Δρ. Χρίστος Παλλούρας: Χειμώνας και Δέρμα: Τι πρέπει να προσέχουμε

Ο χειμώνας είναι μια εποχή του χρόνου που ταλαιπωρεί ιδιαίτερα το δέρμα. Οι κρύες μέρες του χειμώνα και η ξηρή ατμόσφαιρα που επικρατεί στις κατοικίες λόγω της θέρμανσης αφυδατώνουν και ξηραίνουν το δέρμα. Λόγω των βλαβών που προκαλούνται στον δερματοεπιδερμιδικό φραγμό, έχουμε μείωση της λιπαρότητας του δέρματος και δίνεται η ευκαιρία σε διαφορα βακτηρίδια και μύκητες να προκαλέσουν λοιμώξεις του δέρματος.

Η ακμή, η ψωρίαση, η ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα) και η σμηγματορροική δερματίτιδα είναι δερματολογικές παθήσεις που επιδεινώνονται τους χειμερινούς μήνες. Το ίδιο σημβαίνει και στα ηλικιωμένα άτομα που έχουν γενικά λεπτό και ξηρό δέρμα με αποτέλεσμα να έχουν έντονο και γενικευμένο κνησμό (φαγούρα). Μια άλλη πάθηση που εμφανίζεται συχνότερα τους χειμερινούς μήνες, λόγω των συχνών κρυολογημάτων είναι ο επιχείλιος έρπητας όπως και άλλα ιογενή εξανθήματα του δέρματος όπως η ροδόχρους πιτυρίαση που οφείλεται στους ιούς HSV 6 και 7.

Οι περιοχές που ταλαιπωρούνται περισσότερο είναι τα σημεία που εκτείθονται στο κρύο, όπως το πρόσωπο και τα χέρια. Το ξηρό δέρμα έχει μειωμένες αντοχές στις μηχανικές καταπονήσεις και στην επαφή με ερεθιστικές ουσίες. Το συχνό πλύσιμο με νερό και κοινό σαπούνι μπορεί να το χειροτερέψει.

Η φλεγμονή του ξηρού δέρματος οδηγεί στην εμφάνιση εξανθήματος, το επανομαζόμενο έκζεμα ή δερματίτιδα. Τόσο το ξηρό δέρμα όσο και το έκζεμα συνοδεύονται από κνησμό (φαγούρα) που μπορεί στην πορεία να επιμολυνθούν από μύκητες και βακτηρίδια.

Μία άλλη κατάσταση που εμφανίζεται συχνά τον χειμώνα είναι οι χιονίστρες. Οι χιονίστρες είναι μια ανώμαλη αντίδραση των αγγείεων που εκδηλώνεται μετά από έκθεση στο κρύο. Πιο συχνά προσβάλλονται τα χέρα, τα πόδια και η μύτη γιατί λόγω της συχνής και παρατεταμένης έκθεσης στο ψύχος. Παρουσιάζονται κόκκινες-βιολετί περιοχές που πονούν ή φαγουρίζουν, μερικές ώρες αφότου το άτομο εκτεθεί στο ψύχος. Η αποφυγή του κρύου είναι το σημαντικότερο μέτρο, συνεπώς η χρήση γαντιών και χοντρών καλτσών είναι απαραίτητη. Επιπρόσθετα μπορούν να χορηγηθούν κρέμες ή χάπια που βελτιώνουν την αιματική ροή στα άκρα.

Φώτογραφία: Χείμετλα (Χιονίστρα) από Εγκυκλοπαίδεια του Prof. Altmeyer.

Πιο κάτω παραθέτονται βασικές συμβουλές προστασίας του δέρματος για το χειμώνα:

• Αποφεύγετε το μπάνιο με καυτό νερό γιατί ξηραίνει το δέρμα. Προτιμάτε το χλιαρό νερό.
• Μετά το μπάνιο τοποθετείστε στο δέρμα σας μια ενυδατική κρέμα.
• Αποφεύγετε το πολύ συχνό πλυσιμο των χεριών ή αν είναι απαραίτητο χρησιμοποιείτε σαπούνι για ευαίσθητο δέρμα και βάλτε ενυδατική κρέμα μετά το πλύσιμο.
• Μην χρησιμοποιείτε υπερβολικά συχνά αντισηπτικά σπρέυ καθώς η αλκοόλη που περιέχουν επίσης ξηραίνει το δέρμα.
• Αποφεύγετε να φοράτε στενά ενδύματα καθώς η τριβή με το δέρμα επιτείνει την κατάσταση. Αν είστε αλλεργική/κός προτειμάτε ενδύματα από βαμβάκι και όχι συνθετικό.
• Μην ξεχνάτε να προστατεύετε επίσης τα χείλη σας με μια λιπαρή κρέμα.
• Τέλος μην ξεχνάτε την αντιηλιακή προστασία. Η ηλιακή ακτινοβολία δεν είναι τόσο έντονη όσο το καλοκαίρι αλλά μην ξεχνάτε ότι και πάλι μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο δέρμα ιδιαίτερα όταν υπάρχει έντονη αντανάκλαση (όπως παραδείγματος χάρη το χιόνι).

Σε κάθε περίπτωση ο δερματολόγος σας μπορεί μέσω της κλινικής εξέτασης να διαγνώσει το πρόβλημά σας, να σας προτείνει λύσεις και να σας συνταγογραφήσει τα κατάλληλα σκευάσματα για να θεραπευτείτε.

Δρ. Χρίστος Παλλούρας, MD, FEBDV, FEAACI

Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος