια ηλικία είναι καλό να θηλάζει το παιδί;
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά αποκλειστικό θηλασμό για τους πρώτους έξι μήνες και μετά συνέχιση με συμπληρωματικές τροφές για τουλάχιστο δυο χρόνια ή για όσο καιρό το επιθυμεί μητέρα και παιδί.
Πως πρέπει να γίνεται η διακοπή του θηλασμού;
Καλύτερα να γίνεται σταδιακά και χωρίς φάρμακα για να μπορεί και το μωρό και η μητέρα να ξεκουραστούν.
Υπάρχει σωστή ενημέρωση για το θέμα του θηλασμού; Πώς μπορούμε να ενημερωθούμε για τον θηλασμό στην Κύπρο;
Γίνονται πολλές προσπάθειες για ενημέρωση τόσο από την Εθνική Επιτροπή με την έκδοση ενημερωτικού υλικού(www.moh.gov.cy/moh/moh.nsf/page78_gr/page78_gr?OpenDocument)
αλλά και από τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Μητρικού Θηλασμού «Δώρο Ζωής» (www.breastfeeding-cyprus.org ) με ενημερωτικές διαλέξεις που γίνονται δωρεάν για γονείς σε όλες τις πόλεις. Ακόμη ο σύνδεσμος επανδρώνει τη Δωρεάν Γραμμή για το θηλασμό της εταιρείας Χαραλαμπίδης-Κρίστης 80006262. Επίσης ο σύνδεσμος κατέχει σελίδα στο facebook η οποία ανανεώνεται καθημερινά.
Τι συμβουλή θα θέλατε να δώσετε στις νέες μαμάδες;
Για να θηλάσεις πρέπει να θέλεις, να γνωρίζεις και να έχεις υποστήριξη. Αυτό είναι και η βάση πάνω στην οποία στηρίζεται ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Μητρικού Θηλασμού ´Δώρο Ζωής´. Όλοι οι νέοι γονείς πρέπει να ενημερωθούν για το θηλασμό πριν από την γέννα για να μπορούν να μην παρασύρονται από την άγνοια και παραπληροφόρηση των ατόμων που είναι γύρω τους και να καταφέρουν να θηλάσουν. Ανοικτή πρόσκληση λοιπόν σε όλους τους νέους γονείς να παρακολουθήσουν τα σεμινάρια για να προετοιμαστούν σωστά.
Της Γεωργίας Πιερή
