Αγγέλα Καϊμακλιώτη: «Ότι κι αν γράψω έχει χαρακτήρα υπαρξιακό ακόμη κι αν φαίνεται απλό»

Αγγέλα Καϊμακλιώτη γεννήθηκε στην Αμμόχωστο. Είναι κάτοχος πτυχίου παιδαγωγικών και μεταπτυχιακού τίτλου στην εκπαιδευτική ηγεσία και πολιτική. Έχει επίσης μεταπτυχιακές σπουδές σε θέματα διαχείρισης κρίσεων και διαμεσολάβησης. Είναι διευθύντρια σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης, πρόεδρος της Πολιτιστικής Ένωσης Λάρνακας και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος Πολιτισμού για Παιδιά και Νέους. Διετέλεσε αντιπρόεδρος της Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου.

Για το εκπαιδευτικό της έργο έχει τιμηθεί με Gold Award στα βραβεία Cyprus Education Leaders Awards. Έχει εκδώσει τέσσερις ποιητικές συλλογές και μια συλλογή διηγημάτων. Έργα της έχουν περιληφθεί σε ανθολογίες ποίησης και λογοτεχνικά περιοδικά. Η ποιητική της συλλογή Εκ του Σύνεγγυς έχει μεταφραστεί στα σερβικά και στα αγγλικά. Οι πικροδάφνες θέλουν κούρεμα είναι η πέμπτη ποιητική συλλογή της και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.

• Τι είναι εκείνο που σας ωθεί να γράφετε;

Η γλώσσα ως μια θεϊκή εφεύρεση, όπως το έθεσε Σωκράτης στον Πλατωνικό Κρατύλο, τα σημαίνοντα και τα σημαινόμενα, έχουν αλλάξει το νοητικό σύμπαν του ανθρώπου και δημιούργησαν τον πολιτισμό. Οι λέξεις και ο μυστικός τους κόσμος αποτελούσαν για μένα παιδιόθεν, την ώθηση και την πρόκληση για στοχασμούς, μονολόγους, σοφίσματα και γραφές. Αυτό που με ωθεί λοιπόν να γράφω είναι μια βαθύτερη ανάγκη να αμφισβητώ και να διευρύνω την πραγματικότητα κάνοντας αυθαίρετες αντιστοιχίσεις εννοιών και αντικειμένων. Έτσι θέτω τις λέξεις αντιμέτωπες με τις συνέπειες τους και δίνω στα γεγονότα, μέσω των λέξεων και της γραφής, διαστάσεις που ξεπερνούν τον χώρο και τον χρόνο, αποδίδοντας δικαιοσύνη και εξισορροπώντας τις αντιφάσεις του βίου μου. Διατηρώ δηλαδή τις δομές των συναισθημάτων και των αισθήσεων, αναδομώντας ή ανατρέποντας τα γεγονότα. Το ζητούμενο για μένα είναι γράφοντας να δημιουργώ ένα καινούριο νοητικό πεδίο, μέσα στο οποίο να γεννιέμαι ως άλλη και να γεννώ το άλλο. Οι λέξεις είναι οι σπόροι μου.

• Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για εσάς να καταφέρετε να εκφράσετε τη σκέψη σας πάνω στο χαρτί;

Η γραφή είναι μια δεξιότητα αναμορφωτική. Μέσα από την παλιρροιακή δίνη των συλλογισμών και των αισθήσεων μπορεί να αναδυθούν ιστορίες ή ποιητικές φόρμες που εκφράζουν βαθύτερα ένστικτα, εικόνες ή ανάγκες. Απροσδόκητα συμβαίνει η σύλληψη της ιδέας. Το δύσκολο μέρος είναι η σχηματοποίηση του αφηρημένου σε κειμενικό σώμα και το εύκολο είναι να εκφραστεί στο χαρτί. Η διαδικασία είναι δημιουργική και ανακουφιστική, θα τολμούσα να πω λυτρωτική. Δεν είναι θέμα δηλαδή ευκολίας ή δυσκολίας. Για μένα ήταν θέμα ζωτικό, ζωοφόρο και ζωογόνο. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για μια μέλισσα να μετατρέψει τη γύρη σε μέλι; Απλώς συμβαίνει σε μια θαυμαστή αλλά αναπόδραστη πορεία .

• Ποιες είναι οι επιρροές σας;

Με έχουν επηρεάσει τα μεγάλα κείμενα: Τα αρχαία έπη, οι αρχαιοελληνικές τραγωδίες, οι δοξαστικοί ψαλμοί. Με έχουν συνεπάρει οι μεγάλες ιδέες: η ελευθερία, η αρετή, ο έρωτας. Με έχουν γοητεύσει τα μεγάλα πνεύματα: Ο Σωκράτης, ο Αριστοτέλης, ο Αϊνστάιν. Έχω διαβάσει πολύ, έχω ονειρευτεί πολύ, έχω εργαστεί πολύ, έχω αγαπήσει πολύ. Αυτές είναι οι επιρροές μου. Θέλω να γράφω γιατί νιώθω ότι κάθε φωνή έχει αξία και λόγο ύπαρξης στη δημιουργία της παγκόσμιας φωνής, ενός παλίμψηστου φωνητικού κειμένου που κυλάει μέσα στο αρχαίο ποτάμι  της ιστορικής συνείδησης.

