Γενικά
Μαζικές απαλλοτριώσεις γης στην Λάρνακα για τη… EuroAsia – «Θα δούμε γιατί», λέει ο Γενικός Ελεγκτής
Πηγή: philenews.com
Με δισέλιδη καταχώρησή της στη σημερινή έκδοση του Φιλελευθέρου, η Κυπριακή Δημοκρατία δημοσιεύει, ως απαλλοτριώνουσα αρχή, γνωστοποίηση απαλλοτρίωσης, με κρατικό χρήμα, μεγάλου αριθμού ιδιωτικών τεμαχίων ή τμημάτων τους στην κοινότητα Αλαμινός, της επαρχίας Λάρνακας, για τις ανάγκες της ηλεκτρικής διασύνδεσης EuroAsia Interconnector.
Από τη δημοσίευση της γνωστοποίησης προκύπτει ότι οι απαλλοτριώσεις τεμαχίων ή τμημάτων των τεμαχίων επιβάλλονται, σύμφωνα με την ΚΔ, για τη χερσαία όδευση του καλωδίου που θα χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες της ευρύτερης ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Κρήτης και την εγγραφή του δρόμου Κοφίνου – Αλαμινού.
Σημειωτέον ότι στην Κοφίνου, κοντά σε υποσταθμό της ΑΗΚ, θα κατασκευαστεί από τον φορέα υλοποίησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης σταθμός μετατροπής τάσης, για την ηλεκτρική ενέργεια που θα μεταφέρεται στην Κύπρο από την Κρήτη, αλλά και της ενέργειας από την Κύπρο προς την Κρήτη.
Η απόφαση για τις εκτεταμένες απαλλοτριώσεις στην Αλαμινό, συνολικής έκτασης 35,323 τετραγωνικά μέτρα, λήφθηκε από την προηγούμενη Κυβέρνηση και υπογράφηκε από τον έπαρχο Λάρνακας τον Φεβρουάριο 2023, δηλαδή λίγες μέρες πριν από τις προεδρικές εκλογές και την αλλαγή στη διακυβέρνηση. Πρέπει να σημειωθεί ότι στη χθεσινή δημοσίευση της γνωστοποίησης απαλλοτρίωσης χρησιμοποιείται το όνομα του προηγούμενου φορέα υλοποίησης (EuroAsia Interconnetor) και όχι του νέου φορέα (ΑΔΜΗΕ Ελλάδος, μέσω της εταιρείας ειδικού σκοπού Great Sea Interconnector).
Πρέπει επίσης να επισημανθεί πως όταν η Κυβέρνηση Αναστασιάδη έλαβε την απόφαση να προβεί σε μαζικές απαλλοτριώσεις τεμαχίων ή τμημάτων τεμαχίων για τις ανάγκες της διασύνδεσης, το έργο ήταν (και για την ώρα παραμένει) 100% ιδιωτικό, χωρίς καμία συμμετοχή του κράτους στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας. Στη γνωστοποίηση απαλλοτρίωσης, πάντως, η Κυπριακή Δημοκρατία αναφέρει πως οι απαλλοτριώσεις γίνονται στη βάση του νόμου περί αναγκαστικής απαλλοτρίωσης και «απαιτούνται για λόγους δημόσιας ωφέλειας».
Μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον Νίκο Χριστοδουλίδη και την επανεξέταση από το Υπουργείο Ενέργειας του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης, με την αμφισβήτηση της δυνατότητας του προηγούμενου φορέα υλοποίησης να το φέρει σε πέρας και κυρίως μετά την ανάληψη αυτού του ρόλου από τον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), με μέτοχο κατά 51% το ελληνικό κράτος, η Κυπριακή Κυβέρνηση δήλωσε επίσημα και δημόσια την επιθυμία της να συμμετάσχει στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας Great Sea Interconnector με τουλάχιστο 100 εκατ. ευρώ, τα οποία θα δανειστεί από το Ταμείο Ανάκαμψης (ΕΕ). Η τελική απόφαση θα ληφθεί μέσα στον Ιανουάριο, μετά τη λήψη της τελικής έκθεσης ξένου οίκου που πραγματοποιεί ξένος οίκος. Η απόφαση ωστόσο θα είναι θετική, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου. Πρόθεση ΑΔΜΗΕ και Κυπριακής Δημοκρατίας είναι να έχουν μαζί ένα ποσοστό μετοχών που θα εξασφαλίζει έλεγχο του έργου.