• Ποια θεματολογία κρατεί τον κυρίαρχο ρόλο στα έργα σας;

Κεντρικό θέμα σε όλες τις προσεγγίσεις της γραφής μου είναι ο άνθρωπος. Πώς το είχε πει κάποτε ο Μπρετόν; «Ο άνθρωπος είναι η απάντηση όποια κι αν είναι η ερώτηση». Με απασχολεί η σχέση του ανθρώπου με τον περιβάλλοντα χώρο, το ταξίδι του και η δράση του μέσα στο χρόνο, το μεγαλείο του όταν αναμετριέται με την παντοδυναμία της φύσης, η αγάπη του για την αθανασία, όταν συνομιλεί με το θεϊκό στοιχείο. Διερευνώ τα όρια του εαυτού, τη δυναμική και τη δυνατότητα του να σχετιστεί και να προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο. Να υπερβεί την ανθρώπινη φύση του, να βυθιστεί στα έγκατα της ύπαρξης ή να αναδυθεί σε ουράνια ύψη. Ό, τι κι αν  γράψω έχει χαρακτήρα υπαρξιακό ακόμη κι αν φαίνεται απλό. Κυρίως όταν φαίνεται απλό.

• Πείτε μας λίγα λόγια για το βιβλίο σας.

«Οι πικροδάφνες θέλουν κούρεμα», εκδόσεις  Βακχικόν, 2020,  ένας ακόμη ποιητικός τίτλος, το έκτο μου βιβλίο. Ένα βιβλίο με πενήντα δύο ποιήματα, μοιρασμένο στα δύο, με διαφορετικούς υπότιτλους. Το πρώτο μέρος με υπότιτλο «Ημερολόγιο Οδοφράγματος» και το δεύτερο μέρος με υπότιτλο «Μπετόβεν στο λάπτοπ». Τίποτα δεν είναι τυχαίο, όλα όσα έχω αναφέρει πιο πάνω έχουν συμβολικό χαρακτήρα. Τα υπόλοιπα βέβαια αφήνονται στον αναγνώστη που καλείται αν επιθυμεί να αποκωδικοποιήσει ή να συμμετάσχει στο ποιητικό γίγνεσθαι. Άλλωστε ένα  ποίημα δεν τελειώνει ποτέ. Ίσως μάλιστα κάποια ποιήματα να γίνονται καλύτερα  ή να ολοκληρώνονται ενώ ωριμάζουν μέσα στις σελίδες του βιβλίου ή ακόμη όταν ανθίζουν μέσα στην σκέψη του αναγνώστη που τα ερμηνεύει ή τα κατανοεί ή τα απολαμβάνει.

Οι πικροδάφνες μου, έχουν εκδοθεί μέσα σε ένα παγκόσμιο κυκεώνα, στη δίνη της Πανδημίας του 21ου αιώνα, στο μεταίχμιο θα έλεγα δύο εποχών. Τίποτα δεν θα είναι πλέον όπως το γνωρίσαμε, γινόμαστε μάρτυρες και πρωταγωνιστές ιστορικών γεγονότων. Παρόλα αυτά ένα τυπωμένο βιβλίο, ποιητικό ντοκουμέντο μιας εποχής, φτιαγμένο από χαρτί και μελάνι, που έχει σελίδες, μήκος και πλάτος, που είναι δηλαδή ένα σώμα με βάρος, υφή και μυρωδιά, μπορεί να έχει και μια άλλη σημασία σήμερα, καθώς μεταβαίνουμε στην εποχή των διχτύων, της τηλεκπαίδευσης, των ασώματων επαφών και των αόρατων κινδύνων.

• Συγγραφέας γεννιέσαι ή γίνεσαι;

Συγγραφέας γεννιέσαι κι αν το πιστέψεις γίνεσαι. Αν έχεις την ικανότητα να ερμηνεύεις ως θαύματα τα πράγματα που για άλλους απλώς συμβαίνουν, αν μπορείς να διακρίνεις σκιές και φώτα πίσω από τα σώματα και τις λέξεις, αν καταφέρνεις να αφηγείσαι  ιστορίες με τρόπο που δεν έχουν ειπωθεί ξανά, τότε θα έλεγα πως έχεις γεννηθεί συγγραφέας. Για να γίνεις όμως συγγραφέας πρέπει να εργαστείς σκληρά κι εντατικά. Δεν υπάρχει δημιουργία χωρίς κόπο.

• Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στον τομέα της λογοτεχνίας τι θα ήταν αυτό;

Θα ήθελα η λογοτεχνία να συνεχίσει να ανθίζει και να μοσχοβολάει κάνοντας την ζωή μας καλύτερη, γεμίζοντας δημιουργικά το χρόνο μας. Οι συγγραφείς να μπορούν ελεύθερα να γράφουν. Η λογοτεχνία να έχει χώρο και χρόνο στο σχολικό πρόγραμμα μέσα σε συνθήκες αισθητικής απόλαυσης. Θα ήθελα να συνειδητοποιήσουν όσοι βρίσκονται στα ψηλά δώματα όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις, ότι τόσο η προώθηση της λογοτεχνίας στην εκπαίδευση όσο και η ενίσχυση της λογοτεχνικής παραγωγής είναι σημαντικές επενδύσεις για την κοινωνική ευημερία και την ανάπτυξη του πολιτισμού.

• Έχετε επόμενα συγγραφικά σχέδια;

Η συγγραφή είναι μια ενασχόληση που με ευχαριστεί. Υπάρχουν έργα στον υπολογιστή μου που είναι σε εξέλιξη. Πεζά και ποιητικά δρώμενα που προσδοκούν να γίνουν σώματα. Ο χρόνος θα δείξει.  Διατελώ ευτυχώς σε μια δημιουργική ροή που επιμένει να καλλιεργεί τα μνημονικά της ίχνη φυτεύοντας τους σπόρους των λέξεων. Επομένως όσο οι νοητικές μου δυνάμεις αντιστέκονται στη λήθη θα γράφω.

Πηγή: www.tvxs.gr