Δήλωση Γενικού Ελεγκτή
Ρωτήσαμε σχετικά τον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας για τη γνωστοποίηση των απαλλοτριώσεων (με δημόσιο χρήμα), που αποφασίστηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση όταν δεν υπήρχε καν δηλωμένη πρόθεση συμμετοχής του κράτους στο έργο. Ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης απάντησε το εξής: «Για το συγκεκριμένο έργο και τη διαχείριση που είχε από την προηγούμενη Κυβέρνηση, η Υπηρεσία μας θα εκδώσει Ειδική Έκθεση. Η απαλλοτρίωση ιδιωτικών τεμαχίων γίνεται μόνο για σκοπούς δημόσιας ωφέλειας. Θα δούμε γιατί η προηγούμενη Κυβέρνηση είχε αποφασίσει να ασκήσει αυτή τη δημόσια εξουσία υπέρ ενός ιδιωτικού έργου, στο οποίο είχαν ρόλο αριθμός υπουργών της».
Τους έταξαν αντισταθμιστικά έργα
Αξίζει να σημειωθεί πως τον περασμένο Μάιο, με ρεπορτάζ της Νατάσας Χριστοφόρου στον Φιλελεύθερο, γινόταν γνωστό ότι η εταιρεία EuroAsia Interconnector είχε δεσμευτεί για κατασκευή αντισταθμιστικών έργων σε κοινότητες της επαρχίας Λάρνακας, οι οποίες θα επηρεαστούν από το έργο διασύνδεσης των ηλεκτρικών δικτύων της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ (στο οποίο περιλήφθηκαν οι θέσεις του υπουργού Εσωτερικών σε σχετική ερώτηση του βουλευτή του ΔΗΚΟ Χρίστου Ορφανίδη) «έχει ήδη αποφασιστεί η ανακατασκευή του δρόμου στην κοινότητα Αλαμινού, που θα χρηματοδοτηθεί από την εταιρεία, επειδή το καλώδιο θα διέλθει από τον κυρίως δρόμο της κοινότητας. Επιπρόσθετα, έχει επιλεγεί κρατικό τεμάχιο στην κοινότητα Αγίου Θεοδώρου για την προσαιγιάλωση των υποθαλάσσιων ηλεκτρικών καλωδίων, ώστε να καταστεί εφικτή η χερσαία σύνδεσή του με το Σταθμό Μετατροπής Τάσης στην Κοφίνου».
Σύμφωνα με την ενημέρωση που είχε από το Υπουργείο Εσωτερικών ο βουλευτής Λάρνακας, Χρίστος Ορφανίδης (ΔΗΚΟ), η EuroAsia Interconnector είχε αποφασίσει την κατασκευή αίθουσας εκδηλώσεων στην κοινότητα Κοφίνου, καφεστιατορίου στην κοινότητα Αλαμινού και ανακαίνισης υφιστάμενης αίθουσας πολλαπλών χρήσεων στην κοινότητα Αγίου Θεοδώρου.
Στην απάντηση του υπουργού Εσωτερικών Κ. Ιωάννου προς τον κ. Ορφανίδη αναφερόταν επίσης ότι η εταιρεία EuroAsia lnterconnector είχε αποταθεί στο Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, με σκοπό την προώθηση διαδικασίας για εξασφάλιση της έγκρισης του Υπουργικού Συμβουλίου για εκμίσθωση του κρατικού τεμαχίου στην κοινότητα Αγίου Θεοδώρου. Το συγκεκριμένο τεμάχιο «κατόπιν σχετικής περιβαλλοντικής έγκρισης, έχει επιλεγεί ως καταλληλότερο σημείο προσαιγιάλωσης των υποθαλάσσιων ηλεκτρικών καλωδίων από το σημείο που αρχικά υπεδείχθη στην Αλαμινό, αφού το νέο σημείο εφάπτεται δημόσιου δρόμου και ως εκ τούτου θα είναι εφικτή η χερσαία όδευση των καλωδίων μέχρι το Σταθμό Μετατροπής στην Κοφίνου. Το Υπουργικό Συμβούλιο έχει ήδη εγκρίνει από τις 8 Φεβρουαρίου 2023 (σ.σ. λίγο πριν την ανάληψη της διακυβέρνησης από την Κυβέρνηση Χριστοδουλίδη) την εκμίσθωση του συγκεκριμένου κρατικού τεμαχίου, όπως γνωστοποίησε τον περασμένο Μάιο τον βουλευτή ο υπουργός.
Δεν είναι γνωστό κατά πόσο τα αντισταθμιστικά έργα που υποσχέθηκε η EuroAsia Interconnector στις κοινότητες Λάρνακας δεσμεύουν και τον νέο φορέα υλοποίησης της διασύνδεσης.